به گزارش مجله خبری نگار،رهبر معظم انقلاب به مناسبت همایش گام دوم از نگاه قرآن و حدیث، بیاناتی را درباره نگاه به آینده چهل ساله با استفاده از جمعهایی دانا و دلسوز فرموده اند که این گروهها میبایست با رویکردی علمی و مبتنی بر معارف اسلامی نسبت به پیش آگهی اقدام بورزند. به همین دلیل ضرورت ایجاد سامانههای رصد و دیده بانی در کشور احساس میشود که در ادامه به توضیح آن پرداخته میشود:
تغییرات اساسی و سریع روندها و رویههای اقتصادی، سیاسی و فناوری در دنیای کنونی تاثیرات شدیدی بر عملکرد و خط مشیهای کشورها داشته است. تحقیقات نشان میدهد که تنها معدودی از کشورها بهویژه در کشورهای جهان سوم موفق به شناخت و سپس واکنش صحیح و بموقع در برابر اینگونه تغییرات شده اند و بسیاری از آنها هنگامی اقدام به عمل کرده یا میکنند که تغییر به صلابت و صراحت کامل رسیده است و چارهای جز تن دادن به نتایج آن و واکنش انفعالی وجود ندارد. اینگونه کشورها غالبا سعی میکنند با تکیه بر تجربیات گذشته، کشور را اداره کنند و بر مبنای روندها و رخدادهای تاریخی به تحلیل شرایط نیازهای آتی بپردازند که قطعا با استفاده از این روشها، چالشهای عمیق و شکستهای سنگینی را تجربه خواهند کرد.
در مقابل کشورهایی که با رویکردهای آینده نگرانه و با نگرشی کاملا متفاوت به تغییرات مینگرند و نه تنها در پی حذف و کنترل آنها نیستند، بلکه در جستجوی آثار و نشانه بالقوه آن هستند و از تغییر استقبال میکنند. این کشورها که خود الهام بخش برای بقیه نیز هستند، نیک میدانند که موفقیتشان تا حدود زیادی به توان پاسخگویی به تغییرات محیطی بستگی دارد و بنابراین مهمترین نگرانیهای آنان، ایجاد ساختار سازمانی منعطف، تشکیل و هدایت گروههای ایده پردازی، تعیین و تحقق دگرگونی استراتژیک و انتخاب افرادی است که برای تغییر استراتژیک، انگیزه و توانایی داشته باشند و این نگرانیها جز در پرتو داشتن تفکر استراتژیک به اطمینان خاطر و بقای سازمان منجر نخواهد شد.
این حرکت با طراحی چشم انداز و تثبیت آن آغاز میشود، تثبیت آن در صورتی که با توانایی انتقال آن به دیگران تنظیم شود، مبنایی برای توانمند کردن دیگران خواهد بود. تصورات از آینده، تدوین این تصورات، توانمند کردن مردمان از طریق آرمان، سه عنصر مشخص در یک زنجیره هستند. بصیرت – تصوراتی که شکل گرفتهاند- فرایندی تعاملی است که به همان میزان که به گذشته مربوط میشود به آینده هم ربط پیدا میکند، بلکه باید گفت که با طرحی برای آینده گره میخورد و تدوین آن به پایداری و توانمندی آحاد مردم کشور منجر خواهد شد.
به همین حهت رویکرد دیدهبانی آینده توصیه میشود که شامل پایش سیستماتیک محیط خارجی برای درک بهتر ماهیت و سرعت تغییرات آن است. این درک به منجر به شناسایی فرصتهای بالقوه، چالشها و تحولات آینده خواهد شد.
سامانههای پیش آگهی ملی با زیر نظر داشتن یک زمینه خاص با هدف شناسایی چالشها و فرصتهای آتی موجود در آن زمینه، طراحیهای مناسب را برای اقدام انجام خواهند داد.. دیده بانی علاوه بر آینده، برای موضوعاتی که در مجاورت با پارادایم فعلی هستند، نیز انجام میشود. دیده بانی برای تعیین اولیه حوزههای کلیدی جهت انجام تجزیه و تحلیل عمیق بعدی و تهیه سناریو یا نقشه راه برای آنها رویکرد بسیار مفیدی است.