محققان دانشکده پزشکی "دانشگاه ماستریخت" هلند و موسسه "مکس پلانک" و "KIT" آلمان با کمک "علی جهانشاهی" محقق ایرانی دانشگاه ماستریخت اخیرا از پیشرفت علمی که در زمینه تحریک مغناطیسی عمقی مغز داشتهاند، خبر دادهاند.
به گزارش مجله خبری نگار،و به نقل از اینوویشن اوریجینز، بیش از شش میلیون نفر در سراسر جهان از بیماری پارکینسون رنج میبرند. پارکینسون بیماری است که اغلب با روش درمانی که با نام "تحریک عمقی مغز" شناخته میشود، درمان میشود که در آن در مغز بیمار الکترودهایی به طول چند سانتی متر کاشته و مناطق خاصی از مغز به واسطه آن تحریک میشود. این روش درمانی یکی از روشهایی است که در طول زمان در حال پیشرفت است اما گفتنی است معایبی نیز دارد. یکی از معایب روش مذکور این است که روند جراحی پیچیده و سخت است و دیگر معایب آن نیز این است که بیمار نه تنها یک بار بلکه چندین بار میبایست تحت عمل جراحی قرار گیرد و این نیز به این دلیل است که محرک الکتریکی که در مغز کاشته میشود به باتری متصل است که باید هر سه تا پنج سال تعویض شود.
به همین دلیل دانشمندان چند مرکز پزشکی با یکدیگر همکای کردند و روش متفاوتی را توسعه دادند که در آن نانو ذرات با بار الکتریکی وارد مغز میشوند. این نانوذرات ۵۰ نانومتری هزار برابر کوچکتر از موی انسان هستند و وقتی وارد مغز شوند، میتوانند از طریق یک میدان مغناطیسی مناطق آسیب دیده را تحریک کنند.
بنابر گفته محققان نتایج آزمایشات اولیه این روش در موشها موفقیت آمیز بوده است. یافتههای این مطالعه در مجله " Science Advances" منتشر شده است. بعنوان بخشی از تحقیقات، این نانوذرات برای اولین بار در سلولهای عصبی انسان در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. در آنجا مشاهده شد که یک میدان مغناطیسی خارجی باعث میشود سلولها از نظر الکتریکی فعال شوند.
در آزمایشات دیگری که بر روی موشها انجام شد، این نانوذرات در ناحیهای قرار گرفتند که تحریک عمقی مغز از طریق جراحی نیز در آن انجام میشد و موثر بود، قرار گرفتند. با انجام آزمایشهای مختلف، نشان داده شد که استفاده از یک میدان مغناطیسی در آن ناحیه از مغز همچنین باعث میشود مناطق مغز به طور بیسیم تحریک شوند.
حتی پس از بررسیها محققان متوجه شدند رفتار حرکتی این موشها نیز با موشهایی که در گروه کنترل بودند متفاوت است، زیرا رفتار موشهایی که تحت این روش درمان شده بودند، تحت تأثیر تحریک مغناطیسی قرار گرفته بود و این گروه از موشها با سرعت بیشتری میدویدند.
علی جهانشاهی، محقق ایرانی مطالعه مذکور گفت: این یک موفقیت بزرگ در زمینه تحریک عمقی مغز است. در تحقیقات آینده، ما قصد داریم بیشتر بر روی مزایا و محدوددیتهای این فناوری جدید متمرکز شویم. جهانشاهی اخیراً برای انجام این تحقیق از "شورای تحقیقات هلند"(NWO) کمک هزینهای دریافت کرده است.
"یاسین تمل"(Yasin Temel) جراح مغز و اعصاب از دانشگاه ماستریخت گفت: حتی اگر استفاده از تحریک مغناطیسی مغز با استفاده از نانوذرات در انسان به همین زودی محقق نشود اما باید گفت پتانسیل استفاده از این روش در آینده بسیار بالا است. اگر ما روزی بتوانیم به بیماران مبتلا به بیماریهای مغزی بدون انجام عمل جراحی طولانی مدت و تعویض مکرر باتریها کمک کنیم فوق العاده است.
"متین سیتی"(Metin Sitti) رئیس بخش سیستمهای هوشمند موسسه مکس پلانک نیز در انتها افزود: دستگاههای پزشکی بیسیم میتوانند انقلابی در حوزه پزشکی ایجاد کنند چرا که کمتر تهاجمی هستند و امکان قابل کاشت بودن آنها نیز سبب موثر بودن آنها در درمان بسیاری از بیماریها میشود.
منبع: ایسنا