به گزارش مجله خبری نگار بوی قوی ادرار همیشه دلیلی برای نگرانی نیست. اما گاهی اوقات ادرار با بوی قوی یا غیرعادی نشانه یک مشکل پزشکی زمینهای است.
در ادامه این مقاله به بررسی علل بوی بد ادرار و راهای تشخیص آنها آشنا میشوید.
۱. کم آبی بدن
یکی از شایعترین دلایل بوی تند و نامطبوع ادرار، کم آبی بدن است.
در ادرار همه افراد آمونیاک وجود دارد. هرچه بیشتر هیدراته باشید، غلظت آمونیاک ادرار کمتر است. اما وقتی کم آب میشوید، غلظت آمونیاک قویتر شده و بوی آن نیز قویتر میشود. به همین دلیل است که ممکن است متوجه بوی قویتر ادرار خود در صبح بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب شوید.
ادرار تیره رنگ یکی دیگر از علائم کم آبی بدن است.
هیدراته ماندن برای سلامت کلی بسیار مهم است. به طور معمول زمانی که احساس تشنگی میکنید، کمی کم آب شده اید بنابراین با مصرف مقدار مناسب آب در طول روز به هیدراته ماندن بدن کمک کنید.
عفونتهای دستگاه ادراری – که اغلب UTI نامیده میشوند – یکی دیگر از علل شایع ادرار با بوی تند است.
میل شدید به ادرار کردن، تکرر ادرار و احساس سوزش در هنگام ادرار، شایعترین علائم عفونتهای دستگاه ادراری هستند.
باکتریهای موجود در ادرار باعث عفونت دستگاه ادراری میشوند. اگر پزشک تشخیص دهد که عفونت ادراری دارید، به شما آنتی بیوتیک میدهد تا باکتریها را از بین ببرد.
برخی ویتامینها و داروها باعث تغییر بوی ادرار شناخته میشوند. برخی از این موارد عبارتند از:
*ویتامین D
*ویتامینهای گروه B
*آنتی بیوتیکهای سولفونامید
*داروهای خاص برای دیابت
*داروهای خاص برای آرتریت روماتوئید
تغییر در بوی ادرار میتواند نشانهای از دیابت کنترل نشده باشد. افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده سطح قند خون بالایی دارند و ادرار آنها بوی شیرین دارد.
اگر ادرار شما اغلب بوی شیرین میدهد در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. دیابت درمان نشده خطرناک است و میتواند زندگی را تهدید کند.
فیستول مثانه زمانی ایجاد میشود که آسیب یا نقصی داشته باشید که به باکتریهای روده شما اجازه ورود به مثانه را میدهد. ادرار بدبو همراه با عفونت ادراری شدید از اولین علائم فیستول مثانه هستند.
فیستول مثانه میتواند به دلیل آسیبهای جراحی یا بیماریهای روده مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون ایجاد شود.
بوی شیرین ادرار میتواند نشانهای از بیماری شدید کبدی باشد. سایر علائم بیماری کبد عبارتند از:
*خستگی
*زردی پوست یا چشمها که به آن یرقان میگویند
*کاهش وزن
*نفخ
*از دست دادن میل جنسی
*ادرار تیره رنگ
در صورت داشتن علائم بیماری کبدی فورا به پزشک مراجعه کنید. بیماری کبدی درمان نشده میتواند زندگی را تهدید کند.
فنیل کتونوری یک بیماری ژنتیکی غیرقابل درمان است که در بدو تولد وجود دارد. کسانی که مبتلا به فنیل کتونوری هستند قادر به تجزیه آمینو اسیدی به نام فنیل آلانین نیستند. هنگامی که این متابولیتها انباشته میشوند ممکن است در ادرار شما بویی شبیه بوی موش یا مشک ایجاد شود.
سایر علائم فنیل کتونوری عبارتند از:
*کاهش رنگدانه پوست
*ناتوانیهای ذهنی
*تاخیر در یادگیری مهارتهای اجتماعی
اگر این بیماری به موقع درمان نشود، میتواند منجر به بیماریهای روانی مانند اختلال بیش فعالی و نقص توجه شود.
بیماری ادرار شربت افرا یک بیماری ژنتیکی نادر و غیرقابل درمان است که باعث میشود ادرار بوی شربت افرا بدهد.
افراد مبتلا به این بیماری نمیتوانند آمینو اسیدهای لوسین، ایزولوسین و والین را تجزیه کنند. عدم درمان میتواند منجر به آسیب مغزی و مرگ شود.
سنگهای کلیه رسوبات ریز و سختی هستند که میتوانند در یک یا هر دو کلیه ایجاد شوند. سنگهای کلیه میتوانند برای برخی افراد درد ایجاد کنند، اما اگر به سرعت درمان شوند به ندرت باعث آسیب دائمی میشوند.
علائم سنگ کلیه عبارتند از:
*درد شدید در پشت یا پهلو
*درد هنگام ادرار کردن
*ادرار بدبو
*نیاز دائمی به ادرار کردن
یکی از مواد غذایی که بسیاری از مردم میگویند بوی ادرار آنها را قوی میکند مارچوبه است. عامل بوی ادرار به دلیل خوردن مارچوبه ناشی از سطح ترکیبات گوگردی طبیعی موجود در این غذا است.
ترکیب گوگردی موجود در مارچوبه اسپاراگوسیک اسید نام دارد. در حالی که به بدن آسیب نمیرساند، پس از خوردن چیزی که حاوی آن است – مانند مارچوبه – بوی قوی و عجیبی ایجاد میکند.
به طور معمول بوی ادرار پس از عبور مارچوبه از سیستم ادراری شما از بین میرود. در صورت تداوم بو باید با پزشک خود تماس بگیرید تا علل دیگر را بررسی کند.
در دوران بارداری ممکن است متوجه تغییر بوی ادرار شوید.
این تغییر بو میتواند به دلیل چند چیز باشد از جمله تغییر در ویتامین ها، رژیم غذایی و این واقعیت که بسیاری از زنان باردار ممکن است به دلیل فشرده شدن رحم بر روی مثانه بیشتر با عفونتهای ادراری مواجه شوند.
در زیر چند عادت خوب برای حفظ سلامت مثانه و دستگاه ادراری آورده شده است.
*سعی کنید حداقل هر ۳ تا ۴ ساعت ادرار کنید. اگر زیاد ادرار نمیکنید ممکن است نیاز داشته باشید بیشتر آب بنوشید
*در طول روز به اندازه کافی مایعات بنوشید و مطمئن شوید که مقدار مناسبی از آن آب است
*سعی کنید هنگام ادرار کردن تا جایی که میتوانید آرام باشید. شل کردن ماهیچهها باعث راحتتر شدن ادرار میشود
*در روند کار عجله نکنید بهتر است وقت بگذارید و مثانه خود را کاملا خالی کنید تا اینکه ادرار اضافی را برای مدت طولانی نگه دارید
*فعالیت بدنی برای خیلی چیزها از جمله سلامت مثانه مفید است
*در صورت امکان از لباس زیر نخی استفاده کنید. پارچههای دیگر مانند نایلون میتوانند رطوبت را به دام بیندازند و احتمال رشد باکتریها را افزایش دهند
برای تعیین اینکه آیا بوی ادرار شما ناشی از یک بیماری است یا خیر، پزشک از چندین آزمایش استفاده میکند. برخی از این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشند:
*تجزیه و تحلیل ادرار: نمونهای از ادرار شما برای علائم انواع خاصی از باکتریها و همچنین سایر عناصر آزمایش میشود
*سیستوسکوپی: یک لوله نازک با یک دوربین در انتهای مثانه برای بررسی بیماری ادراری وارد مثانه میشود
*اسکن یا تصویربرداری: تصویربرداری اغلب برای بوی ادرار استفاده نمیشود. اما اگر بو ادامه پیدا کرد و هیچ نشانهای از عفونت در آنالیز ادرار مشاهده نشد، پزشک ممکن است عکس برداری اشعه ایکس یا سونوگرافی را توصیه کند
اگر بوی ادرار شدید یا غیرطبیعی دارید که بیش از ۲ روز طول میکشد یا اگر علائمی مانند موارد زیر دارید با پزشک خود مشورت کنید:
*ادرار با بوی شیرین
*سردرگمی ذهنی
*نفخ
*حالت تهوع
*استفراغ
این علائم ممکن است نشانه دیابت، کم آبی شدید یا بیماری کبدی باشد.
بوی نامطبوع ادرار میتواند به دلایل متعددی ایجاد شود مانند چیزی که شب قبل خورده اید، داروهایی که مصرف میکنید و بیماریهایی که دارید.
اغلب اوقات بوی ادرار جای نگرانی نیست. با این حال اگر بو جدید است و باقی ماند با پزشک خود مشورت کنید تا مشکلات پزشکی جدی تری را بررسی کنید.
منبع:سومیتا