به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس کشف کردهاند که داروی محبوب کمک خواب لمبورکسانت میتواند مغز موشها را از تخریب عصبی محافظت کند. یافتههای این مطالعه در مجله Nature Neuroscience منتشر شده است.
در یک آزمایش پیشبالینی، این دارو نه تنها کیفیت خواب را در حیوانات بهبود بخشید، بلکه از آسیب مغزی که مشخصه آلزایمر و سایر بیماریهای عصبی است نیز جلوگیری کرد. به طور خاص، لمبورکسانت تجمع تودههای مضر پروتئین تاو را که باعث التهاب و تخریب نورونی میشوند، کند کرد.
موشهایی که با لمبورکسانت درمان شدند، حجم هیپوکامپ (ناحیهای از مغز که مسئول حافظه است) ۳۰ تا ۴۰ درصد بزرگتر از حیوانات گروه کنترل نشان دادند. یکی دیگر از داروهای خوابآور محبوب، زولپیدم، در این مطالعه مدت زمان خواب را افزایش داد، اما از مغز در برابر آسیب محافظت نکرد.
دانشمندان توضیح دادند که مکانیسم عمل لمبورکسانت با مسدود کردن گیرندههای اورکسین مرتبط است که چرخههای خواب و بیداری را تنظیم میکنند. همین اثر بود که به جلوگیری از تجمع نشانگرهای فسفات روی پروتئین تاو کمک کرد.
برچسبهای فسفات ترکیباتی هستند که به تنظیم عملکرد پروتئین کمک میکنند. این فرآیند فسفوریلاسیون نامیده میشود. هنگامی که فسفوریلاسیون بیش از حد یا نامناسب باشد، برچسبهای فسفات زیادی به پروتئینهای تاو متصل میشوند (یا در مکانهای نامناسبی قرار میگیرند) و باعث میشوند که آنها شکل خود را از دست بدهند و تودههای خطرناکی تشکیل دهند.
دانشمندان خاطرنشان کردند که اثر مفید قابل توجه لمبورکسانت فقط در مردان مشاهده شد. دلایل این تفاوت هنوز ناشناخته است.
پیش از این نشان داده شده بود که اختلالات مزمن خواب خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش میدهد. اکنون، دانشمندان ابزار بالقوه جدیدی برای کند کردن فرآیندهای عصبی در انسان، احتمالاً حتی در مراحل اولیه، در اختیار دارند.