چگونه عمر مفید استفاده از شارژرهایمان را بالا ببریم؟

به گزارش مجله خبری نگار، در دورانی که زندگی ما با انواع ابزار‌های قابل شارژ گره خورده، بسیاری از ما عادت داریم شارژر‌ها را به‌طور دائم به برق وصل نگه داریم؛ عادتی که اگرچه رایج است، اما می‌تواند پیامد‌هایی جدی و پنهان داشته باشد.

امروزه اطراف ما پر از دستگاه‌های الکترونیکی قابل شارژ است؛ از تلفن‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها، ساعت‌های هوشمند و هدفون‌ها گرفته تا دوچرخه‌های برقی. با این همه ابزار، طبیعی است که چندین شارژر در خانه داشته باشیم. بسیاری از افراد، شارژر موبایل را برای همیشه به پریز کنار تخت وصل کرده‌اند، بدون آن‌که پس از شارژ کامل، آن را از برق جدا کنند. این مسئله ممکن است در مورد شارژر لپ‌تاپ روی میز کار نیز صدق کند. اما آیا رها کردن شارژر در برق خطرناک است؟ آیا هزینه‌هایی پنهان دارد که اغلب از آن بی‌خبریم؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها ابتدا باید با ساختار و عملکرد شارژر‌ها آشنا شویم.

تمام شارژر‌ها یکسان نیستند. ساختار داخلی آنها بسته به نوع دستگاه و میزان توان مورد نیاز، می‌تواند ساده یا پیچیده باشد. با این حال، اغلب شارژر‌ها جریان متناوب (AC) را که از پریز برق می‌گیرند، به جریان مستقیم (DC) با ولتاژ پایین تبدیل می‌کنند تا برای باتری دستگاه مناسب باشد.

برای درک تفاوت بین جریان متناوب و مستقیم، کافی است رفتار الکترون‌ها در مدار را بررسی کنیم. در مدار‌های DC، الکترون‌ها در یک جهت حرکت کرده و در مدار می‌چرخند. اما در مدار‌های AC، الکترون‌ها رفت و برگشتی حرکت می‌کنند. جالب است بدانید این تفاوت ریشه در رقابت تاریخی دو مخترع بزرگ، توماس ادیسون و نیکولا تسلا دارد؛ رقابتی که هنوز آثار آن در استاندارد‌های برق جهان باقی مانده است.

برق در نیروگاه‌ها به‌صورت AC تولید می‌شود، اما بیشتر وسایل الکترونیکی از جمله گوشی‌ها و لپ‌تاپ‌ها، نیاز به جریان DC دارند. از همین رو، تقریباً تمام لوازم برقی دارای مبدل داخلی AC به DC هستند. برای این تبدیل، شارژر‌ها به قطعات الکترونیکی مختلفی نیاز دارند؛ از جمله ترانسفورماتور، مدار مبدل، فیلتر‌ها برای بهبود کیفیت ولتاژ خروجی و مدار‌های کنترلی برای تنظیم و محافظت.

مصرف برق حتی در زمان استفاده‌نکردن

پدیده‌ای به نام «مصرف خون‌آشامی» (Vampire Power) واقعیت دارد. حتی زمانی که دستگاهی به شارژر متصل نیست، شارژر مقداری برق مصرف می‌کند. بخشی از این انرژی برای فعال نگه‌داشتن مدار‌های کنترلی مصرف می‌شود و بخش دیگر به‌صورت گرما تلف می‌گردد.

اگرچه مصرف یک شارژر کوچک به‌تنهایی ناچیز به‌نظر می‌رسد، اما وقتی تمام شارژر‌های موجود در خانه را در نظر بگیریم، این اتلاف انرژی در طول زمان قابل توجه خواهد بود. این مسئله فقط مختص شارژر‌ها نیست؛ دستگاه‌هایی مانند تلویزیون‌ها نیز در حالت آماده‌به‌کار مقداری برق مصرف می‌کنند.

در طول یک سال، بسته به تعداد وسایلی که به برق وصل گذاشته‌اید، ممکن است چند کیلووات‌ساعت برق هدر برود. با این حال، شارژر‌های مدرن با هدف کاهش این مصرف طراحی شده‌اند. بسیاری از آنها دارای مدار‌هایی هوشمند هستند که در صورت متصل نبودن به خواب می‌روند و فقط زمانی که دستگاهی برای شارژ وصل می‌شود، فعال می‌گردند.

خطرات دیگری هم وجود دارد

با گذر زمان و عبور مداوم جریان برق، قطعات داخلی شارژر مستهلک می‌شوند. این موضوع به‌ویژه زمانی تشدید می‌شود که نوسانات ولتاژ شبکه برق از حد مجاز فراتر رود. شبکه برق یک محیط ناپایدار است و رخداد‌های ناگهانی افزایش ولتاژ، گاه‌به‌گاه اتفاق می‌افتد. ماندن شارژر در برق در این شرایط، عمر مفید آن را کاهش می‌دهد. اگرچه شارژر‌های باکیفیت و استاندارد تا حد زیادی در برابر این پدیده مقاوم‌اند، اما شارژر‌های ارزان و تأیید نشده اغلب فاقد مدار‌های محافظتی کافی هستند و حتی می‌توانند خطر آتش‌سوزی ایجاد کنند.

چگونه از شارژر‌ها محافظت کنیم؟

اگرچه بیشتر شارژر‌های امروزی ایمن طراحی شده‌اند و مصرف برق بسیار اندکی در حالت بی‌استفاده دارند، توصیه می‌شود در صورت امکان، پس از پایان شارژ، آنها را از پریز بکشید. در صورتی که شارژر بیش از حد گرم می‌شود، صدای غیرعادی تولید می‌کند یا ظاهری آسیب‌دیده دارد، وقت آن است که آن را با نمونه‌ای جدید جایگزین کنید. چنین شارژری نباید به‌هیچ‌وجه در برق باقی بماند.

در نهایت، هوشمندانه‌ترین کار این است که از شارژر‌های دارای تاییدیه‌های ایمنی استفاده کنید، آنها را به‌موقع تعویض نمایید و از اتصال مداوم آنها به برق بپرهیزید. این کار هم از هدررفت انرژی جلوگیری می‌کند و هم امنیت خانه شما را تضمین خواهد کرد.