به گزارش مجله خبری نگار با پیوند بیشتر علم با جامعه، روز جهانی صلح و توسعه علم این اطمینان را میدهد که شهروندان از تحولات علمی مطلع شوند. همچنین تأکید میکند که دانشمندان در گسترش درک ما از سیاره قابل توجه و شکنندهای که ما آن را خانه مینامیم و پایدارتر شدن جوامع ما بازی میکنند.
در سال ۲۰۲۰، در زمانی که همه گیری جهانی COVID-۱۹ نقش مهم علمی را در پرداختن به چالشهای جهانی بیشتر نشان داد، تمرکز روز جهانی علم بر علوم و جامعه است. یونسکو برای بزرگداشت روز جهانی علوم ۲۰۲۰، میزگردی آنلاین با موضوع "علم برای جامعه و با جامعه در برخورد با COVID-۱۹" ترتیب میدهد.
سازمان جهانی یونسکو کـه در حوزههای علم، فرهنگ و آموزش فعالیت میکند، درسال ۱۹۹۹ میلادی در نشستی در بوداپست، دهم نوامبر را بـه عنوان «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری کرد. این نامگذاری هرچند ارجگزاردن بـه علم و فناوری علمی و بانیان علم خوانده شده اسـت؛ در عینحال تلاش در راستای ایجاد پیوند میان فناوریهای علمی و التیام کیفیت زندگی عمومی و کاهش و مهار تهدیدهای اقلیمی ناشی از تولید و فناوریهای تکنولوژیک نیز بوده اسـت.
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه؛ هرچند عنوان کلی اسـت؛ اما این عنوان کلی دربردارندهی اهداف و برنامههای جزئیتری اسـت کـه کشورها و نهادهای علمی باید تلاش کنند تا بـه ان دست یابند، این اهداف عبارتند از:
بهرهمندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوری و نوآوری.
معرفی پیشکسوتان و شخصیتهای علمی برجستة کشور.
ایجاد زمینة مناسب برای آشنایی دانشآموزان با مهارتها و مشاغل علمی.
ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تأثیر علم، فناوری و نوآوری بر زندگی روزمرة مردم.
ایجاد تمهیدات لازم برای بازدیدهای عمومی از موزههای علمی کشور.
بازدید عمومی از مراکز و مؤسسات مؤثر در ایجاد تعامل بین علم، صلح و توسعه.
معرفی برخی موقعیتهای نو کـه موجب ارتقاء کیفیت عمومی زندگی میشود.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ادامه با تاکید بر وجود ارتباط بین علم و دانش و توسعه بومی کشور میگوید: گرچه دانشگاهها در رقابتی درست یا غلط فقط به دنبال دستهبندی جهانی و عملکرد و پژوهش هستند، اما دغدغه این که کشور ما در حوزه اقتصاد و صنعت با چه مشکلی مواجه است و چه پژوهشی را باید دنبال کند نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. اگر بدون برنامهریزی در این زمینه عمل کنیم به هدف نمیرسیم. گرچه علم حوزه تخصصی دانشمندان و متخصصان است، اما باید علم را عمومی کنیم.
هرچه علم عمومیتر باشد و ترویج علم در لایههای مختلف جامعه ریشه داشته باشد تقاضا برای علم کاربردی، یعنی علمی که بتواند کاری انجام دهد و مشکلی را حل کند نیز به مراتب افزایش خواهد یافت. دانشمندان باید چنین فضایی را برای جامعه فراهم کنند. وقتی در جامعه برای علم تقاضا وجود داشته باشد گامهای بهتری برداشته میشود و ایجاد این تقاضا مستلزم ترویج و عمومیسازی علم است.
به گفته سعیدآبادی، موضوع دیگری که در حوزه علم باید مورد توجه قرار گیرد اهمیت همکاریهای بینالمللی در این حوزه است. در حوزه علم برخلاف دیگر حوزهها آپارتاید جایگاهی ندارد. متاسفانه در بسیاری از کشورها به دنبال سایهاندازی سیاست بر دیگر حوزهها ازجمله حوزه علم، شاهد آپارتاید علمی هم بودهایم که سازمانهای جهانی در تلاش هستند با این پیامد مقابله کنند.
از آنجا که در بسیاری از کشورها پنجره فرهنگ، هنر و اخلاق بسته شده و پنجره سیاست تنها پنجرهای است که در این حوزه به روی ملتها گشوده است مشکلات و نگرانیهایی ایجاد شده است، اما باید این نکته را مد نظر قرار داد که حیات مردان نامی یعنی دانشمندان و بزرگان به ما یاد میدهد که سربلند و شکوهمند زندگی کنیم و، چون جهان را قدر میگوییم بر پندار زمان نشانی برجای گذاریم که شاید دریانوردی بر عرشه کشتی یا کشتی شکستهای بر پهنه دریا با دیدن این نشان، چراغ امیدش روشن شود.