پیامبر اکرم (ص) و امام حسن (ع) برای جذب مردم چگونه رفتار می‌کردند؟

به گزارش مجله خبری نگار، حجت‌الاسلام حدادی کارشناس مذهبی، درباره سیره نبوی و منش رفتار رسول خدا (ص) با مردم گفت: رسول خدا (ص) فرمودند «انَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ» به راستی که من برای به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده ام. رسول خدا به وسیله اخلاق نیکوی خود که منشأ آن در قلب آرام و وجود مبارکشان بود، مردم را به دین خدا دعوت می‌کرد. در روایات آمده است که «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ» یعنی اگر می‌خواهید کسی را به امر خوبی دعوت کنید، به وسیله زبانتان نباشد بلکه با عملتان باشد.

مهربانی و اخلاق نیکو عامل جلب توجه مردم به پیامبر (ص)

وی افزود: گاهی اگر ما به فرزند خود و یا دیگران، با حرف و لسان بگوییم کاری را انجام بدهد، نتیجه عکس دارد؛ ولی وقتی به وسیله اخلاق، آرامش و عمل خود آن فرد را به کار خوب دعوت کنیم، دیگر نیازی به بیان نیست و فرد جذب عمل نیکو و شایسته ما می‌شود. در روایت است که «لیسَ العِبادَةُ کثرَةَ الصلاةِ و الصومِ» عبادت فقط به نماز و روزه نیست؛ نماز و روزه لازم است برای رسیدن به کمال، اما کافی نیست. ممکن است فردی نماز و روزه بسیار داشته باشد، اما اخلاق نه. خداوند در قرآن می‌فرماید که‌ای پیغمبر ««و لو کنت فظّا غلیظ القلب، لانفضّوا من حولک». یعنی اینکه‌ای پیغمبر اگر تو قلب آرام و مهربانی نداشتی، این مردم دور تو جمع نمی‌شدند.

حدادی در ادامه اظهار کرد: ما برای اینکه اول خودمان سعادتمند شویم و بعد دیگران از ما آرامش بگیرند، باید خودمان هم دارای آرامش باشیم. اگر ما در قلب خود آرامش و سکینه را داشته باشیم، مطمئن باشیم که در آخرت هم همین حس و حال را داریم. امیرالمومنین می‌فرمایند که اگر قیامت و آخرتی هم نبود، من باز اسلام را انتخاب می‌کردم؛ چون دستورات اسلام باعث می‌شود من از زندگی لذت ببرم و راحت باشم. احکامی که رسول خدا برای ما آورده، دنیا و آخرت ما را زیبا می‌کند. حالا اگر به جهانیان نسخه اصل اسلام را معرفی کنند، همه به سمت این دین جذب می‌شوند. امام رضا (ع) در این باره می‌فرمایند «فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا» اگر مردم حقیقت و خوبی‌های کلام ما را درک می‌کردند، خود به خود به سمت ما می‌آمدند. لذا، اگر ما دارای قلبی آرام و اخلاقی نیکو باشیم، می‌توانیم اسلام ناب محمدی را تبلیغ کردیم. آن آرامش ماست که مردم و اطرافیان را به سمت حقیقت می‌آورد.

کرامت امام حسن (ع) فقط در انفاق مال و اموال خلاصه نمی‌شد

این کارشناس مذهبی همچنین درباره خلق نیکوی امام حسن (ع) هم اظهار کرد: امام حسن مجتبی (ع) به کریم بودن معروف هستند؛ شخص کریم در رفتار و منش خود این صفت را به ظهور می‌رساند. ایشان هم وقتی به سفر حج می‌رفتند، گاهی شتری را بدون سوار می‌بردند. وقتی از ایشان علت این امر را جویا می‌شدند، می‌فرمودند «گاه فردی در راه حیوانش از دنیا رفته و من با آوردن این شتر بی سوار می‌خواهم که جاماندگان و در راه ماندگان را یاری برسانم». ایشان حتی هر روز در خانه خود به مساکین اطعام می‌داد.

وی افزود: البته کریم بودن فقط در بذل مال نیست؛ مهم‌تر از همه بذل اخلاق و خلق نیکو به دیگران است. برای مثال یک فرد شامی نزد امام حسن آمد و ایشان را لعنت کرد. حضرت در این زمان، پاسخ بد‌ی را با بدی نداد؛ بلکه خندید و به او سلام کرد و گفت تو غریب هستی بیا من به تو جا و مکان و غذا می‌دهم. آن فرد تحت تاثیر این رفتار امام حسن (ع) قرار گرفت و گفت: حالا محبوب‌ترین فرد نزد من تو هستی و من شک ندارم که تو از اولیای خدایی.

این کارشناس مذهبی در ادامه اظهار کرد: رفتار خوب ما در مقابل تندی دیگران، آتش آن‌ها را خاموش می‌کند. ما فکر می‌کنیم که اگر به کسی دشنام بدهیم و تندی کنیم، طرف مقابل خود را ادب کرده ایم. در حالی که این آتش نفرت و کدورت‌ها را بیشتر می‌کند؛ اما اگر ما آرامش قلبی خود را حفظ کنیم و با دیگران با محبت و مهربانی مواجه شویم، فرد خطاکار خود از رفتار غلطش پشیمان می‌شود. درست مثل امام حسن (ع) که در تمام زندگی اش نه فقط در راه انفاق مال تلاش کرد؛ بلکه رفتار کریمانه هم با مردم داشت و خلق نیکوی خود را هم بذل می‌کرد.