۹ درخت کهن سال و ریشه‌دار ایرانی!

به گزارش مجله خبری نگار، هم‌نشینی انسان و درخت، آن‌قدر ریشه‌دار است که لازم نیست اعداد و ارقام را شاهد بدانیم. درخت همیشه عضوی از حیاط خانه‌مان، کوچه، شهر و جاده‌هایی بوده که در سایه‌اش احساس امنیت کردیم. چرتی زدیم. با شکوفه‌هایش عکس انداختیم و میوه‌اش را خوردیم. درخت‌های زیادی وجود دارند که سن‌شان به قبل از تولد ما و شاید اجداد ما برمی‌گردد. بعضی از این درخت‌ها آن‌قدر کهن سال‌اند که باید برای مقارن کردن سن و سال‌شان به تاریخ و سلسله‌های پیش رجوع کرد. ما در ایران درختان کهن سال زیادی داریم که معمولا اسمی از آن‌ها نشنیده‌ایم و خودشان را هم ندیده‌ایم.

بعضی از این درختان به عقیده مردم نظرکرده‌اند و به همین دلیل هربار توسط عابری تکه‌برداری شده و صدمه دیده‌اند. بعضی دیگر، اما به دلیل باور‌های ایرانیان درباره تقدس درخت، هنوز نفس می‌کشند و استوارند. صفحه درختان کهن‌سال ایران در اینستاگرام صفحه‌ای برای نمایش کهن‌ترین درختان ایرانی است بدون هیچ افکت و رنگ و لعاب اضافه‌ای. «حمید کریلی» که در حال ساخت سریال مستند درختان کهن سال ایران است، این صفحه را اداره می‌کند و در آن به بیان مختصات و مشخصات درختان کهن سال ایران می‌پردازد.

در این پرونده می‌خواهیم با ۹ درخت کهن سال ایران که هر کدام به طرز باورنکردنی شگفت‌انگیزند و در صفحه درختان کهن سال ایرانی معرفی شده‌اند، آشنا شویم و به ملاقات‌شان برویم.

سرو هرزویل در شمال

کجــاست؟ روستای هرزویل استان گیلان

چند ساله؟ ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ سال

شکوه سرو هرزویل ناصرالدین‌شاه را هم به حرف آورده است. او در یکی از سفرنامه‌هایش می‌نویسد که درسایه این درخت غول‌پیکر عصرانه خوردیم و موزیکانت‌ها که در لای شاخ و برگ این درخت پنهان شده بودند، نغمات دلپذیر نواختند. این سرو در روستای هرزویل شهر منجیل استان گیلان قرار دارد.

ارس تاریخی شهرستانک

کجــاست؟ روستای شهرستانک استان البرز

چند ساله؟ بیش از ۳۵۰۰ سال

این درخت آن قدر سن‌و‌سال‌دار است که اگر شیء بود، بی درنگ به عنوان یک شیء ارزشمند تاریخی به موزه ملی می‌رفت و در آن‌جا با دقت و شرایط خاص از آن نگهداری می‌شد! این ارس کهن سال که به عقیده دکتر شیروانی ۳۵۰۰ ساله است در ارتفاعات مشرف به روستای شهرستانک استان البرز استوار ایستاده است. محیط تنه این درخت کهن سال ۹۶۱ سانتی متر و ارتفاع آن ۱۳ متر است.

تک «بَنِه» کهن سال

کجــاست؟ مزارع روستای دهدق استان فارس

چند ساله؟ ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ سال

درخت بنه یا پسته کوهی در بیشتر مناطق ایران می‌روید، اما در زاگرس بیشتر. محیط تنه این بنه معطر و کهن سال به ۵۵۵ سانتی متر می‌رسد و این درخت ۷ متر قد کشیده است. برای دیدن این درخت باید به مزارع روستای دهدق شهرستان آباده استان فارس بروید تا از نزدیک، ابهت آن را درک کنید.

چنار تنگ‌چنار

کجــاست؟ روستای تنگ‌چنار استان یزد

چند ساله؟ ۵۵۰ تا ۶۰۰ سال

داستان درخت تنگ چنار از بقیه درختان کهن سال جداست. حساب بانکی خیریه‌ای به نام این درخت است و هرکس به فراخور نیت خود مبلغی به این حساب واریز می‌کند. از محل پس‌انداز این حساب بانکی برای محوطه‌سازی پارک و قنات تنگ‌چنار و همچنین حفاظت و تیمار این درخت کهن سال استفاده می‌شود. دیدن این درخت از طریق رفتن به شهرستان مهریز استان یزد و دهستان تنگ چنار ممکن است.

سرو سر به فلک کشیده

کجــاست؟ روستای طرز استان کرمان

چند ساله؟ ۸۰۰ تا ۹۰۰ سال

این درخت رعنا، احتمالا بلندترین درخت کهن سال ایران است و در میان مجموعه دیدنی درخت‌های راور استان کرمان در روستای طرز خودنمایی می‌کند. تنه این درخت رعنا حدود ۱۷۷ سانتی‌متر است و قامت آن ۳۷ متر! هرساله گردشگرانی برای تماشای این درخت که بیش از ۸۰۰ سال عمر دارد، راهی روستای طرز می‌شوند.

نوش باشکوه خراسان

کجــاست؟ روستای اِستند استان خراسان‌جنوبی

چند ساله؟ ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ سال

درخت نوش از خانواده سرو‌ها و از دسته درختان مقاوم است. این نوش کهن سال که چندی پیش در وضعیتی فوق بحرانی قرار داشت، به‌تازگی در وضعیتی مناسب قرار گرفته است، اما نیاز به مراقبت دارد که باز هم توجه مسئولان را می‌طلبد. خراسان جنوبی، شهرستان حاجی آباد، حاشیه روستای استند، آدرس این نوش باشکوه است.

چنار چشمه اکبری

کجــاست؟ شهرستان قائن استان خراسان‌جنوبی

چند ساله؟ ۴۰۰ تا ۵۰۰ سال

فضای داخل تنه چنار چشمه اکبری آن قدر بزرگ است که به راحتی ۲۰ گوسفند در آن جا می‌گیرند! محیط تنه این چنار باشکوه ۱۴ متر است! این چنار کهن سال ۱۵ متری در دامنه کوهی صخره‌ای در نزدیکی خضریِ دشت بیاض شهرستان قائن در استان خراسان جنوبی ریشه دارد.

گردوی عظیم اصفهانی

کجــاست؟ روستای کلوسه استان اصفهان

چند ساله؟ ۵۰۰ تا ۵۵۰ سال

میوه درخت گردو، هوس بالا رفتن از درخت را به سر خیلی‌ها می‌اندازد. به همین دلیل شکستن شاخه و کم شدن عمر تهدیدی همیشگی برای این درخت‌هاست. این گردوی کهن ۱۲ متری ریشه در ۵۵۰ سال پیش دارد و ملاقات با آن از طریق رفتن به شهرستان فریدون‌شهر اصفهان، پشتکوه دوم و روستای کلوسه امکان‌پذیر است.

نوش کهن سال طرق‌رود

کجــاست؟ روستای طرق‌رود استان اصفهان

چند ساله؟ ۶۵۰ تا ۷۵۰ سال

این درخت عظیم، قرن‌ها پیش به زمین افتاده، اما تسلیم نشده؛ در دل خاک ریشه دوانده و سر به آسمان ساییده است. به همین دلیل اهالی آن را به نام «صبرین» هم می‌شناسند. این درخت خاص و کهن سال را می‌توانید در مسجد جامع روستای طرق رود شهرستان نطنز در استان اصفهان ملاقات کنید تا از نزدیک، ویژگی‌های ظاهری شگفت‌انگیزش را بهتر ببینید و به درک دقیق‌تری درباره آن برسید.