عوامل بیماری‌زا بیماری‌های گوارشی بدتر از قبل بازگشته اند!

به گزارش مجله خبری نگار، این ادعا از یک مطالعه جدید ناشی می‌شود که به بررسی موارد بیماری‌های گوارشی در یکی از جوامع شمالی کالیفرنیا در طول و پس از قرنطینه ویروس کرونا پرداخته است.

این تحقیق که در مجله میکروبیولوژی بالینی منتشر شده است، نشان می‌دهد که بسیاری از پاتوژن‌های دستگاه گوارش طی دوران قرنطینه، تقریباً در جامعه ناپدید شدند و پس از لغو این دستورات در سال ۲۰۲۲ به میزان قبل از همه‌گیری یا حتی بیشتری برگشتند.

اگرچه افراد در دوران کرونا خود را از دیگران جدا کردند و محققان بر این باورند که پس از آرام شدن قوانین فاصله گذاری اجتماعی، مصونیت جمعی در برابر پاتوژن‌های دستگاه گوارش کاهش یافت و این مسئله زمینه را برای بازگشت قوی عوامل بیماری زا فراهم کرد.

دکتر نیاز بنایی، نویسنده اصلی این مطالعه گفت: همه‌گیری ویروس کرونا و تلاش‌های ما برای مبارزه با آن، تأثیرات شگرف و ماندگاری بر بسیاری از جنبه‌های محیط دستگاه گوارش ما، از جمله پاتوژن‌های قابل انتقالی که ما را مبتلا به اسهال می‌کنند، داشت.

اگرچه این مطالعه بر میزان تشخیص بیماری‌های گوارشی در شمال کالیفرنیا متمرکز بود، اما دکتر بنایی فکر می‌کند این تغییرات ممکن است در مناطق دیگری که اقدامات فاصله‌گذاری اجتماعی مشابهی را تجربه کرده‌اند نیز رخ داده باشد. با این حال، ممکن است نتایج در ایالت‌هایی که محدودیت‌های کمتری داشتند، مانند آریزونا و فلوریدا، متفاوت باشد.

از زوال تا انفجار
تحقیقات نشان داده است که الگوی رکود و رونق مشابهی در موارد ویروس‌های RSV و آنفولانزا بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ وجود دارد، اما این مطالعه جدید اولین مطالعه‌ای است که تأثیر طولانی‌مدت این همه‌گیری را بر موارد گاستروانتریت بررسی می‌کند.

دکتر بنایی در بیانیه‌ای مطبوعاتی توضیح داد: قرنطینه یک محیط طبیعی برای بررسی انتقال عوامل بیماری‌زای ایجاد کننده بیماری‌های گوارشی به وجود آورده است.

برای تحقیقات خود، محققان کیت‌های بیش از ۱۸۰۰۰ نفر را با استفاده از پانل سندرمیک فیلم Array GI استانفورد آزمایش کردند که این کیت می‌تواند ۲۲ مورد از رایج‌ترین ویروس ها، باکتری‌ها و انگل‌هایی را که باعث اسهال می‌شوند، شناسایی کند. آن‌ها کیت‌های جمع‌آوری‌شده را در سه دوره مختلف تجزیه و تحلیل کردند: قبل از اجرای دستورات ماندن در خانه در کالیفرنیا، پس از اجرای قرنطینه در مارس ۲۰۲۰ و پس از اینکه دولت قرنطینه را در ژانویه ۲۰۲۱ لغو کرد.

این تیم تحقیقاتی متوجه شد که نتایج آزمایش مثبت در طول قرنطینه برای پاتوژن‌هایی مانند آدنوویروس، روتا ویروس، نوروویروس، اشریشیا کلی، شیگلا، سیکلوسپورا کیتاننسیس و ژیاردیا لامبلیا کاهش یافته است.

به جز E. coli، C. cayetanensis و G. lamblia، همه پاتوژن‌های دیگر در سال ۲۰۲۲ بازگشت قابل توجهی داشتند؛ یعنی بیش از یک سال پس از لغو دستورات اقامت در خانه.

به گفته دکتر بنایی، عفونت سویه آدنوویروس که اغلب با گاستروانتریت همراه است، به طور استثنایی افزایش یافت و به دو برابر میزان قبل از همه گیری ویروس کرونا رسید.

تحقیقات قبلی از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها نیز جهش در بیماری‌های معده را به دنبال محدودیت‌های کرونا نشان داده است. در یک مطالعه در سپتامبر ۲۰۲۲ که در گزارش هفتگی بیماری و مرگ و میر CDC منتشر شد، این آژانس خاطرنشان کرد که موارد نوروویروس به دلیل کاهش محدودیت‌های کرونا، به میزان قبل از همه‌گیری بازگشته است.

به طور معمول، عفونت دستگاه گوارش زمانی گسترش می‌یابد که ذرات استفراغ یا مدفوع یک فرد آلوده وارد دهان شخص دیگری شود. برای مثال، لمس یک سطح آلوده یا خوردن غذای تهیه شده توسط فرد بیمار که دست‌های خود را نشسته است، می‌تواند منجر به انتقال بیماری شود. عفونت‌ها می‌توانند به سرعت در فضا‌های شلوغ مانند هواپیما، کشتی‌های کروز، مدارس، مهدکودک‌ها و رستوران‌ها گسترش یابند.

با این حال، زمانی که قوانین قرنطینه اجرا شد، فرصت‌های زیادی برای انتشار این عوامل بیماری زا وجود نداشت. دکتر بنایی گفت محققان گمان می‌کنند که فاصله گذاری اجتماعی منجر به کاهش انتقال فرد به فرد این نوع ویروس‌ها شده است.

او توضیح داد که این کاهش احتمالاً یک به اصطلاح شکاف ایمنی ایجاد می‌کند که افراد را در برابر بیماری آسیب پذیرتر می‌کند و سپس به افزایش انتقال پس از همه گیری ویروس کرونا دامن می‌زند. با توجه به بازگشت قوی آدنوویروس، محققان گمان می‌کنند که ایمنی بدن ممکن است در برابر این پاتوژن سریعتر از سایر پاتوژن‌های دستگاه گوارش کاهش یابد.

دکتر بنجامین نیومن، پروفسور زیست شناسی و ویروس شناس ارشد مجتمع تحقیقات سلامت جهانی در دانشگاه A&M تگزاس گفت: به راحتی می‌توان تصور کرد که ویروس‌ها و عفونت‌ها اجتناب ناپذیر هستند. اما این تحقیق نشان می‌دهد که ما در واقع چقدر کنترل داریم تا از عفونت جلوگیری کنیم.

در بیانیه مطبوعاتی، دکتر بنایی گفت که این مطالعه اطلاعاتی را در اختیار محققان قرار می‌دهد که می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا به مهار موارد بیماری‌های گوارشی، به ویژه در کشور‌های در حال توسعه که همچنان این نوع بیماری‌ها یکی از علل مهم مرگ و میر هستند، نزدیک شوند. او در این بیانیه گفت که این تحقیقات ممکن است به ما کمک کنند تا برای همه گیری‌های پیش بینی نشده در آینده آماده شویم.

چگونه از بیماری‌های گوارشی پیشگیری کنیم
با توجه به گفته‌های مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) چندین راه برای کمک به جلوگیری از عفونت دستگاه گوارش وجود دارد. این راه‌ها عبارتند از:

شستن مرتب دست ها، به خصوص بعد از رفتن به دستشویی یا تعویض پوشک
حفظ فاصله با افراد بیمار
پختن غذا‌ها در دمای ایمن و شستشوی کامل میوه‌ها و سبزیجات
ضد عفونی کردن سطوح با سفید کننده (وایتکس)
از لمس چشم ها، بینی یا دهان خود با دست‌های شسته نشده خودداری کنید
البته واکسن‌هایی برای روتاویروس، فلج اطفال، سالمونلا تیفی و ویبریو کلرا وجود دارد.

با این حال، حتی با وجود اقدامات احتیاطی قوی، همیشه نمی‌توان از انتقال ویروس‌ها جلوگیری کرد. غذا و آب ممکن است آلوده شوند و مسافران از مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند، می‌توانند ویروس‌ها را به همراه آورند.

اگر دچار اسهال، استفراغ، تب یا سایر علائم بیماری‌های گوارشی شدید، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. هیچ درمان ضد ویروسی برای ویروس‌های GI وجود ندارد، اما استراحت کافی، مصرف دارو‌های مسکن بدون نسخه و نوشیدن مایعات زیاد می‌تواند در درمان این نوع بیماری‌ها کمک کننده باشد. البته چند نوع درمان برای برخی از پاتوژن‌های باکتریایی و انگلی دستگاه گوارش وجود دارد.