پروتئین‌های خون خطر ابتلا به بیش از ۶۰ بیماری را پیش‌بینی می‌کنند

به گزارش مجله خبری نگار، مطالعات انجام شده روی هزاران پروتئین اندازه‌گیری شده در یک قطره خون، توانایی پروتئین‌ها را در پیش‌بینی وقوع بسیاری از بیماری‌های مختلف نشان می‌دهد.

این مطالعه که در مجله Nature Medicine منتشر شده است، به عنوان بخشی از یک همکاری تحقیقاتی بین‌المللی بین GSK، دانشگاه کوئین مری لندن، کالج دانشگاهی لندن، دانشگاه کمبریج و موسسه بهداشت عمومی برلین در بیمارستان دانشگاه چاریته آلمان انجام شده است.

محققان از داده‌های پروژه پروتئومیکس دارویی بیوبانک بریتانیا (UKB-PPP)، بزرگترین مطالعه پروتئومیکس تا به امروز، که شامل اندازه‌گیری تقریباً ۳۰۰۰ پروتئین پلاسما از یک گروه تصادفی انتخاب شده از بیش از ۴۰،۰۰۰ شرکت‌کننده بیوبانک بریتانیا است، استفاده کردند.

داده‌های پروتئین به پرونده‌های پزشکی الکترونیکی شرکت‌کنندگان متصل شد. نویسندگان از تکنیک‌های تحلیلی پیشرفته برای شناسایی «امضا»‌ی پنج تا ۲۰ پروتئین پیش‌بینی‌کننده برای هر بیماری استفاده کردند.

محققان از توانایی «امضاهای» پروتئینی در پیش‌بینی شروع ۶۷ بیماری، از جمله میلوما چندگانه، لنفوم غیر هوچکین، بیماری نورون حرکتی، فیبروز ریوی و کاردیومیوپاتی اتساعی، خبر می‌دهند.

مدل‌های پیش‌بینی پروتئین نسبت به مدل‌های مبتنی بر اطلاعات استاندارد و بالینی ثبت‌شده، عملکرد بهتری داشتند. پیش‌بینی‌های مبتنی بر تعداد سلول‌های خون، کلسترول، عملکرد کلیه و آزمایش‌های دیابت (هموگلوبین گلیکوزیله) در بیشتر نمونه‌ها، عملکرد ضعیف‌تری نسبت به مدل‌های پیش‌بینی پروتئین داشتند.

مزایای اندازه‌گیری و بحث در مورد خطر حمله قلبی و سکته مغزی در آینده («نمرات خطر قلبی عروقی») برای بیماران به خوبی اثبات شده است. این تحقیق امکانات جدیدی را برای پیش‌بینی طیف وسیعی از بیماری‌ها، از جمله بیماری‌های نادرتر، فراهم می‌کند. تشخیص بسیاری از این بیماری‌ها در حال حاضر ماه‌ها یا سال‌ها طول می‌کشد و این تحقیق فرصت‌های کاملاً جدیدی را برای تشخیص زودهنگام ارائه می‌دهد.

این یافته‌ها نیاز به اعتبارسنجی در جمعیت‌های مختلف، از جمله افراد دارای علائم و نشانه‌های بیماری و بدون آنها، و در گروه‌های قومی مختلف دارند.

پروفسور کلودیا لانگنبرگ، نویسنده اصلی این مقاله از موسسه تحقیقات سلامت دقیق (PHURI) در دانشگاه کوئین مری لندن، گفت: «اندازه‌گیری یک پروتئین واحد برای یک دلیل خاص، مانند تروپونین برای تشخیص حمله قلبی، یک روش بالینی استاندارد است. ما بسیار هیجان‌زده‌ایم که می‌توانیم نشانگر‌های جدیدی را برای غربالگری و تشخیص از هزاران پروتئین موجود در خون انسان شناسایی کنیم. ما به مطالعات پروتئومیک در جمعیت‌های مختلف برای تأیید یافته‌های خود و آزمایش‌های مؤثری که می‌توانند پروتئین‌های مرتبط با بیماری را با استفاده از روش‌های در دسترس، مطابق با استاندارد‌های بالینی اندازه‌گیری کنند، نیاز مبرم داریم.»

جولیا کاراسکو زانینی سانچز، یکی از نویسندگان این مطالعه، افزود: «برخی از امضا‌های پروتئینی ما به خوبی یا حتی بهتر از پروتئین‌هایی عمل کردند که قبلاً به دلیل پتانسیلشان به عنوان آزمایش‌های غربالگری، مانند آنتی‌ژن اختصاصی پروستات برای سرطان پروستات، آزمایش شده‌اند.» «بنابراین، ما از پتانسیلی که امضا‌های پروتئینی ما ممکن است برای تشخیص زودهنگام و در نهایت بهبود پیش‌آگهی بسیاری از بیماری‌ها، از جمله بیماری‌های ناتوان‌کننده‌ای مانند میلوما مولتیپل و فیبروز ریوی ایدیوپاتیک داشته باشند، بسیار هیجان‌زده هستیم. ما نمونه‌های امیدوارکننده زیادی را شناسایی کرده‌ایم که گام بعدی انتخاب بیماری‌های با اولویت بالا و ارزیابی پیش‌آگهی پروتئومیک آنها در یک محیط بالینی خواهد بود.»

رابرت اسکات، یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «یک چالش کلیدی در توسعه دارو، شناسایی بیمارانی است که به احتمال زیاد از دارو‌های جدید بهره‌مند می‌شوند. این کار نویدبخش استفاده از فناوری‌های پروتئومیک در مقیاس بزرگ برای شناسایی افراد در معرض خطر بالای ابتلا به طیف وسیعی از بیماری‌ها است و با رویکرد ما در استفاده از فناوری برای پیشبرد درک ما از زیست‌شناسی و بیماری‌های انسان سازگار است.» «کار‌های بیشتر، این دانش را گسترش داده و درک ما را از چگونگی به‌کارگیری بهتر آن برای بهبود میزان موفقیت و کارایی کشف و توسعه دارو بهبود خواهد بخشید.»