به گزارش مجله خبری نگار،در بیماریهای وکتور (VBD) که توسط موجودات زنده پخش میشوند، در واقع عامل بیماری زای ایجاد کننده بیماری از انسان به انسان یا از حیوانات به انسان توسط موجود دیگری منتقل میشود. این عوامل با نام وکتور در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بیشتر هستند و به طور نامتناسب بر جمعیت ضعیف تأثیر میگذارند. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در سطح جهان بیش از ۷۰۰ هزار کشته از وکتورها وجود دارد.
پشهها وکتورهای متداول هستند که میتوانند باعث بیماریهایی مانند مالاریا و ویروسهای دنگو و زیکا شوند. یکی دیگر از وکتورهای متداول مگس ماسهای است که بیماری لیشمانیوز را منتقل میکند که یک بیماری انگلی است که میتواند باعث زخم پوستی شود یا بر اندامهای داخلی مانند طحال، کبد و مغز استخوان تأثیر بگذارد.
برای اولین بار، محققان دانشگاه گریفیت، دانشگاه استنفورد و دانشگاه کالیفرنیا از نقشه برداری تجمعی و یادگیری ماشین استفاده کرده اند تا چگونگی اصلاح محیط زیست بر انتقال بیماریها از طریق حشرات را بررسی کنند.
فشارهای تجمعی فشارهای محیطی هستند که همراه با سایر عوامل گذشته، حال و آینده میتوانند اثرات افزودنی یا مشارکتی ایجاد کنند. فشارهای زیست محیطی شامل تغییرات آب و هوا، شهرنشینی، آلودگی زمین، گردشگری و صنعت است.
وکتورها نسبت به تغییرات محیطی بسیار حساس هستند و اکوسیستمهای طبیعی تحت تأثیر اصلاح محیطی در مقیاس بزرگ و کوچک قرار میگیرند. به گفته محققان، ما تازه شروع به درک تأثیر فعالیتهای انسان ناشی از این نوع اصلاح کرده ایم.
در این راستا، دکتر الوئیز اسکینر (Eloise Skinner) محقق اصلی این مطالعه گفت: مردم واقعاً در اصلاح زمین خوب هستند چراکه به اندازه ۹۵ درصد از سطح زمین به نوعی توسط انسان اصلاح شده است. ما میدانیم که وقتی سطح زمین را تحت تاثیر قرار میدهیم، جوامع گونههای متنوع را نیز تغییر میدهیم که شامل گیاهان، حیوانات و حشرات میشود.
برای مطالعه جدید، محققان از شاخص ردپای انسانی به عنوان یک واحد متریک برای ضبط تأثیر چند بعدی تعامل انسان با زمین استفاده کردند. محققان با توجه به تنوع زیست محیطی، اقتصادی و کاربردهای متنوع زمین، برای نشان دادن الگوهای جهانی فشار انسان استفاده کردند. محققان شش وکتور متداول بومی کشور برزیل را مورد مطالعه قرار دادند که شامل بیماریهای دنگو، چیکونگونیا، مالاریا، زیکا، لیشمانیوز جلدی و لیشمانیوز احشایی بود.
اسکینر در این باره گفت: با افزایش فشار انسان، انتظار میرود انتقال در بروز بیماریهای مختلف تغییر کند. به عنوان مثال، دنگو یک بیماری بسیار شهری است در حالی که مالاریا در مرزهای جنگل زدایی رخ میدهد.
محققان با استفاده از یادگیری ماشین برای مقایسه ردپای انسان با انتقال بیماریها نشان دادند که آستانه مشخصی از ردپای انسان وجود دارد که بر شیوع بیماریهای خاص تأثیر میگذارد.
اسکینر گفت: این مطالعه نشان میدهد که فشار انسان بر محیط زیست پیش بینی کننده مهمی از انتقال بیماریها توسط پشهها است. این درک بیشتر میتواند توانایی ما در پیش بینی شیوع بیماریهای آینده را بیشتر کند.