پیشرفت چین برای ساخت ناوهواپیمابر هسته‌ای

به گزارش مجله خبری نگار، نیروی دریایی چین از نظر تعداد، بزرگترین در جهان است و به سرعت در حال رشد است. اضافه شدن ناو‌های هواپیمابر هسته‌ای به این یگان گامی بزرگ در رشد فعالیت‌های نیروی دریایی چین است که با افزایش چالش‌هایی از سوی آمریکا روبروست.

«تونگ ژائو»، یکی از تحلیلگران در «بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی در واشنگتن دی. سی» گفت: «ناو‌های هواپیمابر، چین را در ردیف نخسین قدرت‌های دارای این نوع تجهیزات قرار می‌دهند که در حال حاضر در اختیار آمریکا و فرانسه است. برای رهبری چین، چنین تحولاتی به معنای پرستیژ ملی، تهییج ملی گرایی و بهبود وجهه جهانی چین به عنوان یک قدرت پیشرو است.»

وی ادامه داد، ناو‌های هواپیمابر هسته‌ای به ارتش چین توانمندی و انعطاف بیشتری را در مناطق استراتژیک به ویژه در منطقه‌ای که مورد مناقشه این کشور است یعنی تایوان، اعطا می‌کند.

این محقق در ادامه گفت: «این ناو‌ها همچنین می‌توانند عملیات‌های چین را عمیق‌تر در غرب اقیانوس آرام گسترش دهند و توانایی ارتش ایالات متحده را برای مداخله در مسائل منطقه‌ای که از نظر چین تنها توسط کشور‌های منطقه به بهترین شکل حل می‌شود، به چالش بکشد.»

شی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین به مقام‌های دفاعی این کشور دستور داده تا یک ناوگان نیروی دریایی دسته اول ایجاد کنند و به قدرت دریایی در منطقه تبدیل شوند.

در جدیدترین دستورالعمل چین در مورد دفاع ملی، مورخ ۲۰۱۹ آمده که نیروی دریایی چین با «سرعت بخشیدن به انتقال وظایف خود از دفاع در دریا‌های نزدیک به سمت ماموریت‌های حفاظتی در دریا‌های دور»، خود را با الزامات استراتژیک تطبیق می‌دهد.

بر اساس گزارش سال گذشته کنگره آمریکا، نیروی دریایی ارتش آزادی بخش خلق چین در حال حاضر بزرگترین از نظر تعداد است و بیش از ۳۷۰ کشتی و زیردریایی دارد. قایق‌های این نیروی دریایی ظرفیت‌های خیلی قوی دارند. کشتی سازی چین هر سال صد‌ها کشتی می‌سازد درحالیکه آمریکا ۵ کشتی یا کمتر می‌سازد.

محققان در موسسه مطالعات بین‌الملل میدلبری در کالیفرنیا گفتند که حین تحقیقات در یک سایت کوهستانی در حومه شهر «لشان» در جنوب غرب چین یافته‌هایی را به دست آورده و مدعی شدند که چین در حال ساخت یک راکتور برای تولید پلوتونیوم یا تیریتیوم است.

آنها به این نتیجه رسیدند که چین در حال ساخت نمونه اولیه راکتور برای یک کشتی جنگی بزرگ است. پروژه در منطقه لشان پروژه Longwei یا «قدرت اژدها» (Dragon Might) نامیده می‌شود و در اسناد از آن به عنوان پروژه توسعه انرژی هسته‌ای نیز نام برده شده است.

تصاویر ماهواره‌ای و اسناد عمومی به شناسایی پروژه حامل احتمالی کمک کردند.

مدت‌هاست که شایعاتی مبنی بر برنامه‌ریزی چین برای ساخت یک ناو هواپیمابر هسته‌ای وجود دارد، اما تحقیقات تیم میدلبری اولین موردی است که تایید می‌کند چین در حال کار بر روی یک سیستم رانش هسته‌ای برای یک کشتی جنگی به اندازه یک ناو است.

«جفری لوئیس»، استاد میدلبری و یکی از محققان این پروژه گفت: «نمونه اولیه راکتور در لشان اولین مدرک محکمی است که نشان می‌دهد چین در واقع در حال توسعه یک ناو هواپیمابر هسته‌ای است.»

با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و اسناد عمومی از جمله پروژه‌های مناقصه‌ای، پرونده‌های پرسنلی، مطالعات اثرات زیست محیطی و حتی شکایت یک شهروند از ساخت و ساز پر سر و صدا و گرد و غبار بیش از حد، محققان به این نتیجه رسیدند که یک راکتور اولیه برای نیروی محرکه دریایی در کوه‌های شهر موچنگ، حدود ۱۱۲ کیلومتری جنوب غربی چنگدو مرکز استان سیچوان در حال ساخت است.

راکتوری که اسناد خرید آن نشان می‌دهد به زودی به بهره‌برداری می‌رسد، در تاسیسات جدیدی قرار دارد که در سایتی به نام پایگاه ۹۰۹ ساخته شده که شش راکتور دیگر را در خود جای داده است که عملیاتی، از کار افتاده یا در دست ساخت هستند. این سایت تحت کنترل موسسه انرژی هسته‌ای چین، یکی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی هسته‌ای چین است که وظیفه تحقیقات و آزمایش مهندسی راکتور را بر عهده دارد.

تصاویر ماهواره‌ای از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ نشان دهنده تخریب خانه‌ها و ساخت و ساز زیرساخت‌های آبگیری مرتبط با محل احداث این راکتور است. به گفته محققان، قرارداد‌های ژنراتور‌های بخار و پمپ‌های توربین نشان می‌دهد که این پروژه شامل یک راکتور آب تحت فشار با مدار ثانویه است؛ مشخصاتی که با راکتور‌های نیروی محرکه دریایی مطابقت دارد.

محققان در یک گزارش ۱۹ صفحه‌ای درباره یافته‌های خود نوشتند: «اینکه چین در حال توسعه رزم‌ناو‌های هسته‌ای باشد که فقط توسط ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد پیگیری می‌شدند، به طور قطع به تلاش برای توسعه ناو هواپیمابر هسته‌ای اشاره دارد.»

«جیمی ویتورن»، تحلیلگر پروژه اتمی اوسلو گفت، تیم میدلبری یک استدلال متقاعد کننده دارد. البته در این گزارش جزئیات مربوط به اینکه چه زمانی یک ناوهواپیمابر هسته‌ای چینی ساخته و عملیاتی می‌شود، نیامده است.

اولین ناو هواپیمابر چین که در سال ۲۰۱۲ راه اندازی شد، یک کشتی تغییر کاربری داده شده شوروی و دومین ناو در چین بود که بر اساس طرح شوروی ساخته شد.

در سال ۲۰۲۲، سومین ناوهپیمابر چین به نام «Type ۰۰۳ Fujian» عملیاتی شد.