جدال موافقان و مخالفان عرضه خودرو در بورس

به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: ظاهرا داستان عرضه خودرو در بورس تمامی ندارد و همچنان موافقان و مخالفان آن در حال صف‌آرایی هستند و هر کدام به نوعی سعی در مجاب کردن طرف مقابل دارند تا حرف خود را به کرسی بنشانند. در همین خصوص روز گذشته سخنگوی وزارت صمت بار دیگر از عرضه خودرو در بورس حمایت کرد و گفت: در حال حاضر عرضه کمتر از تقاضاست و اختلاف قیمت بین کارخانه و کف بازار مشهود است، بنابراین عرضه در بورس کالا از نظر وزارت صمت روش قابل دفاع و مورد حمایت است. روز یک‌شنبه (٢ بهمن ماه)، سید محمدرضا سیدنورانی (رئیس شورا و مرکز ملی رقابت) در نامه‌ای خطاب به مجید عشقی (رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار)، کلیه محصولات ایران‌خودرو (جز دو محصول هایما و تارا) و ساپیا را انحصاری اعلام و تاکید کرده است که خودرو‌های شاهین، دنا و پژو ۲۰۷ باید از بورس کالا خارج شوند.

به دنبال این موضوع سخنگوی وزارت صمت گفت که در شرایط فعلی (فزونی تقاضا به عرضه و اختلاف قیمت زیاد بازار و کارخانه) ما از عرضه در بورس کالا حمایت می‌کنیم؛ چرا که مدل موفقی از عرضه خودرو بود که توانست قیمت‌ها را با قیمت به مراتب کمتر از قیمت بازار آزاد عرضه کند. اما در شرایط عادی که بازار متعادل است و خودروسازان در حداکثر توان تولید و نیاز داخل را برآورده می‌کنند، همچون گذشته (خارج از قرعه‌کشی) می‌تواند فروش انجام شود و دیگر ابزار یا واسطه‌ای لازم نیست. در شرایط عادی، اختیار نحوه فروش خودرو، با خودروساز است و می‌تواند تصمیم بگیرد که روند عرضه در بورس ادامه پیدا کند یا خیر و موضوع درون صنعتی است، اما تاکید می‌کنیم که این روند در شرایط عادی بازار می‌تواند اجرایی شود.

شورای رقابت اختیار قانونی لغو عرضه خودرو در بورس را ندارد

مدیر نظارت بر بورس‌ها درباره نامه شورای رقابت مبنی بر توقف عرضه خودرو در بورس کالا، گفت: شورای رقابت اختیار قانونی لغو عرضه خودرو در بورس کالا را ندارد. امیر مهدی صبائی اظهار کرد: طبق قانون بازار اوراق بهادار، شورای عالی بورس بالاترین رکن بازار سرمایه است و تصویب سیاست‌های کلان بازار سرمایه را به عهده دارد. یکی از وظایف این شورا تعیین خط‌مشی و تدوین قانون و مقررات مربوطه است و کلیه مصوبات شورای عالی بورس برای بورس‌ها لازم‌الاجرا است.

وی افزود: عرضه خودرو در بورس کالا یکی از مصوبات شورای عالی بورس است و بورس کالا موظف است در چارچوب این مصوبه رفتار کند؛ لذا ضمن احترام به جایگاه شورای رقابت، بورس کالا تابع مصوبات شورای عالی بورس است. صبائی گفت: این برای اولین بار نیست که در خصوص عرضه یک محصول یا تعیین قیمت پایه آن بین شورای رقابت و بورس اختلاف نظر وجود دارد؛ لذا در این مورد (عرضه خودرو در بورس کالا) کمافی‌السابق با رویکرد حمایت قاطع از حقوق سرمایه‌گذاران، به طریق اولی تابع قوانین و مصوبات شورای عالی بورس هستیم. طبق اعلام پایگاه خبری بازار سرمایه، مدیر نظارت بر بورس‌ها گفت: هر گونه ملاحظه‌ای در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا صرفا و صرفا در شورای عالی بورس قابل بررسی است.

کسی نمی‌تواند مانع عرضه خودرو در بورس شود

عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس با تاکید بر عرضه خودرو در بورس کالا گفت: نه تنها عرضه خودرو در بورس کالا طبق روال در حال انجام است، بلکه باید بیشتر از گذشته هم صورت گیرد و کسی هم که مانع عرضه شود، مطابق قانون با آن برخورد خواهد شد.

محسن علیزاده با اشاره به عرضه‌های خودرو در بورس کالا، گفت: نه تنها عرضه خودرو در بورس کالا طبق روال در حال انجام است، بلکه بیشتر از گذشته هم باید صورت گیرد. طبق اعلام سازمان بورس و اوراق بهادار، وی با اعلام اینکه هیچ سازمان و نهادی نباید مانع عرضه خودرو در بورس کالا شود، بیان کرد: عرضه‌ها طبق قانون مشخص شده است؛ بنابراین، انتظار این است که وزارت صمت تمام خودرو‌های تولیدی را در بورس کالا عرضه کند. به گفته این عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس، شاید در روز‌های نخست عرضه خودرو در بورس، قیمت کشف شده و قیمتی که در کارخانه عرضه می‌شده متفاوت باشد، اما در نهایت این عرضه باعث تعدیل قیمت‌ها می‌شود. وی خاطرنشان کرد: عرضه‌ها در بورس طبق قانون باید ادامه داشته باشد.

عرضه سه خودرو دنا، ۲۰۷ و شاهین در بورس مجاز نیست

شورای رقابت در نامه‌ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد، عرضه خودرو‌های خانواده دنا پژو ۲۰۷ و شاهین در بورس کالا مجاز نیست. شورای رقابت در نامه‌ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد، عرضه خودرو‌های خانواده دنا پژو ۲۰۷ و شاهین در بورس کالا مجاز نیست.

در نامه شورای رقابت آمده است: «پیرو عرضه برخی خودرو‌ها در بورس کالا به اطلاع می‌رساند مدت مصوبه شصت و سومین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی مورخ ۲۸ / ۷ / ۱۴۰۰ در خصوص تنظیم بازار خودرو یکسال بوده است. بدیهی است با انقضا این، مدت مصوبات قبلی شورای رقابت در این زمینه به خودی خود مبنای عمل بوده و باید اجرایی می‌شده است. بر این اساس مطابق مصوبات ۴۲۰، ۴۴۲، ۴۶۲ و ۴۶۸؛ بازار خودرو‌های انحصاری شامل کلیه خودرو‌های سواری دو شرکت ایران خودرو و سایپا به جز دو خودروی هایما و تارا است و عرضه آن‌ها باید طبق روال پیشین و مطابق با مصوبات ۴۱۴ و ۴۲۰ صورت گیرد قیمت این خودرو‌ها نیز باید بر اساس مصوبات ۱۴۸، ۴۴۲ طبق فرمول Price Cap محاسبه گردد فلذا عرضه خودرو‌های خانواده دنا، پژو ۲۰۷ و شاهین در بورس کالا مجاز نیست.»

سنگ اندازی شایسته نیست

یک کارشناس بازار سرمایه با انتقاد از نامه شورای رقابت مبنی توقف عرضه خودرو در بورس کالا گفت: قبلا هم شاهد چنین اتفاقاتی درمورد سایر کالا‌ها بودیم؛ خودرو هم مانند این کالا‌ها در بورس می‌ماند، اما چنین مباحثی به اعتماد عمومی ضربه وارد می‌کند. همایون دارابی با تاکید بر اینکه نامه شورای رقابت مبنی بر توقف عرضه خودرو در بورس کالا منطقی نیست، اظهار کرد: در طول هفته‌های اخیر شاهد تاثیرات مثبت عرضه خودرو در بورس کالا بودیم؛ تاثیراتی که هم به نفع مردم بود و هم به نفع خودروساز و هم به نفع دولت؛ بنابراین این کشمکش به نفع صنایع و بازار سرمایه نیست.

وی با بیان اینکه اقتصاد کشور نیازمند تصمیمات قاطع است، عنوان کرد: تصمیمات ضدونقیض به اقتصاد آسیب می‌زند. همانطور که وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس تاکید دارند تصمیم‌گیری درمورد عرضه خودرو در بورس کالا بر عهده شورای عالی بورس بوده و شایسته نیست وقتی چنین نهادی تصمیم‌گیری کرده است، مورد تردید دستگاه دیگری قرار بگیرد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاریخچه عرضه برخی محصولات در بورس کالا، گفت: این اتفاقات در گذشته درمورد فولاد، پتروشیمی و سیمان هم افتاد و سنگ اندازی‌هایی صورت گرفت، اما در نهایت عرضه ادامه یافت و موفق هم بود. خودرو هم مانند این کالا‌ها در بورس کالا می‌ماند و تاثیر مثبت خود را می‌گذارد. اما چنین برخورد‌هایی شایسته نیست و به افکار عمومی آسیب وارد می‌کند.