رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس: تعدد لایه‌های حکمرانی باعث هدررفت منابع شده است

به گزارش مجله خبری نگار، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گردهمایی صاحب نظران دستگاه‌های اجرایی در خصوص طرح‌ها و لوایح، گفت: تحقق وحدت گفتمانی و رویکردی برای ارتقاء وضعیت حکمرانی در کشور ضروری است.

وی با اشاره به این نکته که نشست‌ها و گردهمایی‌هایی از این دست می‌تواند به تحقق چنین وحدتی یاری رساند، ادامه داد: در غیر این صورت مسائل حکمرانی ما نه تنها حل نخواهد شد، بلکه هر روز بحرانی‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد و در واقع ما با انباشت مسائل حل نشده مواجه خواهیم شد.

وی در تشریح اثرات زیان‌بار درهم‌تنیدگی بحران‌ها و مسائل حکمرانی، گفت: هر چقدر نظام حکمرانی ما به سمت بن‌بست حرکت کند ما با ریزش سرمایه اجتماعی مواجه خواهیم شد. وقتی نظام حکمرانی از سرمایه اجتماعی بی بهره باشد شکست آن سیاست‌ها و سیاست گذاری‌ها دور از انتظار نخواهد بود. همچنین حسن اعتماد مردم و شفاف بودن حکمرانی در سطح جامعه از بین خواهد رفت.

نگاهداری آینده نگری و ترسیم چشم انداز مشترک را از جمله حوزه‌هایی دانست که باید در مورد آن‌ها وحدت گفتمانی و رویکردی ایجاد شود و افزود: بالاخره اگر می‌خواهیم به یک چشم اندازی دست پیدا کنیم یک وحدت گفتمانی و رویکردی حول آن در جامعه و بین نخبگان باید ایجاد شود وگرنه ما دچار روزمرگی خواهیم شد. در حال حاضر برنامه هفتم توسعه به عنوان چشم انداز کشور باید مورد توجه قرار گیرد.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از جمله چالش‌های کشو را نسبت اختیار دولت مرکزی و مدیریت محلی دانست و در توضیح آن بیان کرد: نظام اداری و سیاسی ما بسیط متمرکز است و ۶ لایه حکمرانی در کشور وجود دارد. این در حالی است که در اکثر کشور‌ها تنها ۳ لایه حکمرانی وجود دارد. تعدد لایه‌های حکمرانی باعث هدر رفت منابع و ناکارآمدی بروکراسی کشور شده است.

نگاهداری تصریح کرد: مسئله دیگر که باید در نظام حکمرانی کشور مورد توجه قرار گیرد نقش مردم است. یکی از رویکرد‌هایی که باعث تحول و ارتقا حکمرانی می‌شود نقش دادن به مردم حکمرانی است. در واقع نقش طیف‌های مختلف جامعه را در سپهر حکمرانی کشور باید مشخص کنیم. همچنین تعامل بین قوای سه گانه از دیگر نکاتی است که برای بهبود نظام حکمرانی کشور باید مورد توجه قرار گیرد. ما در این زمینه مشکلاتی از جمله تداخل وظایف را داریم.

وی افزود: طراحی نظام ارزشیابی برای عملکرد دستگاه‌های مختلف هم باید مورد توجه قرار گیرد. بررسی تجربه دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که در این زمینه موفق عمل نکردیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مسئله شناسی درست مسائل کشور را هم از دیگر نکات ضروری دانست و با تاکید بر این نکته که مسئله شناسی، صورت بندی و اولویت بندی درستی در برخی مواقع نداریم تصریح کرد: برخی مواقع ما در تشخیص مسائل کشور دچار اشتباه می‌شویم. یعنی رسانه‌های دشمن برای ما مسئله سازی و اولویت بندی می‌کنند. رسانه‌های بیگانه در نظام حکمران ما نقش ایفا می‌کنند. در پرداختن به مسائل باید از رویکرد‌های منفعلانه پرهیز کرده و از روش‌های نوین حکمرانی استفاده کنیم.

وی افزود: نکته بعدی مدیریت صحیح بحران است. ما با عدم اعمال مدیریت صحیح در مسائل مختلف مواجه هستیم. در مجموع رفع بخشی از این مشکلات در گرو تقویت جبهه رسانه‌ای انقلاب است. اگر نتوانستیم روایت درست به جامعه ارائه کنیم بازنده خواهیم بود.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی دستیابی به ابزار‌های حکمرانی بومی نظام جمهوری اسلامی را ضروری دانست و گفت: حکمرانی وارداتی و تقلیدی نمی‌تواند مشکلات ما را حل کند. علاوه بر این امر باید نخبگان خود را در سیستم حفظ کرده و چرخش نخبگان در سیستم راکد نشود.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی سپس به نقش معاونان پارلمانی دستگاه‌ها پرداخت و تصریح کرد: پارلمان نماد مردمسالاری دینی و قوه مجریه نماد کارآمدی و کار اجرایی است و معاونان پارلمانی لولای بین مجلس و دولت هستند. یعنی ارتباط دهنده بین مردمسالاری و کارآمدی هستند و این نقش کمی نیست. نقش معاونان پارلمانی در این حد است که می‌تواند به تحقق حکمرانی مردمی کمک کنند.

نگاهداری سپس با تأکید بر این امر که نظارت مجلس بر دولت باید پیشینی و نرم باشد و نظارت پسینی چندان کارآمد نیست، افزود: در این زمینه معاونان پارلمانی دستگاه‌ها با گسترش ارتباط خود با مرکز پژوهش‌ها، دیوان محاسبات و معاونت نظارت و قوانین مجلس نقش موثری می‌توانند ایفا کنند.

وی با بیان اینکه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در حال راه‌اندازی اندیشکده‌های حکمرانی در استان‌ها برای استفاده از ظرفیت نخبگان محلی است، گفت: مرکز پژوهش‌ها ۷۷ پیش نویس طرح در اختیار کمیسیون‌ها قرار داده است و با رویکرد عدالت محوری همه ظرفیت کشور را برای تقویت نظام قانون گذاری کشور بسیج خواهیم کرد.