چشم انداز تجارت ایران و ترکیه

به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: به گفته فعالان اقتصادی و تجار ایران در ترکیه مهم‌ترین مشکل در تجارت بین دو کشور، نقل و انتقال پول است. اکنون سرمایه‌گذاران ترکیه‌­ای در استان‌های مختلف به ویژه آذربایجان شرقی مشغول فعالیت هستند که اتاق تبریز در ایجاد این رابطه دو سویه نقش موثری داشته است.

اداره آمار ترکیه اعلام کرد صادرات ایران به این کشور با رشد قابل‌توجه ۸۱‌درصدی در ششمین‌ماه سال‌جاری میلادی به ۳۶۷‌میلیون دلار رسیده است. به گزارش «ایرنا» اداره آمار ترکیه از رشد ۳۷‌درصدی مبادلات تجاری این کشور با ایران در نیمه نخست سال‌جاری میلادی خبر داد. ترکیه یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران محسوب می‌شود که از اوایل سال جاری چه در واردات و چه در صادرات، نامش در بین پنج شریک اول ایران دیده شده است. توسعه روابط اقتصادی با همسایگان از مهم‌ترین اولویت‌های متولیان تجارت کشور است. به خصوص در شرایط تحریم‌ها این مساله اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. بار‌ها نیز مقامات مسوول اعلام کرده‌اند که ۱۵ کشور همسایه به علاوه چین و هند مهم‌ترین شرکای تجاری ما خواهند بود از این رو تعامل با ترکیه نیز در دستورکار آن‌ها قرار دارد.

مبادلات تجاری ایران و ترکیه که در ۶‌ماهه نخست سال‌قبل ۲‌میلیارد و ۴۴۸‌میلیون دلار اعلام‌شده بود، در مدت مشابه امسال به ۳‌میلیارد و ۳۶۵‌میلیون دلار رسیده است. بر اساس این گزارش، صادرات ترکیه به ایران در‌ماه‌های ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۲ با رشد ۱۵‌درصدی نسبت به مدت مشابه سال‌قبل مواجه شده و به یک‌میلیارد و ۴۶۱‌میلیون دلار رسیده است. ترکیه در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال‌قبل یک‌میلیارد و ۲۶۶‌میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود. واردات ترکیه از ایران در ۶‌ماهه نخست امسال نیز رشد قابل توجه ۶۱‌درصدی نسبت به مدت مشابه سال‌قبل داشته است. ترکیه در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال‌قبل یک‌میلیارد و ۱۸۲‌میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود که این رقم در مدت مشابه امسال به یک‌میلیارد و ۹۰۴‌میلیون دلار افزایش یافته است.

بر این اساس تراز تجاری ایران با ترکیه در این مدت به میزان ۴۴۳‌میلیون دلار به نفع ایران بوده است. این گزارش اعلام کرد: در ششمین‌ماه سال‌جاری میلادی ۲۵۷‌میلیون دلار کالا از ترکیه به ایران صادر و ۳۶۷‌میلیون دلار کالا از ایران وارد این کشور شده است. صادرات ترکیه به ایران در این‌ماه ۷/ ۴درصد کاهش یافته است، اما واردات از ایران با رشد قابل‌ملاحظه ۸۱‌درصدی روبه‌رو شده است. ترکیه در ژوئن سال‌قبل ۲۶۹‌میلیون دلار کالا به ایران صادر و ۲۰۲‌میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود. ایران نوزدهمین مقصد صادراتی و هجدهمین منبع واردات ترکیه در‌ماه ژوئن ۲۰۲۲ شناخته‌شده است.

جدیدترین آمار‌های تجاری ایران و ترکیه

جدیدترین آمار منتشر شده از سوی اداره آمار ترکیه نشان می‌دهد مبادلات تجاری این کشور با ایران در ۷ ماهه نخست سال جاری میلادی ۳۳ درصد رشد داشته است. ارزش تجارت ایران و ترکیه که در ماه‌های ژانویه تا جولای ۲۰۲۱ بالغ بر ۲.۸۷۷ میلیارد دلار بوده در مدت مشابه سال جاری به ۳.۸۴۷ میلیارد دلار افزایش یافته است. بر اساس این گزارش صادرات ترکیه به ایران در ماه‌های ژانویه تا جولای ۲۰۲۲ با افزایش ۱۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به ۱.۷۰۲ میلیارد دلار رسیده است. ترکیه در ژانویه تا جولای ۲۰۲۱ بالغ بر ۱.۵۰۷ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود.

رشد واردات ترکیه از ایران در ۷ ماهه امسال نسبت به صادرات این کشور بیش از ۴ برابر بوده است. ترکیه در ۷ ماهه نخست سال جاری میلادی ۲.۱۴۵ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۵۶ درصدی داشته است. ترکیه در ماه‌های ژانویه تا جولای سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۱.۳۷ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود. تراز تجاری ایران با ترکیه در ۷ ماهه سال جاری میلادی به میزان ۴۴۳ میلیون دلار به نفع ایران بوده است.

بر اساس این گزارش در جولای ۲۰۲۲ واردات ترکیه از ایران رشد ۲۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته و به ۲۴۱.۶۳ میلیون دلار رسیده است. صادرات ترکیه به ایران در همین ماه رشد ۱ درصدی داشته و به ۲۴۱.۲۶۸ میلیون دلار رسیده است. طبق آخرین اطلاعاتی که ما از طریق سازمان توسعه تجارت داریم، به دلیل تحریم‌ها تراکنش‌های بانکی عمدتا از طریق کشور‌های ثالث انجام می‌گیرد و نتیجتا حجم بالایی ندارد، اما اتخاذ مکانیزم تهاتر در سازمان توسعه تجارت که با روی‌کار‌آمدن دولت جدید بیشتر هم مورد‌توجه قرار گرفت، کمک کرده است که ما بتوانیم اقلام موردنیازمان را با اقلام تولیدی خودمان که مزیت صادراتی دارد تهاتر کنیم که عدد قابل‌توجهی هم هست برای بخش خصوصی.

البته باز‌هم نمی‌توان در سطح کلان آن را چشمگیر دانست. تا وقتی راه‌های تجارت مرسوم باز‌نباشد برای نمونه امکان گشایش ال. سی وجود نداشته باشد، تاجر بخش‌خصوصی فارغ از هر مساله دیگر ریسک تجارت را نخواهد پذیرفت، اما چیزی که من اطلاع دارم رقم مربوط به تهاتر ۶‌میلیارد یورو است.

رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه با بیان اینکه ظرفیت تجارت ۳۰ میلیارد دلاری با ترکیه را داریم، گفت: پیش بینی می‌شود تا پایان سال حجم تجارت بین دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار برسد. رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه با بیان اینکه ظرفیت تجارت ۳۰ میلیارد دلاری با ترکیه را داریم، گفت: پیش بینی می‌شود تا پایان سال حجم تجارت بین دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار برسد. سال ۹۹ حجم کل تجارت ما با ترکیه حدود ۶ میلیارد دلار بود، از این رو با توجه به بهبود شرایط صادرات و واردات، امسال ترکیه جزو ۵ کشور نخست سبد تجاری ایران قرار گرفت که البته هنوز هم وضعیت تجاری بین دو کشور چندان مورد قبول نیست.