اهمیت آشکارساز‌های تک فوتون برای انتقال امن اطلاعات

به گزارش مجله خبری نگار، آتوساسادات عربانیان، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان که در پژوهشکده لیزر دانشگاه شهید بهشتی مشغول است گفت: از سال ۱۳۹۳ به همراه یکی دیگر از اعضای هیئت علمی دانشگاه در پژوهشکده لیزر همکاری کردیم که یک شرکت دانش بنیان را تأسیس و محصولاتی را که در آزمایشگاه ما ساخته می‌شود تجاری سازی کنیم. یعنی خروجی از پایان نامه‌های دانشجو‌ها را تبدیل به یک محصول تجاری کنیم و آن را در قالب این شرکت برای فروش بگذاریم.

وی درباره اولین محصول این شرکت گفت: از لیزر‌های فمتو ثانیه شروع کردیم که در آزمایشگاه ساخته می‌شد و چند نوع مختلف آن را در سال‌های اول عرضه کردیم و در نمایشگاه تجهیزات ساخت ایران هم عرضه شد و بعد از آن کم کم محصولات ما گسترش پیدا کرد.

عربانیان در رابطه با انگیزه تأسیس این شرکت دانش بنیان گفت: ما در حوزه لیزر‌های فمتوثانیه اولین و تنها سازنده در ایران هستیم که خصوصا در آن سال که این سیستم‌ها را می‌ساختیم، نمونه خارجی آن قیمت خیلی بالایی داشت و خیلی سخت بود بخواهند این دستگاه را وارد کنند.

ارائه خدمات پس از فروش محصولات بومی در شرایط تحریم، اهمیت بومی‌سازی را آشکار می‌کند

این فعال حوزه دانش‌بنیان افزود: نکته دیگر این که وقتی دستگاهی را داخل کشور بومی سازی می‌کنیم امکان ارائه خدمات بعد از فروش وجود دارد در حالی که اگر همین دستگاه را وارد کنیم، چون تحریم هستیم و به راحتی و مستقیم نمی‌توانیم وارد کنیم، برای خدمات بعد از فروش نیز به مشکل می‌خوریم. اگر تنظیمات سیستم به هر دلیلی به هم ریخته باشد هیچ کاری نمی‌شود کرد. به همین دلیل دیدیم که نیاز به بومی‌سازی است.

عربانیان در ارتباط با نیاز دانشگاه‌ها به این لیزر عنوان کرد: در دانشگاه‌های مختلف چنین لیزری را به دلیل کاربرد‌های مختلف که در بحث صنعت پزشکی، نظامی، مخابرات و... نیاز داشتند و ما می‌توانستیم علاوه بر رفع نیاز‌های خود به مراکز تحقیقاتی دیگر هم این محصول را بفروشیم.

وی در ادامه گفت: از طرفی ما با توجه به نیاز خود در آزمایشگاه سعی می‌کردیم آن‌ها را بومی کنیم. مثلا همین لیزر‌ها به یک منبع تغذیه‌ای نیاز داشتند. منابع تغذیه لیزر دیود را اگر می‌خواستیم وارد کنیم، قیمت خیلی بالایی داشت. ما سعی کردیم با قیمت خیلی پایین‌تر آن‌ها را بسازیم. هم برای خودمان مفید بود و هم برای فروش می‌توانستیم بگذاریم.

این مدیرعامل شرکت دانش بنیان در ارتباط با روند کار این شرکت در سال‌های اخیر اظهار کرد: به حوزه‌ای روی آوردیم که به نوعی حوزه گلوگاهی در کشور شده است. بحث اپتیک کوآنتومی و کوآنتوم تکنولوژی که سعی در پیشرفت کشور در این حوزه دارند. هم دولت و هم حوزه نظامی بودجه اختصاص می‌دهد تا در این حوزه بخش‌های مختلفی سرمایه گذاری کنند. ما نیاز را در این راستا دیدیم و الان محصولات جدیدی داریم که درنمایشگاه تجهیزات هم ارائه دادیم و آن آشکارساز‌های تک‌فوتون است که برای تکنولوژی کوآنتومی می‌توانم بگویم قلب این سیستم‌ها است.

وی افزود: ما تنها سازنده آشکارساز‌های تک فوتون در کشور هستیم و اگر بخواهیم وارد کنیم قیمت خیلی بالایی دارد. با توجه به این قیمت‌های بالا و با توجه به این که اگر بخواهند در حوزه تکنولوژی کوآنتومی پیشرفت کنند لازم است گاهی چند آشکارساز را در سیستم خود استفاده کننند و وارد کردن و خروج ارز خیلی بالایی خواهد داشت، به این خاطر ما ساخت آن را از سه سال قبل شروع کردیم و با قیمت‌های به مراتب پایین‌تر داریم عرضه می‌کنیم.

این مدیرعامل شرکت دانش بنیان در ارتباط با حوزه فناوری کوآنتومی عنوان کرد: این حوزه در دنیا در حال پیشرفت است و سعی می‌کنند روی آن سرمایه‌گذاری کرده و در حد اعداد خیلی بزرگ بودجه اختصاص دهند و در کشور ما هم تا حدی که دولت می‌تواند روی این حوزه سرمایه گذاری می‌کند.

اهمیت آشکارساز‌های تک فوتون برای انتقال امن اطلاعات

وی در ارتباط با اهمیت آشکارساز‌های تک فوتون گفت: سیستم‌ها کاربرد‌های مختلف دارند مثلا در رمز نگاری کوآنتومی می‌خواهند ارتباطات امن انجام دهند و اطلاعات یک داده‌ای را به طور امن بفرستند به طوری که هیچ کس نتواند تخریب کند یا اطلاعات را بدزدد. این انتقال اطلاعات امن که اصطلاحا به آن رمزنگاری کوآنتومی می‌گویند، یکی از گلوگاه‌های اصلی این سیستم‌ها همین آشکارساز است که ما بتوانیم تک فوتون را آشکار سازی کنیم. آشکار ساز یعنی بتواند درواقع تشخیص دهد و نسبت به نور‌های با شدت بسیار کم حساسیت داشته باشد.

عربانیان افزود: این سیستم تشخیصی، گلوگاه اصلی همه این سیستم‌های فناوری کوآنتومی است. رمزنگاری کوآنتومی هم یکی از آن‌ها است که از این آشکارساز‌های تک فوتون حتما باید استفاده کنند که فقط یک شرکت سوئیسی و یک شرکت آمریکایی این را می‌سازد و طبیعتا اگر بخواهیم وارد کنیم هزینه‌ها خیلی بالا می‌رود. این است که ما سعی کردیم این را بومی سازی کنیم.

این مدیرعامل شرکت دانش بنیان در رابطه با حمایت‌های دولت عنوان کرد: متاسفانه دولت و هیچ ارگانی به دلایلی که خیلی منطقی نبود، از ما حمایتی نکرده است. برای ساخت محصول خود چند جا طرح ارائه دادیم ازجمله ستاد اپتی کوآنتومی، بنیاد علمی ایران که برای آشکارساز تک فوتون یک شتابدهنده کوآنتومی بود که فراخوان داده بودند، اما طرح ما را رد کردند و گفتند شما می‌خواهید دستگاه با تی آر ال بالا (آمادگی فناوری یا TRL) یعنی تجاری بسازید، نمی‌توانیم حمایت کنیم. در واقع جواب منطقی و درستی ندادند. ما از هیچ ارگانی نتوانستیم حمایتی بگیریم. هزینه‌های های جاری شرکت را صرف کردیم تا آر اند دی این سیستم (واحد تحقیق و توسعه) انجام و ساخت آن تمام شود.