به گزارش مجله خبری نگار/اطلاعات: باید اذعان کنیم که حمایت بایدن از رهبر اسراییل به قیمت از دست دادن پایگاه او در جامعه آمریکا و البته در جهان تمام میشود؛ حال آنکه نتانیاهو اکنون طوری با بایدن رفتار میکند که گویا میتواند حمایت تازه و قاطع ترامپ را از سوی یهودیان راستگرای آمریکایی جلب نماید. به نظر میرسید اکنون حلقهای با نام «ترامپ، نتانیاهو و ۲۰۲۴» در حال شکل گیری است. شاید بپرسید که چرا این را میگویم؟
در جواب باید اشاره کنم که نتانیاهو اخیرا در یک کنفرانس خبری تلویزیونی موضوعی را که در هفتههای اخیر فقط به صورت تلویحی بدان اشاره داشت، به وضوح بیان کرد. علیرغم حمله ناگهانی حماس که در هفتم اکتبر اتفاق افتاد، نتانیاهو قصد دارد کمپین سیاسی خود را برای ماندن در قدرت با یک استدلال عجیب پیش ببرد. او قصد دارد بر این ادعا پافشاری کند که آمریکاییها و اعراب میخواهند یک کشور فلسطینی را به زور به اسرائیل تحمیل کنند و من تنها سیاستمدار اسرائیلی هستم که به عنوان یک رهبر قدرتمند میتواند مقابل آنها بایستد، پس به من رای دهید، حتی اگر در هفتم اکتبر آن همه خرابکاری کردم و جنگ غزه هم آنقدرها خوب پیش نمیرود، اما این فقط من هستم که میتوانم از اسرائیلیها در برابر برنامههای بایدن برای تبدیل شدن غزه به یک کشور فلسطینی، همراه با کرانه باختری رود اردن که توسط تشکیلات خودگردان فلسطینی متحول شده، حافظت کنم.
میدانم چه میپرسید: منظورتان این است که نتانیاهو با قرار گرفتن در مقابل رئیسجمهوری آمریکا که درست پس از ۷ اکتبر به اسرائیل رفت در واقع برای انتخاب مجدد نامزد خواهد شد؛ جایی که او بازوی محافظتی ایالات متحده را در اطراف بیبی و کل بدنه اسرائیل قرار داد و اساساً به سران اسرائیل چراغ سبز نشان داد تا تلاش کنند حماس را در غزه نابود کنند حتی اگر این فرآیند منجر به کشته شدن هزاران غیرنظامی فلسطینی شود.
منظورتان این است که نتانیاهو برای حفظ جایگاه سیاسی خود، در واقع پلتفرمی را اجرا میکند که بر اساس آن اینگونه القاء خواهد شد که تلآویو هیچ شریک آمریکایی، فلسطینی، عرب یا اروپایی برای کمک به اسرائیل برای اداره یا خروج از غزه یا بازگرداندن گروگانهایش ندارد؟ بله، هر دو را میبینم و میگویم. اگرچه اسرائیل بیش از ۱۰۰ روز است که در جنگ با حماس قرار دارد، اما همچنان بیش از ۱۰۰ گروگان اسرائیلی در غزه مانده اند و بالطبع تمرکز شماره ۱ نتانیاهو باید آزادی و بازگرداندن آنها باشد. در این برهه نتانیاهو تلاش میکند یک پیام سیاسی احساساتی بفرستد تا در صورت مطرح شدن هر یک از سه پرونده فساد علیه خود، از جناح راست افراطی رای کافی برای ماندن در نخست وزیری و بیرون ماندن از زندان را به دست آورد.
اجازه دهید شما را از طریق توالی وقایعی که در هفته گذشته رخ داد و به این نتیجهگری برای من منتهی شد، راهنمایی کنم، زیرا من از نزدیک شاهد بخشی از این رخدادهای سیاسی بودم. چند روز پیش من با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، ابتدا برای این ستون و سپس در برابر مخاطبان زیادی در مجمع جهانی اقتصاد داووس، مصاحبه کردم. من در جلسه علنی از او خواستم به طور خلاصه درباره چیزی که در یک دیدار خصوصی به من گفته بود، توضیح دهد. به بلینکن گفتم درباره اینکه چرا به نظر میرسد اسرائیل در سه جبهه کلیدی شکست میخورد و چرا اسرائیل میتواند اوضاع را در این جبهه تغییر دهد اگر شریک قانونی و مؤثر فلسطینی داشته باشد توضیح دهد. سه جبههای که اسرائیل در حال شکست است را برای شما برمیشمارم:
اول: اگرچه حماس آغازگر این جنگ در آن سوی مرزهای غزه بود، اما به نظر میرسد حماس در حال پیروز شدن در جنگ روایی جهانی در شبکههای اجتماعی است، زیرا بمبارانهای انجام شده توسط اسرائیل به کشته شدن هزاران غیرنظامی در غزه منجر شده است.
دوم: نتانیاهو تاکنون یک برنامه منسجم سیاسی برای غزه- برنامهای برای حفظ صلح و نظارت بر حکومت و امنیت، یا شریک قانونی فلسطینی برای کمک به تحقق همه امور- تعریف نکرده است. باید بگویم که بدون داشتن این برنامه، اسرائیل میتواند برای همیشه در غزه گیر بیفتد.
سوم: اسرائیل از راه دور توسط بازیگران غیردولتی محور مقاومت، به ویژه حوثیهای یمن (انصارالله) و حزبالله لبنان مورد حمله قرار میگیرد و تنها راه اسرائیل برای بازدارندگی و مقابله با تهدیدات آنها، به ویژه زمانی که هنوز درگیر جنگ در غزه است، کمک متحدان جهانی و منطقهای است.
در جلسه علنی به بلینکن گفتم که پاسخ به هر سه چالش این بود که اسرائیل یک شریک معتبر، مشروع و مؤثر فلسطینی را پیدا و به ایجاد آن کمک کند، حتی اگر این نسخه اصلاح شده از تشکیلات خودگردان فعلی فلسطین مستقر در رام الله باشد، چون تشکیلات خودگردان فلسطین توافقنامه صلح اسلو با اسرائیل را پذیرفت و با نیروهای امنیتی اسرائیل همکاری کرد.
اگر تشکیلات خودگردان فلسطین با کمک آمریکاییها، اروپاییها و کشورهای عربی طرفدار آمریکا و تشویق اسرائیل بتواند به حفظ یک اقتدار حکومتی مؤثر فلسطینی کمک کند، این میتواند پاسخگوی هر سه چالش باشد و یک شریک قانونی فلسطینی پوششی برای ائتلاف منطقهای آمریکایی ها، ناتو و کشورهای عربی طرفدار غرب خواهد داد که میتواند به بازدارندگی حزب الله و مقابله با حوثیها کمک کند. در حال حاضر، تنها آمریکاییها و انگلیسیها حاضرند حوثیها (انصارالله) را به دلیل ایجاد اختلال در حملونقل جهانی و شلیک موشک به اسرائیل، عقب برانند.
بلینکن گفت: شما اکنون چیزی دارید که قبلاً نداشتید، و آن کشورهای عربی و کشورهای مسلمان حتی فراتر از منطقه است که آماده برقراری روابطه با اسرائیل هستند. چندین مقام برای من توضیح دادند که برای این منظور، ایالات متحده در حال کار بر روی یک فرآیند دو مرحلهای برای ارائه این فرصت به اسرائیل است. مرحله اول آتشبس کوتاه مدت در غزه خواهد بود که منجر به بازگشت بیش از ۱۰۰ گروگان اسرائیلی توسط حماس در ازای تامین امنیت اسرای فلسطینی در اسرائیل توسط حماس میشود و در عین حال امکان ظهور فلسطینیهای محلی را فراهم میکند. وظایف حاکمیتی اداری در آنجا انجام میشود. مقامات آمریکایی میگویند، امید این است که با خروج نیروهای اسرائیلی - با وعده کنترل نهایی فلسطین - نوعی نیروی چندملیتی عربی آماده ورود به داخل شود. اگرچه خیلی چیزها به وضعیت نظامی حماس بستگی دارد.
شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، برای اطمینان از اینکه اسرائیلیها متوجه جدی بودن این ایده شدهاند، در داووس اعلام کرد که اگر اسرائیل و فلسطینیها به توافقی برسند که بر اساس آن یک کشور فلسطین تشکیل شود، عربستان سعودی «مسلماً» آماده عادیسازی روابط با اسرائیل خواهد بود.
این دیپلماسی عمومی بخشی از استراتژی بایدن برای برکناری نتانیاهو نیست، بلکه به او یک انتخاب ارائه میدهد. انتخابی که تمام مردم اسرائیل میتوانند ببینند. نتانیاهو میتواند هر گونه همکاری با فلسطینیها برای پایان دادن به مناقشه غزه و فراتر از آن را رد کند و برود یا میتواند با آمریکا، اروپا، عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی همکاری کند و رهبر اسرائیلی باشد که به تشکیل کشور فلسطینی کمک کرد که این مهم میتواند امنیت اسرائیل را تضمین و راه صلح را باز کند. اما اظهارات نتانیاهو در کنفرانس خبری چیز دیگری را نشان داد. او خود را تنها رهبر اسرائیلی معرفی کرد که میتواند از اسرائیل در برابر طرح آمریکا که به یک کشور فلسطینی ختم خواهد شد محافظت کند. این اظهارات از سوی نتانیاهو در حالی مطرح شد که او هیچ راهبرد جایگزینی برای مقابله با مشکل اسرائیل و مشکل غزه پس از جنگ یا مشکل منطقهای ندارد. او در حقیقت گفت:هرکسی که در مورد فردای نتانیاهو صحبت میکند، اساساً درباره ایجاد یک کشور فلسطینی با تشکیلات خودگردان فلسطین صحبت میکند که اساساً کابینه «بی. بی» با آن مخالف است.
نتانیاهو در پاسخ به اظهارات بلینکن مبنی بر اینکه اسرائیل بدون راهاندازی به یک کشور فلسطینی هرگز از «امنیت واقعی» برخوردار نخواهد شد، گفت: در هر ترتیبات آتی اسرائیل باید «کنترل امنیتی» تمامی سرزمینهای غرب را حفظ کند. نتانیاهو اعلام کرد که خوشحال میشود که غزه را به کنترل دربیاورد تا کشورهای عربی برای کمک به بازسازی غزه کمک کنند، اما بعید است که این اتفاق تا زمانی که حماس ریشه کن شود، رخ دهد.
باید به این نکته اشاره کنم که دیدگاه ایالات متحده و دیدگاه فزاینده در ارتش اسرائیل این است که اسرائیل تا پیروزی مقابل حماس فاصله زیادی دارد و بعید است این کار به این زودیها انجام شود یا اگر هم این اتفاق بیفتد به قیمت جان غیرنظامیان غزه تمام خواهد شد که نه جهان و نه واشنگتن نمیتوانند آن را تحمل کنند. بنابراین، کلید این که غزه دیگر تهدید و باری دائمی بر دوش اسرائیل نباشد، داشتن ساختار حکومتی جایگزین فلسطینی است که مشروع تلقی شود، زیرا بخشی از راه حل دو دولتی و موثر است، زیرا از بودجه و حمایت دولتهای عربی برخوردار خواهد بود.
از طرفی، یکی از دلایلی که اسرائیل روایت جهانی را از دست داده این است که کشورهایی مانند آفریقای جنوبی آماده هستند تا اسرائیل را به دادگاه بین المللی دادگستری بکشانند. برای اینکه بفهمید نتانیاهو در اینجا چه میکند، نیازی نیست که یک کارشناس علوم سیاسی باشید. او به شهرک نشینان راستگرای کرانه باختری در ائتلافش پیام میدهد که با من بمانید. من مطمئن خواهم شد که فلسطینیها هرگز در غزه یا کرانه باختری دولتی نخواهند داشت و او به عموم مردم اسرائیل سیگنال میدهد که من طرفدار پیروزی کامل در غزه بودم و اگر این پیروزی محقق نشد، به این دلیل است که بایدن و سیاستمداران ضعیف اسرائیلی قبل از اینکه کار را تمام کنم، جلوی من را گرفتند. این همان سیاست بدبینانه از سوی نخست وزیری است که میداند جنگی بدون پایان را آغاز کرده است و اکنون نمیداند چگونه میتواند با صلحی پایدار از آن خارج شود.
نتانیاهو به طور واضح و علنی توسط یکی از اعضای کلیدی کابینه جنگی او یعنی «گادی آیزنکوت»، رئیس سابق ستاد وی که اعلام کرد اسرائیل اکنون به انتخابات و دولت مورد اعتمادتر نیاز دارد، مورد هجمه قرار گرفت. آیزنکوت که پسرش اخیراً در نبردهای غزه کشته شد، گفت که هرکس از «شکست مطلق» حماس صحبت میکند، راست نمیگوید و ما نباید داستان بگوییم. من کاملاً درک میکنم که چرا پس از ۷ اکتبر، اکثر اسرائیلیها حتی نمیخواهند کلمه "دولت فلسطین" را بشنوند و من کاملاً درک میکنم که چرا بایدن، دوست واقعی اسرائیل، اصرار به بیان این موضوع دارد، زیرا در صورت عدم تحقق تشکیل کشور فلسطین اوضاع در اطراف اسرائیل بدتر خواهد شد و هر روز بازیگران غیردولتی بیشتر و مردم از دیدن اجساد نوزادان فلسطینی خشمگینتر میشوند.
دستیابی به یک شریک مشروع، متحد و مؤثر فلسطینی برای تشکیل دو دولت میتواند این تهدیدات را خنثی کند. اگرچه ممکن است رسیدن سریع به این مهم غیرممکن باشد، اما باور به این که کنار گذاشتن هر گونه تلاشی برای انجام این کار در دراز مدت به نفع دولت یهود است توهمی خطرناک خواهد بود و این دقیقا همان چیزی است که نتانیاهو برای اهداف بدبینانه خود به آن چنگ میزند؛ شرم بر او باد.
توماس فریدمن ـ منبع: نیویورک تایمز