به گزارش مجله خبری نگار،«جیاگووِن» یا کتیبههای استخوانیِ اوراکل احتمالاً نخستین حروفِ کامل و منشأ حروفِ چینی است که امروز هم استفاده میشود.
این کتیبهها نخستینبار در سال ۱۸۹۹ در ویرانههای یین در استانِ مرکزیِ هِنان کشف شدند. نام آنها از «خراشهای» رازآلودی گرفته شد که روی استخوان حیوانات و لاک لاکپشت حکاکی شده بودند.
این زبان باستانی چین که قدمت آن به سلسله شانگ (۱۶۰۰-۱۰۴۶ قبلازمیلاد) باز میگردد، در سال ۲۰۱۷ در ثبت حافظه جهانیِ یونسکو گنجانیده شد.
درحالیکه گلدانهای برنزی شاخصترین دستسازهایی بود که در سلسله شانگ استفاده میشد، اما آیینهای اجدادی، یا ارتباطِ حقیقی با اجداد از طریق استخوانهای اوراکل صورت میگرفت. این استخوانها که بیشتر تیغههای شانه گاو و لاکِ زیرین لاکپشت بودند، خشک میشدند و بعد سوراخهایی با فواصل منظم روی آنها ایجاد میشد.
با وارد کردن یک سیخ داغ داخل این سوراخها که منجر به ایجاد شکاف در سطحِ آنها میشد، از پیشینیان سؤالاتی پرسیده میشد. سپس متخصصان، که معمولاً پادشاه یا عضوی از خانواده طبقه حاکم بودند، ظاهر ترکها را میخواندند تا پاسخِ پیشینیان به پرسش را دریابند. هم سؤال ـ چه مثبت و چه منفی، هم نتایج آن روی سطحِ استخوانِ اوراکل ثبت میشد.
«کتابخانهای» بزرگ از این استخوانها در نزدیکی پایتختِ سلسله شانگ در استان هِنان پیدا شده است. بیشاز ۴۵ هزار عدد از آنها تاکنون منتشر شده است. بیشتر آنها پیشبینیِ تولدها، مرگها، بارندگی، برداشت خوبِ محصول و نتایج شکار و نبرد و همینطور تفسیر خوابها است.
کتیبهنگاریِ استخوانِ اوراکل نظامی پیشرفته از نوشتار است. متخصصان خطِ دیرینه فقط میتوانند ۱۴۰۰ لوگراف از ۲۵۰۰ لوگراف شناخته شده را با تطبیقِ آنها با حروفِ الفبای مدرن چینی شناسایی کنند.
برطبق محققان، کتیبههای استخوانی اوراکل تنها نظامهای نوشتاریِ باستانی هستند که علیرغم تغییراتِ تاریخی و پیشرفتهای اجتماعی، هزاران سال تا به امروز دوام یافتهاند. این درحالیست که سایر نظامهای معروف نوشتاریِ تاریخ مثلِ هیروگلیفِ مصر باستان، خطِ میخیِ بابل و گلیفهای تمدنِ مایان در آمریکای میانه از بین رفتهاند.
منبع: راهنماتو