پالس مثبت به بازار سهام؛ تاثیر مثبت تغییر دامنه نوسان معاملات بورس

به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: بازار سرمایه در نخستین روز اجرای دامنه نوسان هفت درصدی سبزپوش شد و برخلاف روز یکشنبه روندی صعودی به خود گرفت. شاخص کل بورس دیروز با ۱۰۴۹ واحد افزایش به رقم یک میلیون و ۴۴۵ هزار واحد رسید. شاخص کل با معیار هم وزن هم توانست ۲۰۷۵ واحد افزایش یابد و رقم ۴۱۰ هزار و ۶۳۳ واحد را ثبت کند. در این بازار ۳۱۴ هزار معامله انجام شد که ۳۴ هزار و ۶۱۹ میلیارد ریال ارزش داشت. فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و پتروشیمی نوری نسبت به سایر نماد‌ها بیشترین تاثیر منفی و در مقابل سرمایه گذاری گروه توسعه ملی، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و گسترش نفت و گاز پارسیان نسبت به سایر نماد‌ها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.

شاخص کل فرابورس هم با صعودی هشت واحدی در رقم ۱۹ هزار و ۳۱۴ واحد ایستاد. در این بازار ۱۹۶ هزار معامله به ارزش ۱۴۱۹ میلیارد ریال انجام شد. آهن و فولاد غدیر ایرانیان، پلیمر آریاساسول و پتروشیمی زاگرس نسبت به سایر نماد‌ها بیشترین تاثیر منفی و در مقابل بانک دی، فرابورس ایران، صنایع مادیران و پویا زرکان آق‌دره نسبت به سایر نماد‌ها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند. بر اساس این گزارش، با پیشنهاد شرکت‌های بورس و فرابورس و تصویب هیات مدیره سازمان بورس، دامنه نوسان در بازار‌های اول بورس و فرابورس با افزایش یک درصدی از امروز به مثبت و منفی هفت رسید.

عبور از تجربه نامطلوب بورسی

به گزارش مجله خبری نگار، برای حدود بیش از یک دهه و نیم، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران و سپس در فرابورس برای تمام نماد‌های معاملاتی سهام در بازار‌های این دو رکن اصلی بازار سرمایه ایران برابر با ۵ + / - درصد بود. فراز و فرود دامنه نوسان قیمت سهام پیش از تصویب قانون جدید بازار سرمایه در اول آذر ماه ۱۳۸۴ همواره در کانون تصمیم سازی نهاد ناظر بازار بوده و تاکنون نیز ادامه داشته است. این در حالی است که رشد شتابان تورم سالیانه در اقتصاد ایران و تکانه‌های ارزی سال‌های اخیر همواره به تلاطم‌های مختلف در بازار سهام ایران نیز منجر شده که حفظ توازن و تعادل این بازار را در میان تشدید عرضه و تقاضای سهام برهم زده است. در ابتدای دهه ۸۰ شمسی دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های بورسی در بالاترین و پایین‌ترین حد قیمتی به ۲ درصد می‌رسید، اما در سال ۸۴ به ۳ درصد افزایش یافت. روند افزایش دامنه نوسان بعد از سال ۸۴ و نزول سنگین قیمت سهام پس از انتخابات ریاست‌جمهوری در حالی افزایش پیدا کرد که در طول سال‌های نیمه دوم این دهه نیز شاهد تغییر دامنه نوسان قیمت سهام به‌ترتیب به ۳/ ۵، ۴، ۴/ ۵ و ۵ درصد بودیم. دامنه نوسان ۵ درصدی برای سال‌ها در بورس تهران تثبیت شد که حدود دو سال قبل، همزمان با شهادت سردار سلیمانی دامنه نوسان قیمت سهام از ۱۸ دی ۱۳۹۸ به ۲ درصد محدود شد، اما از ۲۲ دی همان سال دوباره دامنه نوسان متقارن به ۵ درصد بازگشت.

تغییر دامنه نوسان قیمت سهام تنها برای یک بار در طول دوره زمانی فوق دستخوش تغییراتی بطور متقارن شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال ۸۴ و به دلیل جلوگیری از تشدید افت شاخص بورس پس از برگزاری نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، دامنه نوسان قیمت سهام برخی از شرکت‌ها به مثبت ۵/ ۱۲ درصد و منفی ۲ درصد تغییر کرد. هر چند در آن زمان پس از چند روز روند صعودی، صف‌های سنگینی برای فروش سهام شرکت‌ها ایجاد شد که در نهایت باعث متوقف شدن دامنه نوسان نا متقارن و تغییر در حجم مبنا برای معاملات سهام شرکت‌ها شد.

در نهایت با استقبال عموم مردم همزمان با دعوت دولت روحانی برای حضور در بورس و به دنبال آن تحمیل زیان‌های سنگین که استعفای حسن قالیباف اصل، رئیس وقت سازمان بورس را در پی داشت، دوباره موضوع دامنه نوسان نامتقارن برای بازار سهام مطرح و در ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ از سوی محمدعلی دهقان‌دهنوی، رئیس وقت سازمان بورس، دامنه نوسان قیمت سهام به مثبت ۶ درصد تا منفی ۲ درصد تغییر کرد. وی گفته بود: «قاعده جدید به این دلیل اعمال می‌شود که سرمایه‌گذاران فرصت بیشتری برای بررسی و تحلیل وضعیت سهام خود داشته باشند.» در نهایت این تصمیم رئیس قبلی سازمان بورس نیز همچون تجربه ناموفق دهه ۸۰ عمر چندانی نداشت و به تشدید صف فروش سهام و افزایش نارضایتی‌ها، دوباره دامنه نوسان متقارن ۵ درصد اعمال شد. در سال گذشته مجید عشقی اندکی پس از آنکه سکان‌دار هدایت سازمان بورس و اوراق بهادار شد، اعلام کرد که باید موضوع باز کردن دامنه نوسان در دستور کار قرار گیرد. اما این موضوع باید به شکل تدریجی و در یک زمانبندی خاص انجام شود که قطعا در برنامه‌های ما جا دارد.

وی پس از آن اعلام کرد که اگر شرایط محیا باشد، روش‌های مختلفی برای باز کردن دامنه نوسان وجود دارد. از جمله آن می‌توان به باز کردن دامنه نوسان برای سهام شرکت‌هایی اشاره کرد که تعادل و بازارگردان دارند. عشقی بر این باور است که دامنه نوسان همان قیمت‌گذاری دستوری است. دامنه نوسان نمی‌گذارد بازار در مسیر عرضه و تقاضا و بدون دخالت‌های دستوری مسیر و راه خود را پیدا کند. در این راستا، اوایل بهمن ماه بود که اعلام کرد طی یک یا دوماه آتی شاهد تغییرات اساسی در حوزه دامنه نوسان باشیم.