پایان جنگ غزه پایان نتانیاهو است

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: تا پیش از این، به نظر می‌رسید امریکا به جای تلاش برای توقف جنگ، سیاست کاهش جنگ را در دستور کار قرار داده بود. اما این بار با جمله «بایدن» مبنی بر اینکه «امیدوارم تا دوشنبه شاهد آتش‌بس در نوار غزه باشیم»، به نظر می‌رسد سیاست توقف جنگ از سوی این کشور در پیش گرفته شده است. این تغییر سیاست ناظر به چه دلایلی است؟

در حال حاضر فضا به سمت‌و‌سویی در حال حرکت است که به نظر می‌رسد امریکا توقف کامل جنگ را مدنظر دارد؛ یعنی الان دیگر بحث کاهش جنگ مطرح نیست. بایدن به گفته بعضی‌ها، خبر محرمانه‌ای را بدون هماهنگی اعلام کرده و گفته است که از دوشنبه، آتش‌بس در غزه برقرار می‌شود.

این برای اولین بار از زمان آغاز جنگ است که رئیس‌جمهور امریکا بحث آتش‌بس کامل را مطرح می‌کند. این خواسته به دو دلیل انجام گرفته است: نخست، اختلاف نظر گسترده‌ای که بر فضای سیاسی واشنگتن حاکم شده است. چهره‌های مطرح سیاسی و سناتور‌های شاخص امریکایی همچون سندرز و الیزابت وارن هر روز سخنرانی دارند و علیه حمایت‌های امریکا از نسل‌کشی در غزه موضع می‌گیرند.

در واقع بخشی از بدنه حزب دموکرات را جریان ترقی‌خواه به رهبری سندرز تشکیل می‌دهند که مخالف جدی ادامه جنگ هستند. در مجلس نمایندگان هم این‌گونه است، چهره‌هایی همچون الهان عمر و رشیده طلیب مخالفت‌های جدی با دولت بایدن دارند و همین امر سبب ایجاد اختلافات در حزب دموکرات شده است. دلیل دوم، انتخابات ریاست جمهوری امریکا است.

بایدن در آبان‌ماه سال آینده انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارد. طی روز‌های اخیر هم انتخابات درون‌حزبی در میشیگان برگزار شد. این ایالت به دلیل حضور جمعیت قابل توجهی از مسلمانان و اعراب، برای بایدن بسیار حائز اهمیت بوده و جزو ایالت‌های رقابتی به شمار می‌آید؛ از آن دسته ایالت‌هایی است که در یک دوره به جمهوری‌خواهان رأی می‌دهند و در دوره بعد به دموکرات‌ها. در آنجا مسلمانان و اعراب صریحاً بایدن را تهدید کرده‌اند که اگر بخواهد به حمایت از نسل‌کشی در غزه ادامه دهد از وی حمایت نخواهند کرد. این امر خود را در انتخابات روز‌های گذشته هم نشان داد و حدود یکصد هزار نفر در انتخابات درون‌حزبی حزب دموکرات در میشیگان به بایدن رأی ندادند. همین دو دلیل موجب شده که او به طور جدی سیاست توقف کامل جنگ در غزه را در پیش بگیرد.

در چنین شرایطی جدیدترین تلاش‌های میانجیگرانه برای آتش‌بس آغاز شده است، اما به نظر می‌رسد اسرائیل همچنان با توقف جنگ مخالف است؛ دلایل ناکامی در این تلاش‌های میانجیگرانه چیست؟

درست است. تلاش‌های میانجیگرانه زیادی در حال انجام است. شاخص‌ترین آن، مذاکرات پاریس بوده که برخی از مقامات رژیم صهیونیستی و مقامات امریکایی هم در آن حضور پررنگی داشته‌اند. سفر‌هایی هم از سوی افرادی مانند برنز از سازمان‌های اطلاعاتی امریکا و چهره‌های سیاست خارجی این کشور به منطقه شکل گرفته و مذاکراتی هم انجام شده است. اما علت شکست این مذاکرات، مخالفت جدی شخص نتانیاهو است.

نتانیاهو می‌داند که پایان جنگ غزه پایان دولت خود او نیز خواهد بود، یعنی پایان حیات سیاسی وی رقم خواهد خورد. اما جریانات گسترده‌ای در اسرائیل هستند که به نوعی مخالف به حساب می‌آیند و نظرشان متفاوت از نتانیاهو است. این‌ها استدلال می‌کنند که پایان جنگ به نفع رژیم صهیونیستی است. دلایل آن‌ها هم نخست، اعتراضات گسترده‌ای است که در داخل خود اسرائیل ادامه دارد و دوم، تلفات مالی و نظامی سنگینی است که از ۷ اکتبر به بعد به اسرائیل تحمیل شده است. اسرائیل در این مدت ۵۰ میلیارد دلار هزینه مالی در جنگ داشته است. این رقم جدای از تلفات انسانی است که هر روز یک کاروان زرهی ارتش رژیم صهیونیستی در غزه مورد اصابت قرار می‌گیرد. ابعاد بین‌المللی ماجرا را هم باید به این موضوع اضافه کرد. خودسوزی افسر نیروی هوایی ارتش امریکا سروصدای زیادی در دنیا به پا کرده و بیش از پیش اسرائیل را رسوا ساخته است. مواردی از این دست فشار‌های گسترده‌ای را ایجاد کرده که اسرائیل باید هر چه سریع‌تر به جنگ غزه پایان دهد، اما این شخص نتانیاهو است که مخالفت می‌کند.

به نظر می‌رسد تنش و درگیری امریکا و گروه‌های مقاومت در منطقه کاهش پیدا کرده است؟ نظر شما چیست؟ این روند را در دریای سرخ علیه یمن چطور می‌بینید؟

ایالات متحده تجربه ۲۰ ساله حضور در منطقه غرب آسیا را دارد؛ حضوری که باز هم شاهد اعترافات مختلف در خصوص شکست آن هستیم. در هفته‌های گذشته رابرت کندی کاندیدای ریاست جمهوری امریکا در گفتگو با العربیه گفته است، ما چند تریلیون دلار در منطقه غرب آسیا هزینه کرده و به هیچ نتیجه‌ای نرسیدیم و تلفات انسانی و مالی گسترده‌ای را هم متحمل شده‌ایم. دونالد ترامپ هم در هفته‌های گذشته بار دیگر به این موضوع پرداخت که حضور ۲۰ ساله ما در منطقه غرب آسیا هیچ فایده‌ای برای امریکا نداشته است؛ لذا نخبگان سیاسی واشنگتن به این نتیجه رسیده‌اند که غرب آسیا منطقه‌ای نیست که امریکا بتواند منافع خود را در آنجا تأمین کند، چرا که تاکنون هم هزینه‌ها و ضرر‌های گسترده‌ای را متحمل شده است. از آن طرف راهبرد امریکا و دولت بایدن هم مشخص است. در اسناد امنیت ملی، دولت امریکا اولویت‌های جدی‌تری مانند اوکراین، ناتو و چین دارد و همین امر موجب کاهش حضور آن‌ها در غرب آسیا می‌شود. ترسی هم در دولت بایدن مبنی بر روی کار آمدن ترامپ وجود دارد که این هم می‌تواند خیلی مؤثر باشد تا دولت فعلی تسریعی در سیاست‌های خود در قبال روسیه و چین اتخاذ کند و بتواند قبل از حضور احتمالی ترامپ کار را یکسره کند. راهبرد‌هایی که در میان نخبگان سیاسی واشنگتن به بی‌فایده بودن حضور امریکا در غرب آسیا اشاره می‌کند، این را می‌رساند که امریکا باید سیاست کاهش تنش در غرب آسیا را جلو ببرد و حتی خروج کامل خود از منطقه را رقم بزند.

جمهوری اسلامی همچنان ملاقات‌های خود با رهبران مقاومت را در دستور کار دارد. نقش کشورمان در فرایند‌های جاری دیپلماتیک برای توقف جنگ را چطور می‌بینید؟

جمهوری اسلامی تاکنون بطور هوشمندانه‌ای نقش میانجیگری خود در جنگ غزه را ادامه داده است. در هفته گذشته شاهد جلسات آقای امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در ژنو بوده‌ایم. جلساتی که ایشان با کمیسر عالی حقوق‌بشر و دبیرکل سازمان ملل داشته‌اند در تصویری که از ایران در عرصه بین‌الملل به عنوان میانجیگر می‌سازد، بسیار مهم بوده است. از سوی دیگر روایت وی از موارد گسترده نقض حقوق‌بشر از سوی رژیم صهیونیستی نیز بسیار تأثیرگذار است. این سیاست تداوم دارد و باید همچنان ادامه پیدا کند.