سالمندی جمعیتی در ایران، چالش یا فرصت؟

به گزارش مجله خبری نگار،، محسن شتی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و فعال در حوزه علوم رفتاری مرکز تحقیقات سلامت روان سالمندان، به بررسی ابعاد مختلف سالمندی و چالش‌های جمعیتی پیشروی ایران پرداخت و با اشاره به افزایش سریع جمعیت سالمند در کشور، بر لزوم تغییر نگرش جامعه و مسئولین به این موضوع تأکید کرد.

شتی در آغاز سخنان خود، تفاوت بین سالمندی فردی و سالمندی جمعیتی را توضیح داد و گفت: سالمندی فردی به معنای رسیدن فرد به سنی خاص است که در برخی کشور‌ها ۶۰ سال و در برخی دیگر ۶۵ سال در نظر گرفته می‌شود. این موضوع به‌خودی‌خود چیز بدی نیست و حتی می‌تواند یک دستاورد بزرگ باشد، زیرا نشان‌دهنده افزایش امید به زندگی و بهبود شرایط سلامت و بهداشت در جامعه است.

وی در رادیو گفت‌و‌گو افزود: امید به زندگی در ایران از ۵۰ سال در دهه‌های گذشته به حدود ۷۵ تا ۸۰ سال رسیده است که این امر نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل‌توجه در حوزه سلامت و توسعه است. اما آنچه نگران‌کننده است، سالمندی جمعیتی است که به معنای افزایش درصد سالمندان در جامعه نسبت به کل جمعیت است.

این کارشناس علوم رفتاری با اشاره به آمارها، بیان کرد: در حال حاضر حدود ۱۰ درصد جمعیت ایران را سالمندان تشکیل می‌دهند، اما پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۱۴۳۰ خورشیدی، این رقم به ۳۰ درصد برسد. این افزایش سریع، چالش‌های بزرگی را برای جامعه به همراه خواهد داشت، زیرا جمعیت سالمند به‌طورکلی نیازمند خدمات بیشتری است و نیروی کار جوان کمتری در جامعه وجود خواهد داشت.

شتی با تأکید بر لزوم تغییر نگرش به سالمندی، خاطرنشان کرد: ما باید نگاه خود را به سالمندی عوض کنیم. سالمندی به معنای بیماری و ناتوانی نیست. یک فرد سالمند می‌تواند سال‌های طولانی و با کیفیتی زندگی کند و حتی نقش فعال و تأثیرگذاری در جامعه و خانواده داشته باشد. ما باید به سالمندان به‌عنوان گنجینه‌هایی از تجربه و دانش نگاه کنیم، نه به‌عنوان بار.

وی همچنین به نقش مسئولین در این زمینه اشاره کرد و افزود: مسئولین باید اولویت‌های خود را تغییر دهند. سالمندی و سالخوردگی جمعیت باید در صدر توجهات قرار گیرد. ما نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق و جامع در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت، درمان، زیرساخت‌های شهری و فرهنگ‌سازی هستیم.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در بخش دیگری از سخنان خود، به اهمیت مشارکت سالمندان در جامعه اشاره کرد و گفت: سالمندان باید در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها نقش فعال داشته باشند. ما باید از آنها بپرسیم که چه می‌خواهند و چه نیاز‌هایی دارند. سالمندان باید بتوانند صدایشان را به گوش مسئولین و جامعه برسانند.

وی در پایان با تأکید بر لزوم اقدام فوری، بیان کرد: ما زمان زیادی نداریم. اگر اکنون اقدام نکنیم، در آینده با چالش‌های بزرگ‌تری مواجه خواهیم شد. سالمندی می‌تواند یک فرصت بزرگ برای جامعه باشد، به‌شرط اینکه ما بتوانیم با برنامه‌ریزی درست و نگرش مثبت، از این فرصت استفاده کنیم.