خواص باورنکردنی قارچ شیتاکه برای سلامتی +ارزش غذایی و روش نگهداری

به گزارش مجله خبری نگار،قارچ شیتاکه (به انگلیسی: Shiitake Mushroom) قارچی خوراکی و دارویی است که در دسته قارچ‌های چتری و رده کلاه قارچان قرار می‌گیرد و در کشور‌های چین و ژاپن، جوب شرقی آسیا و نیوزلند به صورت خودرو رشد می‌کند.

این قارچ دارویی در درمان بیماری‌هایی که به دارو‌هایی شیمیایی مقاوم هستند بسیار موثر عمل می‌کند.

قارچ شیتاکه طعمی غنی و خواصی منحصر به فرد دارد، خاصیت آنتی اکسیدان این قارچ حتی توانانیی از بین بردن باکتری‌های فعال دهان را دارد به همین دلیل طرفداران زیادی در جهان پیدا کرده است و تبدیل به یکی از محبوب‌ترین قارچ‌های خوراکی در دستور پخت‌های بین المللی شده است.

قارچ شیتاکه در آشپزی بودایی برای تهیه سوپ استفاده می‌شده است و در قدیم به دلیل این که امکان کشت آن وجود نداشته، بسیار گرانقیمت بوده است، ولی بعد از گذشت مدتی در دوره ادو کشت قارچ شیتاکه روی چاک ساقه درختان شروع شد و در نهایت در قرن بیستم پرورش گسترده تجاری این قارچ به منظور فروش، شروع شد.

در ایران، محققان این قارچ را در استان خراسان رضوی پرورش داده اند و قرار است که در چند سال آینده به کشت انبوه رسیده و وارد برنامه غذایی مردم شود.

خواص قارچ شیتاکه برای سلامت 

قارچ شیتاکه به دلیل خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی بدن و مقابله با بیماری‌های ویروسی طرفداران زیادی دارد و البته گرانقیمت است.

بهبود سلامت دستگاه گوارش 

فیبر الای موجود در شیتاکه به درمان یبوست و تقویت دستگاه گوارش کمک کرده و برای درمان انواع سرطان‌های دستگاه گوارش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بهبود سلامت مو‌ها 

قارچ شیتاکه دارای اسید‌های آمینه و ویتامین‌های ضروری برای تقویت و بازسازی پوست بدن و پوست سر است و از سویی دیگر رشد مو‌ها و طول عمر مو‌ها را افزایش میدهد.

تقویت سیستم ایمنی 

مصرف این قارچ باعث افزایش تولید سیرتوئین در بدن می‌شود که سیستم ایمنی را تقویت میکند. مقدار زیاد پلی ساکاریده‌ای موجود رد آن باعث بالا رفتن سطح ایمنی شده و احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی، بروز التهاب و ابتلا به سرماخوردگی را کاهش میدهد.

ماده‌ای منحصر به فرد به نام لنتینان در قارچ شیتاکه وجود دارد که در آزمایش انجام شده روی موش‌ها باعث افزایش گلبول‌های سفید خون می‌شد؛ بنابراین عصاره لنتینان به بدن کمک میکند تا با عفونت‌ها مقابله کند و از سویی دیگر باعث کاهش التهاب می‌شود. این دو کارکرد نشان میدهد که قارچ شیتاکه باعث تقویت سیستم اینی بدن می‌شود.

درمان زگیل تناسلی با قارچ شیتاکه 

قارچ شیتاکه یا کینو کو حاوی ترکیبی به نام Active Hexose Correlated Compound است که به صورت اختصاری به نام AHCC شناخته می‌شود. عصاره قارچ شیتاکه حاوی غلظت بالایی از AHCC است که میتواند برای درمان زگیل تناسلی یا اچ پی وی مفید باشد. بر اساس تحقیقات پزشکی انجام شده AHCC گرفته شده از عصاره قارچ شیتاکه برای درمان و ریشه کن کردن ویروس پاپیلومای انسانی بسیار موثر است و مانع از تکثیر ویروس می‌شود.

این تحقیقات بر روی عصاره قارچ شیتاکه گرفته شده است نه روی مصرف خوراکی قارچ شیتاکه، ولی برخی از تولید کنندگان قارچ شیتاکه ادعا می‌کند که مصرف دو ماه از قارچ شیتاکه با دوز مناسبباعث از بین رفتن ویروس زگیل تناسلی در بدن شده و دیگر شاهد عود علایم نخواهید بود. البته برای برخی از افراد به منظور ریشه کن کردن بیماری، مصرف یه ماه تا یک سال توصیه می‌شود.

میزان مصرف دارویی قارچ شیتاکه به اندازه ۳ – ۵ گرم قارچ خشک یا ۳۰ – ۵۰ گرم قارچ تازه به صورت روزانه به مدت ۳ – ۶ ماه است.

همزمان با درمان زگیل تناسلی با شیتاکه باید از مصرف مواد غذایی که باعث تضعیف سیستم ایمنی می‌شود اجتناب کنید از جمله شیرینی جات و قند‌ها، فست فود‌ها، دخانیات و مشروبات الکلی.

پیشگیری و درمان سرطان 

مقدار زیاد پلی ساکارید و آنتی اکسیدان در این قارچ تاثیر بسیار مهمی بر سلامتی انسان دارد. آنتی اکسیدان‌ها با مقابله با اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد از بروز بیمری‌های سرطانی و تومور در بدن جلوگیری میکند از جمله سرطان سینه و سرطان پروستات.

اسید لینولئیک قارچ شیتاکه سطح استروژن بدن را کنترل کرده و احتمال ابتلا به سرطان سینه را کاهش میدهد.

وجود ویتامین‌های خانواده ب از ایجاد سلول‌های سرطانی در بدن پیشگیری میکند.

فیبر بتاگلوکان موجود در آن از سرطان کولون پیشگیری میکند.

قارچ شیتاکه با تقویت سلول‌های ماکروفاژ، رشد سلو لهای سرطانی در بدن را متوقف می‌کند و مانع از جا به جایی سلول‌های سرطانی می‌شود.

لنتینان موجود در شیتاکه یک مکمل درمانی در کنار شیمی درمانی و پرتو درمانی، محسوب می‌شود از صوییدیگر مصرف قارچ شیتاکه باعث پاکسازی سمم بدن شده و به کاهش عوارض درمان‌های شیمیایی کمک میکند.

کاهش وزن و تناسب اندام 

قارچ شیتاکه بسیار کم کالری است و فیبر بالایی دارد که باعث کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری می‌شود بنابراین به کاهش وزن کمک میکند. ترکیبات موجود در شیتانه به کاهش جذب چربی‌ها در دستگاه گوارش کمک میکند که تاثیر زیادی بر تناسب اندام دارد.

کاهش قند خون و دیابت 

مصرف روزانه قارچ شیتاکه به کنترل قند خون کمک کرده و احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش مید هد.

پلی ساکارید‌های قارچ شیتاکه برای کنترل و بهبود دیابت نوع ۲ موثرند و فیبر بالای آن باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش در روده‌ها می‌شود که تاثیر مستقیمی بر کاهش قند خون دارد.

درمان پوکی استخوان 

قارچ شیتاکه سرشار از املاح معدنی است. وجود کلسم و مس در آن باعث افزایش استحکام استخوان‌ها شده و احتمال پوکی استخوان را کاهش میدد.

درمان کم خونی 

این قارچ حاوی مس و آهن است که تولید گلبول‌های قرمز خون را تحریکمیکند و احتمال ابتلا به کم خونی فقر آهن را کاهش میدهد. شما میتوانید علاوه بر خواص تقویت کننده سیستم ایمنی از خاصیت درمان کم خونی این قارچ هم بهره‌مند شوید.

کاهش التهاب بدن 

بالا رفتن التهاب در بدن عامل ابتلا و زمینه ساز بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان، میگرن، آرتریت، بیماری‌های قلبی عروقی و ... است. براساس مطالعات انجام شده مصرف این قارچ سطح التهاب در بدن را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود غلظت مولکول‌های التهاب زا در خون به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند.

ارزش غذایی قارچ شیتاکه 

قارچ شیتاکه منبع خوبی برای کربوهیدرات، پروتئین و اسید آمینه‌های ضروری برای بدن است. پروتئین‌های موجود در این قارچ دارای ۱۸ نوع اسید آمینه مختلف هستند که همه جزو اسیدآمینه‌های ضروری محسوب می‌شوند. به همین دلیل قارچ شیتاکه را به عنوان یک مکمل غذایی ایده آل برای گیاهخواران محسوب می‌کنند.

ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در قارچ شیتاکه عبارتند از:

آهن، روی، سلنیوم، ویتامین ب کمپلکس، ویتامین ث، ویتامین دی

مواد مغذی قارچ شیتاکه در هر ۱۰۰ گرم خشک (۳٫۵ اونس) 

*انرژی ۱٬۲۳۸ کیلوژول (۲۹۶ کیلوکالری)
*کربوهیدرات‌ها ۷۵٫۳۷ g
*قند‌ها ۲٫۲۱ g
*فیبر ۱۱٫۵ g
*چربی ۰٫۹۹ g
*پروتئین ۹٫۵۸ g
*ویتامین ب ۱ (تیامین) ۰٫۳ میلی‌گرم (۲۳٪ مقدار مورد نیاز روزانه)
*ویتامین ب ۲ (ریبوفلاوین) ۱٫۲۷ میلی‌گرم (۸۵٪)
*ویتامین ب ۳ (نیاسین) ۱۴٫۱ میلی‌گرم (۹۴٪)
*پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) ۲۱٫۸۷۹ میلی‌گرم (۴۳۸٪)
*ویتامین ب ۶، ۰٫۹۶۵ میلی‌گرم (۷۴٪)
*اسید فولیک (ویتامین ب ۹) ۱۶۳ میکروگرم (۴۱٪)
*ویتامین ث ۳٫۵ میلی‌گرم (۶٪)
*ویتامین د ۳، ۳٫۹ میکروگرم (۳۹٪)
*کلسیم ۱۱ میلی‌گرم (۱٪)
*آهن ۱٫۷۲ میلی‌گرم (۱۴٪)
*منیزیم ۱۳۲ میلی‌گرم (۳۶٪)
*منگنز ۱٫۱۷۶ میلی‌گرم (۵۹٪)
*فسفر ۲۹۴ میلی‌گرم (۴۲٪)
*پتاسیم ۱۵۳۴ میلی‌گرم (۳۳٪)
*سدیم ۱۳ میلی‌گرم (۱٪)
*روی ۷٫۶۶ میلی‌گرم (۷۷٪)

عوارض و آلرژی به قارچ شیتاکه 

بهترین روش مصرف قارچ شیتاکه به صورت تازه و خام است، ولی اگر بعد از ۵ روز مصرف قارچ شیتاکه خام دچار آلرژی شدید باید از این به بعد قارچ را به صورت پخته مصرف کنید.

در صورتی که قارچ شیتاکه تازه در دسترس نبود میت وانید از قارچ شیتاکه خشک استفاده کنید.

اطلاعات بیشتر 

در صورتی که با مصرف این قارچ به صورت خام دچار آلرژی شدید بهتر است آن را به صورت پخته مصرف کنید.

علایم آلرژی به قارچ، حالت تهوع و استفراغ، کهیر و خارش سطح پوست تمام بدن است که در این صورت باید مصرف قارچ را تا ۱۰ روز کاملا قطع کنید و بعد از اتمام علایم یک دور قارچ شیتاکه پخته را مصرف کنید که حداقل ۳۰ – ۶۰ دقیقه حرارت دیده باشد.

روش نگهداری قارچ شیتاکه 

پختن، تفت دادن یا خشک کردن قارچ شیتاکه هیچ تاثیری بر روی خواص درمانی آن نمی‌گذارد و فقط باعث کاهش ویتامین‌های موجود در آن می‌شو.

قارچ شیتاکه تازه را میتوانید در ظرف درباز با آبکش به مدت ۱۰ – ۲۰ روز در یخچال نگهداری نمایید. بهتر است اول قارچ‌های نازک‌تر را استفاده کنید و قارچ‌های سفت را برای آخر بگذارید.

قارچ شیتاکه تازه را میتوانید حلقه کنید و با کمی روغن و نمک تفت دهید و سپس در فریزر به مدت ۶ ماه نگهداری کنید.

قارچ شیتاکه معمولا اگر در یخچال نگهداری شود و داخل پلاستیک نباشد، نمی‌پوسد. اگر قارچ‌های شما بیشتر از ۲۰ روز ماندگاری داشت و شروع به چروکیده شدن کردند میتوانید قارچ‌ها را نصف کنید یا حلقه کنید و در محلی خشک روی پارچه‌ای تمیز پخش کنید تا خشک شوند.

قارچ شیتاکه خشک را مانند سایر خشکبار می‌توانید به مدت ۲ ماه در کابینت آشپزخانه نگهداری نمایید. در صورتی که بوی قارچ برایتان خوشایند نبود میتوانید آن‌ها را در یک سینی یا آبکش ریخته و هفته‌ای چند ساعت در هوای آزاد و بدون آفتاب قرار دهید.

تازه سازی قارچ شیتاکه خشک 

طعم قارچ شیتاکه خشک خیلی بهتر است تازه آن است و به سادگی می‌توانید آن را تبدیل به قارچ تازه کنید.

قارچ شیتاکه به سرعت آب را به خود جذب میکند و تازه‌ی شود برای‌ای منظور میتوانید قارچ‌ها را در آب جوش بریزید به اندازه‌ای که ۱ بند انگشت رویشان آب باشد و ۲۰ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا تازه شود.

در صورت تمایل بعد از سرد شدن میتوانید قارچ را بفشارید تا آب اضافه اش گرفته شود و از آن در انواع سس، سوپ یا خوراکی‌های دیگر استفاده کنید.

طرز تهیه دمنوش شیتاکه 

دمنوش شیتاکه برای افرادی که نمک زیادی مصرف می‌کنند یا استرس و اضطراب دارند بسیار مفید است. این دمنوش میتوانند نمک اضافه بدن را دفع کند و به ذهن شما آرامش بدهد. ۱ عدد قارچ شیتاکه را در ۱ فنجان آب جوش بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا احیا شود.

ساقه قارچ که سفت است را جدا کنید و کلاهک قارچ را به صورت خلالی برش بزنید و در ۲ فنجان آب به مدت ۸ دقیقه بجوشانید و به صورت گرم همراه با طعم دهنده دلخواهتان بنوشید.

به صورت سنتی در ژابن ۱ – ۲ قطره شوسو یا سویا سس ژاپنی به این دمنوش اضافه می‌کنند. 

منبع:اینفو