سهم بالای خودروسواری ایرانی‌ها

به گزارش مجله خبری نگار، فرهیختگان قصه تلخ بی پولی مردم و خانه نشینی را نشان می‌دهد که قبلا هم در همین صفحه نوشته ایم. آن طور که در این گزارش آمده ۷۰ درصد خانوار‌های کشور مسافرت نرفته‌اند و شرایط اقتصادی عامل کاهش ۳۰ درصدی هزینه‌های سفر بوده است، اما نکات جالب و جدید این گز ارش سهم هرکدام از وسایل حمل و نقل مانند خودرو، اتوبوس، قطار، هواپیما و... در سفر‌های مردم ایران است که نشان می‌دهد حدود ۸۰ درصد سفر‌های داخلی مردم با خودروی شخصی انجام می‌شود.

در این گزارش آمده: بررسی تعداد سفر‌های انجام شده داخل کشور و همچنین وسایل نقلیه استفاده‌شده توسط مسافران از توزیع نامتوازن و در‌جهت عکس سیاست‌های حمل و نقلی کشور حکایت دارد، به شکلی که حدود ۷۷ درصد از مسافران در سفر‌های خود از وسایل نقلیه شخصی استفاده می‌کنند (۶۸ درصد از وسیله نقلیه متعلق به خود به‌علاوه ۹ درصد وسیله نقلیه شخصی متعلق به دیگران) و تنها ۲۰ درصد از سفر‌های مسافران با وسایل حمل و نقل عمومی است.

البته این موضوع در میان لوازم حمل و نقل عمومی هم توازن ندارد، چنان که سواری‌های کرایه ۱۴.۷ درصد، اتوبوس و مینی‌بوس ۴.۲ درصد، هواپیما و قطار نیز سهم ۰.۸ و ۰.۵ درصدی دارند. این درحالی است که موقعیت سرزمینی کشور و ظرفیت‌های حمل و نقلی داخلی و بین‌المللی در ترانزیت مسافر و کالا به توجه ویژه‌ای به بخش‌های جاده‌ای (اتوبوس و سواری‌های عمومی) و بخش راه‌آهن نیاز دارد.

تبعیض در امکانات سفر رفتن

داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد بین سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ کمیت گردشگری داخلی در ایران رو به افزایش بوده که بر مبنای داده‌های موجود، سرانه سفر‌های خانوار‌ها تقریبا سه‌برابر شده است. البته این سه‌برابر شدن را نمی‌توان نشانه موفقیت یا بهبود شرایط دانست؛ چراکه با مقایسه بین هزینه متوسط سفر با تورم نقطه‌به‌نقطه مشخص است بین سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ که کمیت گردشگری داخلی افزایش یافته، اما به کیفیت آن افزوده نشده است. در این بازه زمانی سهم هزینه‌های حمل‌ونقل ۲۰ درصد، خرید سوغاتی و اقامت حدود ۲۴ درصد، تور و گشت ۴۵ درصد و سهم دیگر هزینه‌ها ۳۴ درصد کاهش یافته و صرفا سهم هزینه‌های اساسی و حیاتی مثل خوراکی، درمانی و خرید کالا افزایش یافته است.

این موضوع علاوه‌بر کاهش کیفیت و بهره‌مندی مسافران، بر تمام مخاطبان زنجیره گردشگری کشور تاثیر منفی (اعم از کاهش سهم بخش‌های حمل‌ونقل با استفاده ۶۸ درصدی از خودروی شخصی، بخش خدمات مسافری و هتلداری با اقامت ۷۶ درصدی در منازل دوستان و بستگان و محدود شدن مقاصد گردشگری به چند استان) می‌گذارد. نکته مهم دیگر هم این که سازوکار‌های توزیع سفر برای خانوار‌ها به‌گونه‌ای توزیع نشده تا در دسترس همگان قرار گیرد.