چهارشنبه ایرانی فضا

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: کیست که وقتی به آسمان نگاه می‌کند، سوالی از کهکشان‌ها و دنیای فرا زمین به ذهنش خطور نکند. جالب است بدانیم که تاکنون تعداد معدودی از کشور‌ها و دانشمندان حوزه علوم فضایی جهان توانسته اند به انبوه پاسخ‌های بشر درباره کهکشان‌ها پاسخ دهند؛ فقط ۷ کشور. نکته مهم‌تر این که با افتخار و کوهی از غرور می‌توانیم سرمان را در دنیا بالا بگیریم و بگوییم، ایران این سرزمین پر افتخار نیز در شمار این ۷ کشور فضایی جهان است؛ و حالا جا دارد من و شما شهروندان این خاک کهن و بزرگ با تمام وجود، به نشانه احترام و ادب به افتخار دستاورد جدید دانشمندان فضایی ایران در پرتاب کپسول زیستی به فضا کلاه از سر برداریم، به افتخارشان تمام قد بایستیم و دعای خیرمان را برای تداوم موفقیت ها، همراهشان کنیم.

چهارشنبه ایرانی فضا

دیروز، چهارشنبه ۱۵ آذر، جدیدترین کپسول زیستی ایران با پرتابگر بومی و با موفقیت به فضا پرتاب شد تا اعزام فضانورد ایرانی یک گام به واقعیت نزدیک‌تر شود. وزیر ارتباطات درباره این دستاورد نوشت: «بعد از یک دهه وقفه، جدیدترین کپسول زیستی کشورمان با یک پرتابگر بومی به ارتفاع ۱۳۰کیلومتر با موفقیت پرتاب و آزمایش‌های برنامه‌ریزی شده برای آن با موفقیت انجام شد. این کپسول زیستی ۵۰۰ کیلویی و پرتابگر آن در راستای تحقق نقشه راه طرح اعزام فضانورد ایرانی به فضا به دست دانشمندان کشورمان طراحی و ساخته شده است.» او همچنین نوشت: «از امیرآشتیانی و همکاران نخبه و مجاهدشان تشکر می‌کنم. «سلمان» کلاس جدیدی از پرتابگر‌های فضایی است که برای اولین‌بار محموله مخروطی‌-کروی نیم‌تنی را با موفقیت پرتاب کرد. صنعت فضایی با هم‌افزایی و طبق سند ۱۰ ساله در مسیر پرشتاب پیشرفت است و ان‌شاءا... تا پایان سال خبر‌های خوش دیگری هم در راه است.»

ایران و کپسول‌های زیستی

اما مهم‌ترین هدف این کپسول‌های زیستی که اعزام موجود زنده به فضاست، چه سابقه‌ای در کشور دارد؟

مروری بر پیشینه فضایی ایران، به این پرسش و این رویای ملی پاسخ می‌دهد.

اساسا ارسال محموله‌های زیستی به فضا در کشور از سال ۱۳۸۱ با شروع پروژه آزمایشگاه فضایی کلید خورد. قرار بود در این پروژه کپسول‌هایی طراحی شود که بتوانند موجودات زنده را به بیرون از جو زمین منتقل کنند، آزمایش‌هایی روی آن انجام دهند و سالم نیز به زمین برگردانند. ایران در این کوشش‌ها از سال ۸۱ تاامروز چند مرحله را تجربه کرد:

۱-کاوشگر یک، اولین راکت تحقیقاتی ایران بود که در سال ۱۳۸۵ به فضا پرتاب شد که این ماموریت به دلیل نقص فنی ناتمام ماند.

۲- در سال ۱۳۸۷ کاوشگر شماره ۲ که نسخه ارتقا یافته قبلی بود به ارتفاع ۵۰ کیلومتری زمین پرتاب شد و توانست مجموعه‌ای از اطلاعات درباره تحقیقات زیست فضایی را به زمین منتقل کند.

۳-کاوشگر شماره ۳، راکتی بود که در دهه فجر ۸۸ وظیفه داشت در محفظه خود چند موجود زنده همچون چند کرم، لاک پشت، موش و چند نوع مختلف از سلول‌های بنیادین را به فضا ببرد. جالب است که بدانیم این پرتاب با موفقیت انجام شد و این موجودات زنده به زمین برگردانده شدند.

۴- کاوشگر‌های ۴-۵ و ۶ نیز طی سال‌های ۸۸ تا ۹۱ به فضا پرتاب شدند و توانستند تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری زمین سفر کنند و بازگردند.

۵- ۹ بهمن ۱۳۹۱ یک روز مهم برای صنعت فضایی ایران بود. در این روز میمونی که نامش را «آفتاب» گذاشته بودند با کاوشگر «پیشگام» به فضا پرتاب شد و سالم نیز به زمین برگشت.

۶- در سال ۹۲، دومین میمون نیز با کاوشگر «پژوهش» به فضا پرتاب و پس از ۱۵ دقیقه سالم به زمین بازگردانده شد.

۷-، اما چه غم انگیز که پس از پرتابگر «پژوهش» در سال ۹۲، فعالیت‌های ایران در این بخش متوقف شد تا روز گذشته که جدیدترین کپسول ۵۰۰ تنی زیستی ایران با پرتابگر بومی سلمان به فضا پرتاب شد. حال این کپسول زیستی چه ویژگی‌هایی داشت و در چه مواردی مورد آزمون قرار گرفت؟ حسین دلیریان، سخنگوی سازمان فضایی ایران به این پرسش روز گذشته پاسخ داد: جدیدترین کپسول زیستی ایران که با انعقاد قراردادی میان سازمان فضایی ایران با پژوهشگاه هوافضا طراحی و ساخته شد، در۴ آیتم با موفقیت آزمایش شد. تست پرتابگر جدید و عملکرد آن، تست عملکرد اولین کپسول زیستی مخروطی- کروی با جرم ۵۰۰ کیلوگرم، تست عملکرد کلیه زیر سیستم‌ها اعم از توان، مخابرات، پایش شرایط زیستی و تست عملکرد سپر حرارتی، سپر ضربه گیر و سیستم کاهش سرعت چهار موردی بودند که موفقیت آن‌ها لبخند را بر لب دانشمندان فضایی ایران نشاند.