۷۰ سال سلطنت ملکه و میراثی از جنگ و کودتا

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: الیزابت دوم، زنی که ۷۰ سال ملکه انگلیس بود و تحت حاکمیت او بر این کشور، بسیاری از کشور‌های جهان از سیاست‌های لندن دچار خسران شدند، روز پنجشنبه درگذشت.

به گزارش سایت شبکه خبری بی‌بی‌سی، ملکه الیزابت دوم بعدازظهر پنجشنبه در املاک خصوصی خود در اسکاتلند که امسال نیز همچون هر سال تابستان را در آن گذرانده بود، در سن ۹۶ سالگی درگذشت. بنا بر گزارش کاخ باکینگهام، کاخ سلطنتی انگلیس، حال ملکه صبح پنجشنبه رو به وخامت گذاشت و پزشکان بابت آن ابراز نگرانی کردند. وخامت حال ملکه، فرزندان وی را واداشت تا به بالمورال در نزدیکی آبردین سفر کرده و در آخرین لحظات عمر ملکه در کنار او باشند. ملکه الیزابت دوم سال ۱۹۵۲ بعد از استعفای پدرش از پادشاهی بر تخت سلطنت انگلیس نشست و در ۷۰ سال گذشته شاهد تغییرات اجتماعی زیادی در انگلیس بود. اکنون با مرگ او پسر ارشد وی، چارلز، پادشاه انگلیس خواهد شد.

مرگ دردسرساز ملکه برای انگلیسی‌ها

مرگ ملکه الیزابت دوم در حالی رخ داده است که این کشور به خاطر تبعات برگزیت و همچنین نزدیک به سه سال کرونایی و جنگ اوکراین در بحران اقتصادی کم‌سابقه‌ای به سر می‌برد. با این حال طبق اطلاعاتی که خبرنگار الجزیره ارائه کرده است، مراسم خاکسپاری ملکه انگلیس و مراسم رسمی مربوط به انتقال قدرت به چارلز بیش از ۶ میلیارد پوند هزینه دربر خواهد داشت. این هزینه گزاف در حالی صورت می‌گیرد که بنا بر اطلاعاتی که مرکز تحقیقات اقتصادی و تجاری انگلیس اوایل بهار امسال منتشر کرده بود، سطح استاندارد‌های زندگی در این کشور به پایین‌ترین میزان آن از دهه ۱۹۵۰ به این سو رسیده است. این مرکز در آن زمان اعلام کرده بود مردم انگلیس نسبت به سال ۲۰۲۱ مجبور هستند ۷۳ درصد پول بیشتری برای قبوض برق و گاز خود بپردازند و بهای بنزین هم ۳۰ درصد افزایش داشته است. قابل توجه آنکه این آمار مربوط به آغاز بهار امسال است و شرایط زندگی در انگلیس به مراتب سخت‌تر از قبل شده است به طوری که پیش‌بینی شده است، بهای انرژی مصرفی خانوار‌های انگلیسی در بهار سال آینده به ۶ هزار و ۹۰۰ دلار برسد.

اما دردسر مرگ ملکه برای انگلیسی‌ها به هزینه گزاف مراسم خاکسپاری او محدود نمی‌شود، زیرا مرگ ملکه باعث خواهد شد تصویب قوانین برای مدتی به تعویق بیفتد. این در حالی است که به گزارش ولز نیوز، لیز تراس که روز دوشنبه هفته قبل کار خود را به‌عنوان نخست‌وزیر جدید انگلیس آغاز کرد، پیش از اینکه این سمت را به دست بگیرد به مردم وعده داده بود طی یک هفته وضعیت اقتصادی آنان را سر‌وسامان ببخشد، اما او برای تبدیل کردن طرح‌های اقتصادی خود به قانون، باید این طرح‌ها را به مجلس عوام بفرستد تا بعد از تصویب آن‌ها در نهاد قانونگذاری انگلیس، این قوانین را به اجرا درآورد؛ اما اکنون با مرگ ملکه تا مدتی دیگر هیچ قانونی تصویب نخواهد شد و بنابراین بسته‌های کمکی که قرار بود بنا بر طرح لیز تراس در اختیار مردم قرار بگیرد، به حالت معلق خواهد ماند. ضمن اینکه بدون قانون جدید، سقف بهای قبوض انرژی طبق آنچه از قبل مصوب شده بود، اول ماه اکتبر (۹ مهرماه) به طور خودکار افزایش خواهد یافت. این در حالی است که تا پیش از مرگ الیزابت دوم بنا بود لیز تراس، جمعه شب نشست مهمی درباره تعیین این کمک‌ها برگزار کند، اما اکنون او در حال برگزاری جلسات مختلف با وزرای ارشد، پلیس و اعضای خاندان سلطنتی است تا مراسم خاکسپاری و تفویض قدرت به پادشاه جدید به خوبی و به گونه‌ای که کاخ باکینگهام در نظر دارد، انجام شود. تراس همچنین در نظر داشت ۱۹ سپتامبر (۹ روز دیگر) نشست‌هایی برای بودجه داشته باشد، اما اکنون درست در همین روز خاکسپاری ملکه انجام خواهد شد.

با این حال هر چند طبق قانون تا زمانی که مراسم خاکسپاری ملکه انجام نشود دوره عزای عمومی در انگلیس ادامه می‌یابد و وزیران دیدارها، مصاحبه‌ها، کنفرانس‌های مطبوعاتی و بیانیه‌ها را لغو می‌کنند و کشور به حالت نیمه‌تعطیل درمی‌آید، اما با توجه به شرایط اضطراری موجود، مقامات و وزرا می‌توانند بررسی کرده و ببینند آیا دولت می‌تواند لوایح درخواستی خود را به طور اضطراری به مجلس عوام بفرستد تا افزایش بهای انرژی را متوقف کند یا خیر؟ اگر آن‌ها نتوانند این کار را انجام دهند، بهای انرژی از اول اکتبر به ۵ هزار و ۵۰۰ پوند افزایش خواهد یافت.

واکنش زخم خوردگان ملکه

مرگ ملکه انگلیس هرچند از سوی بسیاری از انگلیسی‌ها به‌عنوان رویدادی تلخ یاد شد و رهبران جهان در پیام‌هایی به خاندان سلطنتی انگلیس مرگ ملکه الیزابت دوم را تسلیت گفتند، اما در برخی نقاط جهان، مرگ ملکه الیزابت جشن گرفته شد و مردم بابت آن به شادمانی پرداختند. به گزارش مجله نیوزویک، امپراطوری بریتانیا در اوج قدرت خود به‌عنوان «امپراطوری‌ای که خورشید هرگز در آن غروب نمی‌کند»

توصیف می‌شد. این امپراطوری در سال ۱۹۱۳ بر ۲۳ درصد از جمعیت جهان حکومت می‌کرد. انگلیس در آن زمان در تمامی قاره‌ها کنترل چندین کشور را در اختیار داشت. امروز از جمع آن کشور‌ها هنوز ۱۴ کشور وجود دارند که به‌عنوان کشور‌های مشترک‌المنافع شناخته می‌شوند و ملکه انگلیس تا پیش از مرگ، ملکه آنان نیز محسوب می‌شد. از همین رو مردم کشور‌هایی که قبلاً تحت استعمار انگلیس بودند مانند هند، ایرلند، استرالیا و نیجریه از مرگ ملکه انگلیس خوشحال شدند و در پیام‌های خود در صفحات اجتماعی به نقش خاندان سلطنتی انگلیس در بدبختی‌های دوره استعماری کشورشان اشاره کردند.

از نگاه بسیاری از آنان، ملکه بی‌رحم‌ترین چهره تاریخ است. به گزارش نیوزویک، یکی از این کاربران شبکه‌های اجتماعی تا آنجا پیش رفت که ویدیویی از رقصنده‌های ایرلندی را که پیش‌تر جلوی کاخ باکینگهام نمایش اجرا کرده بودند با ترانه‌ای از گروه کوئین آپلود کرد.

کاربران دیگر نیز که شمار آن‌ها به میلیون‌ها نفر می‌رسید، از زندگی‌هایی گفتند که تحت امپریالیسم بریتانیا جان خود را از دست دادند. یکی از آن‌ها در توئیتر نوشت: «من احترام عمیقی برای ملکه الیزابت دوم به‌عنوان یک شخص، مادر و مادربزرگ قائل هستم، اما او در عین حال رئیس یک پادشاهی بود که قرن‌ها از استثمار سیستماتیک ایرلند و هند سود برد.»

یکی دیگر از کاربران هم نوشت: «ملکه درگذشت. بیایید از این فرصت استفاده کنیم و به یاد آن چندین میلیون نفری باشیم که در نتیجه امپریالیسم بریتانیا در آفریقا، هند و ایرلند در دوران برده‌داری و در بسیاری از کشور‌های جهان جان خود را از دست دادند. ملکه عجب زندگی طولانی و ممتازی داشت!» دیگری هم نوشت: «ایرلند، هند، جامائیکا، نیجریه، غنا و... برای جشن مرگ، ملکه متحد می‌شوند؟» و باز یکی دیگر نوشت: «به یاد آورید ملکه الیزابت بازمانده‌ای از دوران استعمار نیست. او خود یک استعمارگر بود. او با قدرت تمام تلاش کرد جنبش‌های استقلال را متوقف کند و مانع خروج کشور‌های مستقل از مشترک‌المنافع شود.»

در استرالیا نیز که پس از ورود انگلیسی‌ها به این کشور در سال ۱۷۷۸ بومیان این کشور مورد تاخت‌وتاز قرار گرفتند و دچار مشکلات بسیاری شدند که تا امروز هم ادامه دارد، مرگ ملکه را جشن گرفتند. یکی از آن‌ها در توئیتر نوشت: «با آرزوی یک روز خوب برای تمام اقوام بومی استرالیا.»

این در حالی است که برخی از اعضای جوان خاندان سلطنتی انگلیس مانند شاهزاده ویلیام و شاهزاده هری، در سال‌های اخیر بسیار تلاش کردند با بازدید‌های خود از استرالیا، دل بومیان این کشور را به دست آورند. کمتر از یک سال پیش شاهزاده ویلیام که به همراه همسرش کیت میدلتون به جامائیکا سفر کرده بود، در جریان این دیدار گفت: «وحشی‌گری وحشتناک برده‌داری برای همیشه تاریخ انگلیس را لکه‌دار کرده است.» او در حالی این سخنان را گفت که سفر او با اعتراض‌هایی در این کشور رو‌به‌رو شد و معترضان خواستار عذرخواهی انگلیس برای برده‌داری شده و از لندن طلب غرامت کردند.

میراث‌های ملکه کودتا

نگاهی به عملکرد انگلیس در ۷۰ سال سلطنت ملکه الیزابت دوم، دلایل واکنش از سر شادمانی برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی را نشان می‌دهد.

یکی از بزرگ‌ترین خیانت‌های تاریخی انگلیس در دوره ملکه الیزابت به مردم یکی از کشور‌های جهان، کودتای ۲۸ مرداد بود. به گزارش فارس هرچند در انگلیس ادعا می‌شود سلطنت، نهادی تشریفاتی است و پادشاه یا ملکه در امور سیاسی دخالت ندارند، اما درست دو ماه بعد از تاج‌گذاری ملکه انگلیس، کودتای ۲۸ مرداد رخ داد. شواهد تاریخی نیز نشانگر نقش مستقیم سرویس مخفی انگلیس در این کودتا است.

از دیگر اقدامات انگلیس علیه دولت ایران جدایی بحرین از ایران در سال ۱۹۷۱ و انهدام هواپیمای مسافربری ایران بود که پرونده‌هایی که به تازگی از طبقه‌بندی محرمانه لندن خارج شده‌اند، نشان می‌دهند دولت مارگارت تاچر نخست‌وزیر سابق انگلیس بلافاصله از این جنایت امریکا حمایت کرده و حتی در پنهان‌کاری آن نیز همکاری داشته است.

بحران سوئز نیز که طی آن کانال سوئز به مدت چند ماه بسته شد و دو هزار سرباز مصری کشته شدند، دیگر رویداد مهم سلطنت ملکه الیزابت دوم بود. اقدام بعدی انگلیس در این دوره جنایت علیه مبارزان جنوب یمن بود که با اشغالگری انگلیس در این منطقه می‌جنگیدند. این مبارزان در سال ۱۹۶۳ قیام بزرگی را علیه استعمار انگلیس کلید زدند که ۶ سال به طول انجامید و در نهایت حکومت استعماری انگلیس در جنوب این کشور برچیده شد.

اسناد تاریخی نشان می‌دهد نظامیان انگلیسی در طول این سال‌ها شکنجه‌های هولناکی را علیه یمنی‌های اسیر شده به کار می‌گرفتند. جنگ فالکلند هم از دیگر رویداد‌های مهم تاریخی در دوران سلطنت ملکه انگلیس است. در سال ۱۹۸۲ انگلیس و آرژانتین بر سر مالکیت جزایر فالکلند واقع در جنوب اقیانوس اطلس وارد جنگ شدند. در این جنگ که در زمان نخست‌وزیری تاچر رخ داد، صد‌ها تن از نیرو‌های دو طرف کشته شدند و این جزایر از آرژانتین پس گرفته شد. نقش انگلیس در جنگ اول خلیج‌فارس و جنگ‌های افغانستان و عراق و بحران سوریه نیز قابل کتمان نیست. ضمن اینکه انگلیس در ۷ سال اخیر حمایت مالی و تسلیحاتی از دولت ائتلاف عربستان در جنگ یمن کرده است.