حقایقی دانستنی درمورد این حیوان کوچک، اما ترسناک

به گزارش مجله خبری نگار،اولین چیزی که با شنیدن نام عقرب به ذهن خطور می‌کند نیش دردناک این جانور بندپای کوچک خواهد بود. جالب این که بسیاری بدون این که نیش عقرب را تجربه کرده و یا حتی اطلاعات چندانی در مورد این جانور زیبا و کوچک داشته باشند با شنیدن واژه‌ی «عقرب» ناخودآگاه دچار ترس می‌شوند. اما واقعیات جالبی در مورد این حیوان بندپا وجود دارد که مطمئناً بسیاری از افراد هیچ اطلاعی در مورد آن‌ها نداشته و شنیدن این واقعیات برایشان جالب خواهد بود. به همین دلیل در ادامه‌ی این مطلب می‌خواهیم اطلاعات بیشتری در مورد این جانور دوست داشتنی در اختیار شما قرار دهیم که بدون شک برای شما جالب خواهند بود. با ما همراه باشید.

۱- عقرب‌ها بچه زا هستند

برخلاف حشرات که عموماً تخم می‌گذارند، عقرب‌ها بچه می‌زایند که در اصطلاح علمی به آن «زنده زایی» (viviparity) گفته می‌شود. در واقع برخی از انواع عقرب‌ها ساختاری شبیه رحم دارند که نوزادان موجود در آن هم از مواد مغذی همراه نطفه استفاده کرده و هم از غذایی که از جانب مادر تامین می‌شود تغذیه می‌کنند. برخی دیگر از انواع عقرب‌ها نیز چنین ساختاری ندارند و غذایشان به طور مستقیم از جانب مادر تامین می‌شود.

دوره‌ی بارداری در این جانور کوچک بسته به گونه‌ی عقرب می‌تواند بین ۲ ماه تا ۱۸ ماه متفاوت باشد. بعد از تولد، نوزاد عقرب روی پشت مادر رفته و تا زمان اولین پوست اندازی همان جا باقی می‌ماند. بعد از اولین پوست اندازی، عقرب‌های جوان مادرشان را ترک می‌کنند.

۲- عقرب‌ها عمر طولانی دارند

در مقایسه با دیگر جانوران، بندپایان عمر نسبتاً کوتاهی دارند و بسیاری از حشرات تنها چند هفته یا نهایتاً چند ماه زنده می‌مانند. اما عقرب‌ها در میان بسیاری از بندپایان از بیشترین طول عمر برخوردارند. در طبیعت، عقرب‌ها بین ۲ تا ۱۰ سال زنده می‌مانند، اما این مدت در اسارات تا ۲۵ سال نیز افزایش خواهد یافت.

۳- عقرب‌ها موجوداتی باستانی هستند

اگر می‌توانستید به ۳۰۰ میلیون سال قبل برگردید با اجداد عقرب‌ها مواجه می‌شدید که شباهت بسیار زیادی به نوادگان امروزی خود دارند. فسیل‌های کشف شده از این جانور نشان می‌دهد که عقرب‌ها از دوران کربونیفر تاکنون تغییر چندانی نکرده اند. به احتمال فراوان اولین اجداد عقرب‌ها در دریا‌ها زندگی می‌کردند و بسیاری از آن‌ها نیز آبشش داشته اند و در دوره‌ی سیلورین،۴۲۰ میلیون سال پیش، برخی از این موجودات راهشان را به سمت خشکی پیدا کردند. اولین گونه از عقرب‌های خشکی زی چشم‌های مرکب داشته اند.

۴- عقرب‌ها بسیار جان سخت هستند

بندپایان برای بیش از ۴۰۰ میلیون سال در خشکی زندگی کرده اند و عقرب‌های امروزی تا ۲۵ سال نیز می‌توانند زندگی کنند. این موضوع اتفاقی نیست، زیرا عقرب‌ها قهرمانان زنده ماندن هستند. یک عقرب می‌تواند تقریباً یک سال تمام را بدون غذا زنده بماند. از آن جا که عقرب‌ها مانند خرچنگ نعلی دارای شش‌های کتابی هستند می‌توانند بیش از ۴۸ ساعت نیز در زیر آب زنده بمانند.

همچنین عقرب‌ها معمولاً در محیط‌های خشن و گرم و خشک به راحتی زندگی می‌کنند و تنها از طریق رطوبتی که از طعمه‌ی خود بدست می‌آورند می‌توانند آب مورد نیاز بدنشان را تامین نمایند. میزان متابولیسم بدن عقرب‌ها بسیار پایین است و تنها به اندازه‌ی یک دهم حشرات به اکسیژن نیاز دارد. به طور کلی می‌توان گفت که عقرب‌ها به سختی از بین می‌روند.

۵- عقرب‌ها عضو خانواده‌ی عنکبوتیان هستند

عقرب‌ها بندپایانی هستند که به خانواده‌ی عنکبوتیان تعلق دارند. عنکبوتیان شامل عنکبوت ها، مایت ها، کنه‌ها وعنکبوت‌های خرمن و تمامی موجودات شبیه عقرب که در واقع عقرب نیستند مانند شبه عقرب‌ها خواهد بود. عقرب‌ها نیز مانند پسرعمو‌های بندپای خود بدنی دو قسمتی دارند که شامل سر و سینه و شکم به عنوان یک قسمت و پا‌ها می‌باشد. اگر چه عقرب‌ها شباهت‌های ساختاری متعددی با دیگر انواع عنکبوتیان دارند، اما دانشمندانی که تکامل این موجود را بررسی کرده اند بر این باورند که عقرب‌ها ارتباط نزدیک تری با خانواده‌ی عنکبوت‌های خرمن دارند.

۶- عقرب‌ها قبل از جفت گیری می‌رقصند

مراسم پیش از جفت گیری عقرب‌ها بسیار پیچیده و پراتفاق است که در اصطلاح علمی به آن «promenade à deux» به معنای تحت اللفظی «پیاده روی دو نفره» است. این رقص هنگامی شروع می‌شود که عقرب نر و ماده به هم نزدیک می‌شوند. در واقع عقرب نر پای حسی عقرب ماده به نام «گیره پا» (pedipalp) را گرفته و با حرکاتی شبیه رقص آن را عقب و جلو می‌کند تا مکان مناسب را برای دستگاه تناسلی خود موسوم به «spermatophore» که مجرایی حاوی اسپرم است پیدا کند.

وقتی که وی اسپرم‌های خود را در جای مناسب قرار داد، بدن عقرب ماده را به سمت آن می‌برد و دستگاه تناسلی عقرب ماده را طوری روی این اسپرم‌ها باز نگه می‌دارد که او بتواند اسپرم‌ها را به درون خود بکشد. در طبیعت، به محض این که عمل جفت گیری به پایان رسید عقرب نر به سرعت از عقرب ماده دور می‌شود. اما در اسارت، عقرب ماده که از رقص عقرب نر به وجد آمده او را می‌خورد.

۷- عقرب‌ها در تاریکی می‌درخشند

به دلایل خاصی که دانشمندان هنوز بر سر آن‌ها توافق ندارند، عقرب‌ها در زیر نور فرابنفش می‌درخشند. درواقع پوسته سخت یا پوست بدن عقرب نور فرابنفش را جذب کرده و آن را به صورت نوری دیدنی منعکس می‌کند و همین موضوع کار را برای عقرب شناسان آسان کرده است. در واقع این دانشمندان با گرفتن یک نور تیره بر روی محل زیست عقرب باعث می‌شوند که عقرب‌ها به سادگی و با بدن روشنشان خود را نشان دهند.

اگر چه تا چندین دهه‌ی پیش تنها ۶۰۰ گونه عقرب شناسایی شده بود، اما محققان در سال‌های اخیر با استفاده از نور فرابنفش بیش از ۲.۰۰۰ گوونه عقرب را شناسایی کرده اند. هنگامی که عقرب پوست اندازی می‌کند پوست جدید آن نرم بوده و در ابتدا فاقد ماده‌ای است که بتواند نور فلورسنت تولید کند. از این رو عقرب‌هایی که تازه پوست اندازی کرده اند در تاریکی خود را نشان نمی‌دهند. جالب این که فسیل عقرب‌ها نیز با وجود این که صد‌ها میلیون سال در دل سنگ‌ها بوده اند نیز همچنان خاصیت فلورسنت خود را حفظ کرده و در تاریکی می‌درخشند.

۸- عقرب‌ها هر چیزی که بتوانند را شکار کرده و می‌خورند

عقرب‌ها در شب شکار می‌کنند و رژیم غذایی آن‌ها را اغلب حشرات، عنکبوت‌ها و دیگر عنکبوتیان و بندپایان تشکیل می‌دهند، با این وجود برخی دیگر نیز از کرم خاکی و کرم حشرات تغذیه می‌کنند. قاعدتاً عنکبوت‌های بزرگ‌تر می‌توانند طعمه‌های بزرگ تری را بخورند. از این رو دیده شده که برخی عقرب‌ها بزرگ جوندگان کوچک و مارمولک نیز شکار کرده اند. روی هم رفته باید گفت که بسیاری از عقرب‌ها هر چیزی که بتوانند شکار کنند و به نظرشان خوشمزه باشد را خواهند خورد و برخی دیگر نیز تنها از حشرات و گونه‌های خاصی مانند سوسک‌ها یا عنکبوت‌های نقب زن تغذیه می‌کنند. در مواردی که غذا نایاب باشد نیز عقرب مادر نوزاد‌های خود را می‌خورد.

۹- عقرب‌ها سمی هستند

بله عقرب‌ها در بدن خود زهر تولید می‌کنند. دم ترسناک عقرب در واقع از ۵ بخش شکمی با یک دماغه‌ی رو به بالا و یک تکه پایانی با نوکی تیز به نام «تلسون» (telson) تشکیل شده است. زهر در قسمت تلسون ساخته می‌شود که در انتهای آن یک مجرای نوک تیز باریک مانند سوزن قرار دارد که به آن «نیش» (aculeus) گفته می‌شود و در واقع زهر از طریق این ابزار نوک تیز وارد بدن قربانی می‌گردد. عقرب می‌تواند زمان تولید زهر و مقدار قدرت این زهر را کنترل کند و این کار را بر اساس نیاز به کشتن طعمه یا دفاع از خود در برابر شکارچیان انجام می‌دهد.

۱۰- تمامی عقرب‌ها خطرناک نیستند

مطمئناً همه‌ی عقرب‌ها نیش می‌زنند و درد حاصل از نیش آن‌ها خوشایند نخواهد بود. اما واقعیت این است که تنها با چند مورد استثنا، عقرب‌ها خطر چندانی برای انسان ندارند. از ۲.۰۰۰ گونه‌ی شناخته شده‌ی عقرب‌ها در جهان، تنها ۲۵ گونه زهری آن چنان قوی تولید می‌کنند که می‌تواند جان یک انسان بالغ را به خطر بیاندازد. کودکان در مقابل زهر عقرب‌ها اسیب پذیرتر هستند، زیرا اندازه‌ی بدن آن‌ها کوچک‌تر است. در ایالات متحده نوعی عقرب به نام «Arizona bark scorpion» در بیابان‌های ایالت آریزونا وجود دارد که زهر آن به راحتی یک پسربچه را خواهد کشت. خوشبختانه پادزهر این زهر کشنده نیز کشف شده است.

منبع: روزیاتو