به گزارش مجله خبری نگارشرکت اپل – که رسماً با نام Apple Inc. شناخته میشود – یکی از بزرگترین شرکتهای جهان از نظر معیارهای اقتصادی است، و با این حال حقایق زیادی در مورد اپل وجود دارد که احتمالاً نمیدانید. ما در اینجا آن حقایق کمتر شناخته شده را با نکات جالب اطلاعاتی که از زمان تاسیس اپل تا به امروز را شامل میشود، بررسی خواهیم کرد. شرکت اپل در سال ۱۹۷۶ با نام Apple Computer, Inc به عنوان ابزاری برای بازاریابی و فروش رایانه رومیزی Apple I تأسیس شد. این شرکت تا دهه ۱۹۹۰ بیشتر بر فروش کامپیوتر متمرکز بود، اما همه چیز با انتشار آیپاد در سال ۲۰۰۱ تغییر کرد.
این امر منجر به عرضه آیفون در سال ۲۰۰۷ شد و اپل اکنون به تولید طیف وسیعی از محصولات مختلف شهرت دارد. استیو جابز فقید در بیشتر دوران حیات اپل، نیروی محرکه این شرکت بود، اما او در سن ۵۶ سالگی و پس از یک مبارزه طولانی با سرطان پانکراس درگذشت. این شرکت اکنون توسط تیم کوک – اولین مدیر اجرایی یک شرکت باشگاه Fortune ۵۰۰ است هدایت میشود – کسی که از زمان مرگ جابز در سال ۲۰۱۱ مدیرعامل بوده و سبک رهبری متفاوتی با جابز دارد.
در مورد علت نامگذاری این شرکت به اپل توضیحات زیادی داده شده است. با این حال، حقیقت ساده این است که نام اپل به دلیل علاقه استیو جابز به سیب و به طور کلی میوه برای شرکتش انتخاب شد. جابز خود را میوهخوار میدانست و برای دورههایی از زندگیاش از رژیم غذایی مبتنی بر میوه پیروی میکرد – از جمله پس از اینکه به سرطان پانکراس مبتلا شد. سیانان در گزارشی مدعی شده که جابز به زندگینامهنویس خود والتر آیزاکسون گفته است که این نام «بامزه، با روحیه و غیر تهدید کننده به نظر میرسد» که آن را به گزینهای مناسب برای شرکت نوپای اپل تبدیل میکرد.
به گفته استیو ووزنیاک، یکی از دو بنیانگذار اپل همراه با جابز، این نام پس از بازدید جابز از باغ سیب در اورگان به ذهن او خطور کرد. با این حال، ووزنیاک معتقد است که این باغ سیب «در واقع نوعی جامعه» است. صرف نظر از این، آن بازدید و عشق جابز به میوه، الهام بخش نام شرکتی بود که اکنون چندین دهه است به فعالیت رکوردشکن و سودآور خود ادامه میدهد. علاوه بر این، شرکت اپل سالها در یک دعوای حقوقی با شرکت Apple Corps، شرکتی که توسط The Beatles تأسیس شده بود، قرار داشت. هر دو شرکت اپل نام داشتند و هر دو لوگو تصویری از یک سیب را نشان میدادند که منجر به یک سری اختلافات در مورد علامت تجاری دو شرکت شد. این دعوای حقوقی در سال ۲۰۰۷ پایان یافت، زمانی که شرکت Apple Inc. تمام علائم تجاری مربوط به اپل (کمپانی متعلق به بیتل ها) را خریداری کرد.
در حالی که استیو جابز و استیو ووزنیاک به عنوان بنیانگذاران اپل نامهای شناختهشدهای به شمار میآیند، هم بنیانگذار سومی نیز وجود داشت که خیلی زود از شرکت خارج شد – و با این کار میلیاردها دلار ضرر کرد. رونالد وین در کنار استیو جابز و استیو وزنیاک در شرکت آتاری کار میکرد، و این بدین معنی بود که او در بحثهای اولیه آنها در مورد تاسیس اپل شرکت داشت. او از جابز و ووزنیاک بزرگتر بود و گفته است که اغلب به عنوان «بزرگسال در اتاق» دیده میشد. از آنجایی که جابز و ووزنیاک اغلب در مورد تصمیمات محاسباتی و تجاری با هم اختلاف نظر داشتند، وین ۱۰ درصد از سهام شرکت جدید را به خود اختصاص داد تا در فرآیند تصمیمگیری نقش یک میانجی را ایفا کند.
کمکهای وین به اپل شامل تهیه پیشنویس قرارداد همکاری اورجینال، طراحی اولین لوگوی شرکت با تصویر اسحاق نیوتن و نوشتن کتابچه راهنمای عملیات Apple I بود. وین چند روز پس از تأسیس اپل، این شرکت را ترک کرد، زیرا تا حدودی ریسک گریز بود و به طور کامل متقاعد نشده بود که برای این کسب و کار شخصیت مناسبی است. بعداً به او ۸۰۰ دلار پرداخت شد تا از ۱۰ درصد سهام خود در شرکت صرف نظر کند. ارزش این سهام اکنون میلیاردها دلار خواهد بود. با این حال، وین اصرار دارد که از خروج از اپل پشیمان نیست، زیرا بر اساس اطلاعاتی که در آن زمان در اختیار داشت، این تصمیم درست بوده است.
در حالی که آیپاد مترادف با اپل است، این ایده در واقع ابتدا به دو شرکت دیگر ارائه شد. از بخت خوش اپل، آن دو شرکت این پیشنهاد را رد کردند، در حالی که استیو جابز پتانسیلی را در محصول دید که اپل را در مسیری متفاوت و بسیار موفق قرار داد. تونی فیدل مغز متفکر پشت آیپاد بود. فیدل که کارمند سابق جنرال مجیک و فیلیپس بود، در فکر ساخت یک پخش کننده MP۳ بهتر بود. او ابتدا با ایده ساخت یک پخش کننده MP۳ درجه یک با روشی بهتر برای خرید موسیقی به سراغ شرکت RealNetworks رفت. این شرکت پیشنهاد او را رد کرد. سپس فیدل به سراغ فیلیپس رفت که آنها هم این فرصت را رد کردند. فیدل سپس با اپل صحبت کرد، شرکتی که تصمیم گرفت از پروژه او حمایت کند. او به عنوان یک پیمانکار مستقل انتخاب شد و تیم سازنده یک نمونه اولیه iPod را رهبری کرد.
این محصول که به شکلی بی نقص با iTunes کار میکرد، با فروش صدها میلیون واحد، همه چیز را برای شرکت اپل تغییر داد. فراتر از آن، آیپاد منجر به ساخت آیفون نیز شد که جایگاه اپل را به عنوان یک برند جهانی که از آن زمان دیگر به عقب بازنگشته است، تثبیت کرد. فیدل تقریباً یک دهه در اپل ماند و بعداً Nest Labs را تأسیس کرد که بعدها توسط گوگل خریداری شد.
اولین کامپیوتر اپل، با نام بامسمای Apple I، در سال ۱۹۷۶ عرضه شد و با قیمت عجیب ۶۶۶.۶۶ دلار به فروش رسید. این عدد نه تنها معادل بیش از ۳،۰۰۰ دلار امروزی است، بلکه قیمت درخواستی نسبتاً عجیبی نیز بود. به خصوص وقتی که در دین مسیحیت، عدد ۶۶۶ به اصطلاح عدد هیولا در نظر گرفته میشود که اشارهای نه چندان توهین آمیز به دجال یا شیطان است. با این حال، برخلاف برخی از تئوریهای توطئه آنلاین که ارتباط این عدد با شیطان را تأیید میکنند، این قیمت گذاری ربطی به پرستش شیطان ندارد. در عوض، استیو ووزنیاک تصریح کرده است که این قیمت بر این اساس تعیین شده است که او تکرار ارقام را ترجیح میدهد.
او همچنین اظهار داشته است که هنگام ارائه قیمت، هیچ اطلاعی از رابطه بین این عدد و کتاب مکاشفه نداشته است. در مورد اینکه چرا Apple I اینقدر گرانقیمت بود، همه ماجرا به حاشیه سود باز میگشت. قیمت عمده فروشی Apple I پانصد دلار در نظر گرفته شده بود، بنابراین ۶۶۶ دلار یک قیمت خرده فروشی با افزایش ۳۰ درصدی را تشکیل میداد. ۶۶ سنت دیگری که به عدد ۶۶ دار اضافه میشد هیچ اهمیتی نداشت جز اینکه چشم مردم را در تبلیغات جلب کند. در حالی که یک فروشگاه رایانه محلی، The Byte Shop، با خرید ۵۰ واحد کاملاً مونتاژ شده به قیمت ۵۰۰ دلار موافقت کرد، این اعداد همه با هم همخوانی داشته و شکل جذابی پیدا کردند.
لوگوی اپل در طول دهههایی که این شرکت در تجارت بوده است، تکامل یافته است. با این حال، بزرگترین تغییر بین لوگوی اول و دوم رخ داد. اولین لوگو که توسط رونالد وین در سال ۱۹۷۶ طراحی شد، شامل تصویری از اسحاق نیوتن بود که زیر درخت سیب نشسته بود. این به دلیل ارتباط او با سقوط سیب از درخت (و الهام بخش کشف جاذبه) است. این لوگو همچنین اسم شرکت رایانهای اپل را بر روی یک بنر پیچیده شده در اطراف نقاشی نشان میدهد.
این لوگو فقط برای یک سال دوام آورد و استیو جابز خیلی زود و در اوایل سال ۱۹۷۷ تصمیم گرفت که شرکت او نیاز به تغییر برند دارد. او اولین لوگو را خیلی کلاسیک در نظر گرفت، لوگویی که چاپ آن در مقایس کوچک آسان نباشد؛ بنابراین او راب جانوف، یک طراح با تجربه را برای طراحی لوگوی جدید استخدام کرد. آن لوگوی جدید تصویر سیبی بود که به اندازه یک گاز از آن کنده شده بود که اکنون همه ما کاملاً با آن آشنا هستیم. نسخه اول دارای رنگهای رنگین کمانی بود، اما در ادامه سادهتر شده و به رنگهای تنهای خاکستری، نقرهای و سفید محدود شد.
در سال ۲۰۱۸، اپل به اولین شرکت خصوصی تبدیل شد که ارزش بازار آن به ۱ تریلیون دلار میرسید. این اتفاق ۴۲ سال پس از تأسیس اپل و ۱۱۷ سال پس از آن اتفاق افتاد که US Steel در سال ۱۹۰۱به اولین شرکتی تبدیل شد که به ارزش ۱ میلیارد دلار میرسید. همانقدر که دوران تصدی استیو جابز در اپل شگفتانگیز و موفق بود – به ویژه پس از بازگشت او در سال ۱۹۹۷ – این جانشین او، تیم کوک، بود که آنها را به سمت تحقق این لحظه تاریخی سوق داد. قیمت سهام اپل از سال ۲۰۱۱، زمانی که کوک پس از استعفای جابز به دلیل بیماری ناخوشایندش، ریاست اپل را بر عهده گرفت، چهار برابر شده است.
در لحظهای که قیمت هر سهم به ۲۰۷.۰۵ دلار رسید، اپل به اولین شرکت خصوصی ۱ تریلیون دلاری در جهان تبدیل شد. برخی معتقدند که کمپانی پتروچاینا، اپل را در زمینه ارزش بازار ۱ تریلیون دلاری شکست داد، اما ارزش گذاری آن غیرقابل اعتماد تلقی میشود، زیرا تنها ۲ درصد از سهام این شرکت به صورت عمومی معامله میشود. در هر صورت، اپل اکنون دارای ارزش بازاری بیش از ۲ تریلیون دلار است و در مقطعی به بالای ۳ میلیارد دلار رسیده بود. با این حال، در زمان نگارش این مقاله، اپل دومین شرکت ارزشمند در جهان است و رقیب سرسخت اپل، مایکروسافت، رتبه اول را در اختیار دارد.
علیرغم اینکه یکی از بنیانگذاران شرکت بود، اپل در سال ۱۹۸۵ استیو جابز را اخراج کرد. برای اینکه درد این اخراج بیشتر شود، باید بدانید که در واقع، جابز خود مردی را استخدام کرد که در ادامه خودش را اخراج کرد. آن مرد جان اسکالی، مدیر عامل شرکت پپسی بود که توسط هیئت مدیره اپل به عنوان مدیرعامل استخدام شد، زیرا این هیئت فکر میکرد جابز هنوز رای جایگاه مدیرعاملی اپل آماده نیست. زمانی که دو محصول اپل، مکینتاش و لیزا نتوانستند انتظارات را برآورده کنند، جابز پس از درگیری با هیئت مدیره اخراج شد.
با این حال، جابز در سال ۱۹۹۷ پس از خرید NeXT توسط اپل، شرکتی که جابز پس از برکناری اش ۱۲ سال قبلتر راه اندازی کرده بود، به اپل بازگشت. هیئت مدیره جابز را به مدیرعاملی منصوب کرد، و در این نقش، او نقش مهمی در افزایش قدرت و ثروت اپل داشت. جابز از سال ۱۹۹۷ تا زمان مرگ نابهنگامش بر اثر سرطان لوزالمعده در سال ۲۰۱۱ در این شرکت ماند. زمانی که جابز از دنیا رفت، اپل با محصولات جدید و نوآورانه اش به یک نام آشنا تبدیل شده و حتی مک نیز به یک موفقیت تبدیل شده بود. در همین حال، لیزا یک محصول کمتر شناخته شده و شاید فراموش شده در تاریخ اپل باقی مانده است.
ارزش بازار خیره کننده اپل به این معنی است که از همه کشورها به جز تعداد انگشت شماری ثروتمندتر است. ارزش بازار یک شرکت نشان دهنده ارزش کل آن بر اساس سهام موجود در بازار سهام است، که نزدیکترین چیزی است که میتوان آن را با تولید ناخالص داخلی (تولید ناخالص ملی) یک کشور مقایسه کرد. کشورهایی که اپل را میتوان ثروتمندتر از آنها دانست متغیر هستند، مانند ارزش بازار اپل و تولید ناخالص داخلی این کشورها که متغیر است، اما این شرکت مستقر در کوپرتینو، اگر یک کشور میبود، به طور مداوم در بین ۱۰ کشور ثروتمند جهان قرار میگرفت که بسیار قابل توجه است.
در ژانویه ۲۰۲۲، اپل اولین شرکتی بود که ارزش بازارش را به ۳ تریلیون دلار رساند. در آن زمان، ارزش این شرکت از همه کشورها به جز شش اقتصاد بزرگ جهان، از جمله ایالات متحده، چین و آلمان، بیشتر بود، که به این معنی است که از کشورهای بزرگی مانند فرانسه و روسیه را نیز از این لحاظ شکست میداد. بدیهی است که اپل در این زمینه تنها نیست، مایکروسافت، انویدیا، آمازون و آلفابت دیگر شرکتهایی هستند که ارزشی بیشتر از کل اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان دارند.
استیو جابز برای یک دهه همراه با تغییر فراوان پس از بازگشت به شرکت اپل، تنها حقوق نمادین ۱ دلار در سال را دریافت کرد. این رقم دستمزد علیرغم سوق دادن شرکت به حوزههای جدید و افزایش شدید قیمت سهام آن بود. نظرات در مورد اینکه چرا جابز حقوق خود را به سالی یک دلار محدود کرد متفاوت است، با تئوریهایی متفاوت که برخی میگویند او با این کار نشان داد تا چه اندازه به شرکتی که خود تاسیس کرده اهمیت میدهد، و برخی دیگر معتقدند که این کار را کرده تا اطمینان حاصل شود که هم خودش و هم خانوادهاش میتوانند از برنامه سلامت اپل استفاده کنند.
با این حال، نکته کلیدی این است که جابز نیازی به دریافت حقوق آنچنانی نداشت. جابز مالک میلیونها سهام در اپل بود که و ارزش آنها در طول مدت تصدی او به عنوان مدیرعامل افزایش یافت. جابز یکی از اولین مدیران عاملی بود که دستمزد نمادین ۱ دلاری را انتخاب کرد، اما او در این کار تنها نیست. از دیگر نمونههای قابل توجه میتوان به لری الیسون در اوراکل، مارک زاکربرگ در متا و ایلان ماسک در تسلا اشاره کرد. ایده گرفتن یک دلار حقوق در سال به دوران جنگ جهانی اول برمی گردد. دولت ایالات متحده از استخدام داوطلبان بدون مزد منع شده است، بنابراین تاجرانی که مشتاق کمک به جنگ بودند، حقوق اسمی و غیرواقعی دریافت میکردند. به این ترتیب بود که برنارد باروخ، سرمایهدار، تنها با یک دلار در سال، هیئت صنایع جنگ را مدیریت کرد.
تصاویر رسمی محصولات اپل تقریباً همیشه روی ساعت ۹:۴۱ تنظیم شده است. هنگامی که متوجه آن شدید، در رونماییهای بعدی هر بار آن را خواهید دید. اما چرا به طور خاص ساعت ۹:۴۱ صبح؟ این سنت به سال ۲۰۰۷ و رونمایی از اولین آیفون نمادین اپل برمی گردد. در یک تمرین لباس از ارائه اصلی، گفته شد که رونمایی از آیفون حدوداً ۴۰ دقیقه بعد انجام میشود؛ و از آنجایی که مراسم رونمایی از ساعت ۹:۰۰ صبح شروع میشد، این بدان معنا بود که آیفون در حدود ساعت ۹:۴۰ دقیقه رونمایی خواهد شد. در صورت تاخیر، یک یا دو دقیقه را به این عدد اضافه کنید و به ۹:۴۱ میرسید.
بنابراین، ابزارهای تبلیغاتی که روی صفحه نمایش پشت سر استیو جابز چشمک میزند، آیفون را با ساعت ۹:۴۱ نشان میدهد. برخی از تصاویر تبلیغاتی اولیه در واقع ساعت ۹:۴۲ را نشان میدهند، اما از آن زمان تاکنون ساعت ۹:۴۱ به استاندارد اپل تبدیل شده است، علیرغم اینکه محصولات جدید اکنون در ساعات و زمانهای متفاوتی رونمایی میشوند. روزهایی که جابز از سبک خاص خود موسوم به “یک چیز دیگر” (One more thing) برای فاش کردن یک محصول غافلگیرکننده در پایان رونماییها استفاده میکرد، گذشته است، اما به نظر میرسد نشان دادن ۹:۴۱ بر روی نمایشگرهای محصولات جدید دارای صفحه نمایش، در تاریخ این شرکت حک شده است.
منبع:روزیاتو