چگونه رویایی کاملا ملموس میبینیم؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، زمانی که به خواب می‌رویم، بدن ما در حالت بی‌حرکتی کامل (Atonia) قرار می‌گیرد، اما مغز همچنان مشغول فعالیت است. این فعالیت شامل کاهش یا افزایش عملکرد بخش‌های مختلف مغز می‌شود. برای مثال، لوب پیشانی (Frontal Lobe) که مسئول تفکر منطقی و استدلال است، در خواب فعالیت کمتری دارد. این کاهش فعالیت باعث می‌شود توانایی ما برای تشخیص واقعیت و تخیل کاهش یابد.

در مقابل، بخش‌هایی مانند سیستم لیمبیک (Limbic System) که شامل هیپوکامپ (Hippocampus) و آمیگدال (Amygdala) است، فعال‌تر می‌شوند. این بخش‌ها مسئول پردازش احساسات و حافظه هستند و نقش مهمی در ساختن رؤیا‌های ما ایفا می‌کنند.

یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز مغز این است که حتی در خواب، کاملاً از دنیای بیرون جدا نمی‌شود. مراکز پردازش شنوایی، مانند قشر شنوایی (Auditory Cortex)، در خواب نیز فعال باقی می‌مانند. این بدان معناست که صدا‌هایی که در محیط اطراف شما وجود دارند، می‌توانند به رؤیا‌های شما راه پیدا کنند.

برای مثال، صدای زنگ ساعت، صدای پرندگان یا حتی صدای یک تلویزیون روشن می‌توانند به‌صورت خلاقانه وارد روایت رؤیای شما شوند. این صدا‌ها ممکن است به‌گونه‌ای تغییر کنند که با موضوع رؤیا هماهنگ شوند. با این حال، اگر صدایی بسیار بلند یا ناگهانی باشد، مغز آن را به‌عنوان یک تهدید شناسایی کرده و شما را از خواب بیدار می‌کند.

صدا‌های درونی: وقتی مغز صدا تولید می‌کند.

اما تمام صدا‌هایی که در رؤیا می‌شنوید، از محیط بیرون نمی‌آیند. مغز انسان توانایی شگفت‌انگیزی در شبیه‌سازی صدا‌هایی دارد که کاملاً درونی هستند. این صدا‌ها می‌توانند شامل مکالمات، صدای خنده یا گریه، موسیقی، یا حتی صدا‌های عجیب و غیرواقعی باشند.

یک تحقیق در سال ۲۰۲۰ نشان داد که از میان رؤیا‌های ثبت‌شده ۱۳ شرکت‌کننده، ۸۳ درصد صدا‌ها مربوط به مکالمات با افراد بود. در این میان، ۶۰ درصد رؤیا‌ها شامل گفت‌و‌گو‌های خود فرد با شخصیت‌های رؤیایی بود. برخی از شرکت‌کنندگان صدا‌هایی را گزارش دادند که به زبان‌های ناشناخته بودند یا حتی شامل خنده، فریاد و تشویق می‌شدند.

زمانی که رؤیا می‌بینیم، مغز با استفاده از خاطرات گذشته و تجربیات ما، صدا‌های درونی رؤیا را می‌سازد. این صدا‌ها ممکن است از مکالمات واقعی، موسیقی‌هایی که شنیده‌ایم یا حتی صدا‌هایی که قبلاً فقط یک‌بار تجربه کرده‌ایم الهام گرفته باشند. هیپوکامپ در این فرآیند نقش کلیدی دارد و خاطرات را بازیابی می‌کند. آمیگدال نیز با اضافه کردن احساسات، این صدا‌ها را به شکلی جذاب و معنادار در رؤیا‌ها جای می‌دهد.

تفاوت رؤیا و توهمات روانی

هرچند رؤیا‌ها گاهی شبیه توهمات روانی به نظر می‌رسند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد. توهمات روانی اغلب به‌صورت شنیداری هستند و در بیداری رخ می‌دهند، در حالی که رؤیا‌ها معمولاً بیشتر بصری هستند و در خواب تجربه می‌شوند. با این حال، شرایطی مانند فلج خواب یا تجربه‌های هیپنوتیک می‌توانند مرز بین رؤیا و واقعیت را محو کنند.

اگرچه مطالعات زیادی در مورد رؤیا‌ها انجام شده است، بیشتر این تحقیقات بر جنبه‌های بصری متمرکز بوده‌اند. پژوهش‌های شنیداری در این زمینه همچنان محدود هستند. اما آنچه تاکنون مشخص شده است، این است که مغز انسان در خواب، قدرت شگفت‌انگیزی در شبیه‌سازی صدا‌ها و ترکیب آنها با احساسات دارد. این ویژگی‌ها رؤیا‌ها را به تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد و جذاب تبدیل می‌کنند.