شب فوتبالی تلخ، شب سود و ساز تلویزیون؟! درآمد سیما از یک شب فوتبال لیگ نخبگان

به گزارش مجله خبری نگار، روز چهاردم آبان‌ماه از ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه در چهارچوب مسابقات لیگ نخبگان آسیا پرسپولیس به مصاف تیم قطری الغرافه رفت، بازی پرسپولیس تنها بازی روز دوشنبه نبود و ساعت ۲۱:۳۰ دقیقه هم بازی استقلال برگزار شد. هم‌زمانی میان این دو مسابقه رقمی شوکه‌کننده را به حساب تلویزیون واریز کرد. برای درک آنچه اتفاق افتاده باید نگاهی ارقامی انداخت  از تعرفه تبلیغات در تلویزیون آشکار شد، می‌تواند ثانیه‌به‌ثانیه تبلیغ پخش‌شده در قبل، بعد و حین بازی‌های دوشنبه را معنا‌دار کند. 

۲۰۳۴ ثانیه تبلیغ برای پرسپولیس 

دوشنبه قبل از آنکه سوت شروع بازی پرسپولیس زده شود، تلویزیون ۱۱ زیرنویس تبلیغاتی را حین صحبت‌های اسماعیل هلالی، بازیکن سابق پرسپولیس با محمدرضا احمدی پخش کرد، جدای از این احمدی ۱۱۰ ثانیه تبلیغات دو برند را انجام داد و پیش از آغاز مسابقه هم برای دعوت به بازی ۱۰ ثانیه تبلیغ پخش شد. در مجموع، پیش از آغاز بازی پرسپولیس، تلویزیون ۲۲۰ ثانیه تبلیغ پخش کرد که براساس تعرفه ۳۲۷.۰۱۱.۲۵۰ میلیون تومانی تبلیغات در سال ۱۴۰۲، عددی بیش از ۷۱ میلیارد تومان نصیب صداوسیما شده است. البته اگر تعرفه را با احتساب تورم ۳۰ درصدی در سال ۱۴۰۳ بگیریم، درآمد تلویزیون تنها پیش از شروع بازی پرسپولیس، رقمی بیش از ۹۳ میلیارد تومان می‌شود. تمامی این ارقام برای پیش از آغاز مسابقه است. 

بر اساس دستورالعمل پخش آگهی که اداره بازرگانی سازمان صداو سیما آن را منتشر کرده بالاترین طبقه درآمدی در تلویزیون طبقه ۳۵ است که نرخ تبلیغات در برنامه‌هایی، چون فوتبال برتر بر اساس آن محاسبه می‌شود که بیشترین تعرفه را دارند. در جای دیگری از این دستورالعمل آمده است که نرخ تبلیغات به صورت زیرنویس و یا حک لوگو بر اساس تعرفه همان طبقه محاسبه می‌شود.

وقتی سوت آغاز بازی زده شد تلویزیون هم تبلیغات جدیدی را به تصویر کشید. صداوسیما حین پخش نیمه اول و دوم بازی پرسپولیس و الغرافه، ۱۲۰ زیرنویس تبلیغاتی پخش کرد که هر کدام ۱۰ ثانیه به طول انجامید. جدای از این، تلویزیون ۹۰ ثانیه زیر لوگوی شبکه سه تبلیغ چند برند را انجام داد همچنین وسط دایره میانه زمین هم حدود ۲۰ ثانیه تبلیغ حک کرد. در نیمه مربیان هنگامی که بازیکنان دو تیم مشغول شنیدن صحبت‌های مربیانشان بودند تلویزیون هم بیکار نماند؛ حدود ۷۰ ثانیه تبلیغ، به علاوه ۱۴ ثانیه آگهی دعوت به بازی پخش کرد. شاید برایتان سوال شود که چرا آگهی‌های دعوت به بازی را از باقی آگهی‌ها جدا می‌کنیم. دلیل این موضوع در ماده ۲۸ دستورالعمل پخش آگهی در تلویزیون نهفته است.

در بند «ج» این ماده آمده که نرخ دعوت به تماشا ۲ برابر نرخ عادی محاسبه می‌شود. البته تلویزیون در تبصره ۱۲۱ این ماده آورده که مسابقات ورزشی از این موضوع مستثنی هستند و در زمان مقرر نرخ دیگری اعلام خواهد شد. این موضوع ناشی از آن است که گران‌ترین بخش تبلیغاتی در تلویزیون، همین مسابقات ورزشی است. البته این تنها باری نیست که واژه «متعاقبا» کنار عبارت «پخش تبلیغات در مسابقات ورزشی» می‌آید. در بند «و» همین ماده ۲۸ آمده است که نرخ نشان آگهی‌ها در مسابقات ورزشی هم متعاقبا اعلام خواهد شد.

با این حال، ما نه نرخ دعوت به تماشا را دوبرابر حساب کردیم و نه متعاقبا‌ها را به معنی چندبرابر بودن این نرخ در مسابقات ورزشی گرفتیم با این وجود تلویزیون تنها از زمانی که توپ بازی پرسپولیس و الغرافه در جریان بود رقمی بیش از ۴۲۸ میلیارد را نصیب خود کرد، این را هم باید اضافه کرد که این عدد براساس پیش‌بینی تعرفه در سال ۱۴۰۳ حساب نشده و براساس سال ۱۴۰۲ است. کنار هم قرار دادن تمامی این ارقام و البته درآمد حاصل از پخش تبلیغات بین دو نیمه و تبلیغات پس از اتمام بازی پرسپولیس عددی را حاصل می‌شود که حیرت‌آور است. رقم حاصل‌شده ۶۶۵.۱۴۰.۸۸۲.۵۰۰ میلیارد تومان است. باز هم شایان ذکر است که این رقم هم با احتساب تعرفه سال ۱۴۰۲ است و تورم ۳۰ درصد در آن محاسبه نشده. اگر ۳۰ درصد تورم سال ۱۴۰۳ را هم حساب کنیم رقم حاصل شده می‌شود ۸۶۴.۶۸۳.۰۰۰.۰۰۰ میلیارد تومان. 

۲۱۸۳ ثانیه تبلیغ برای استقلال 

بازی پرسپولیس که با تساوی به اتمام رسید هواداران استقلال منتظر بودند تا از ترکیب جدید و جوان این تیم رونمایی شود، اما صداوسیما فارغ از این احوالات هواداری دور جدید تبلیغات خود را آغاز کرد. پیش از شروع بازی استقلال و الهلال، تلویزیون حدود ۴۵ ثانیه آگهی و ۱۰ ثانیه دعوت به بازی پخش کرد و دیگر تبلیغاتی به‌صورت زیرنویس نداشت. تلویزیون در حین بازی هم ۱۳۰۰ تبلیغ (حدودا ۲۲ دقیقه) از جمله زیرنویس، تبلیغ زیر لوگوی شبکه سه و حک تبلیغ وسط زمین را به نمایش درآورد. بین بازی هم ۳۹۰ ثانیه آگهی و ۱۴ ثانیه هم آگهی دعوت به بازی منتشر کرد. 

بازی که تمام شد و استقلال در برابر الهلال نتیجه نگرفت بسیاری از هواداری از سر ناراحتی تلویزیون‌ها را خاموش کردند، اما تلویزیون از تبلیغ دست نکشید و حدود ۷ دقیقه و ۴ ثانیه تبلیغ پخش کرد که براساس دستورالعمل پخش اداره کل بازرگانی سازمان صداوسیما، چون پس از این بازی مسابقه فوتبال دیگری نیست این تبلیغات باید در نسبت با باقی آگهی‌ها ۲۰ درصد کمتر محاسبه شود. اگر بخواهیم مجموع رقمی را که از این مسابقه نصیب صدا و سیما شد، محاسبه کنیم، عددی ۷۱۳.۸۶۵.۵۵۸.۷۵۰ میلیارد تومانی را در برابر خود می‌بینیم که با احتساب تورم ۳۰ درصدی در سال ۱۴۰۳ به رقم ۹۲۸.۰۲۵.۰۰۰.۰۰۰ می‌رسد. 

اینکه عملکرد استقلال و پرسپولیس در این دو بازی چطور بود را باید به کارشناسان واگذار کرد، اما اگر فوتبال را کنار بگذاریم و بخواهیم از درآمد‌ها حرف بزنیم. تلویزیون در مجموع این دو بازی رقمی هزار میلیارد تومانی را تجربه کرد. رقمی که با احتساب تعرفه سال ۱۴۰۲، یک هزار و ۳۷۹.۰۰۶.۴۴۱.۲۵۰ میلیارد تومان می‌شود. حالا اگر این رقم را بر اساس تورم ۳۰ درصد در سال ۱۴۰۳ در نظر بگیریم، می‌شود یک هزار و ۷۹۲.۷۰۸.۳۷۳.۶۲۵ میلیارد تومان. 

اداره بازرگانی صداوسیما برای آگهی‌های تبلیغاتی با توجه به زمان پخش آن درصد تخفیف دارد که این درصد تخفیف از ۷۵ درصد تا ۹۰ درصد است. باز در همان دستورالعمل برای تولیدات محتوایی فیلم و کتاب تخفیفت ۹۵ تا ۹۸ درصد در نظر گرفته شده است. حالا اگر ما تخفیف ۹۹ درصدی را هم حساب کنیم تلویزیون دوشنبه شب بیش از ۱۳ میلیارد و ۷۹۰ میلیون تومان درآمد کسب کرده و اگر تعرفه را بر اساس تورم ۳۰ درصد در ۱۴۰۳ بگیریم این رقم به بیش از ۱۷ میلیارد و ۹۲۷ میلیون تومان می‌رسد.

منبع: فرهیختگان-محمد‌حسین سلطانی