تاثیرات برچسب‌زدن به کودکان بر رشد شخصیت‌شان

به گزارش مجله خبری نگار/فرارو: واژگان تأثیر مستقیمی در شکل‌گیری هویت و شخصیت یک کودک دارند. با برچسب‌زدن به کودکان برای مثال دسته‌بندی آنها به‌عنوان «تنبل» یا «باهوش» ممکن است، درواقع در حق آن‌ها بدی کرده باشید. به نقل از کانورسیشن، تعادل ظریفی بین تقویت یا کمک به رشد کودک از طرفی و محکوم‌کردن او از طرف دیگر وجود دارد. بسیار مهم است که فکر کنیم آیا واژگان ما برای کودکانی که آن را می‌شنوند، پل می‌سازد یا موجب ایجاد مانع پیش‌روی آنها می‌شوند.

تاثیرات برچسب‌های مثبت و منفی

بسیاری از کارشناسان برچسب‌ها را به دو نوع مثبت و منفی تقسیم می‌کنند. درمورد دومی برخی از مطالعات ادعا می‌کنند، ارزیابی‌های منفی مداوم از عملکرد کودک توسط شخصیت‌های صاحب‌اقتدار اطراف آن‌ها می‌تواند بر درک کودک از خود تاثیر بگذارند. اگر عادت کنیم به کودک بگوییم «تو خیلی کُند هستی» یا «تو همیشه اشتباه می‌کنی»، تغییر این ادراک از خود در مراحل بعدی رشد بسیار دشوار خواهد بود. این انتظارات می‌تواند بر رفتار و شخصیت کودک تاثیر بگذارد. همچنین این انتظارات می‌تواند بر عزت نفس و ادراک کودک تاثیر منفی بگذارد که خود موجب ایجاد حس حقارت در او خواهد شد. برچسب‌های مثبت هم می‌تواند به همان اندازه بد باشند. وقتی کودکان با موفقیت‌های‌شان برچسب‌گذاری می‌شوند، برای مثال به آنها گفته می‌شود: «در آن آزمون خوب عمل کردی، چون باهوشی»، ما ارزش ذاتی کودک را با عملکردش مرتبط می‌کنیم. این موضوع می‌تواند کودکان را به این باور برساند که کاهش عملکردشان به معنای کاهش ارزش آنها به‌عنوان یک فرد است. بنابراین، اشتباه است که فکر کنیم با زدن برچسب مثبت به کودکان یا دانش‌آموزان موجب تقویت عزت نفس آن‌ها می‌شویم.

پس چطور تحسین کنیم؟

پس چگونه این پیام را منتقل کنیم که کاری به‌خوبی انجام شده یا آن که فکر می‌کنیم یک عمل یا رفتار کودک قابل‌تحسین است؟ نکته کلیدی در پیوند دادن برچسب‌ها به فرایند به‌ویژه در محیط‌های تحصیلی نهفته است. برای مثال، ما می‌توانیم رضایت خود را از میزان مشارکت یا تلاش صورت‌گرفته از جانب کودک در انجام کار نشان بدهیم و نه از نمره‌ای که کسب کرده است. مثلا می‌توانیم به جای گفتن جمله‌ای مانند «تو بااستعداد هستی»، بگوییم: «به نظر می‌رسد نقاشی‌کشیدن را دوست داری. آیا می‌خواهی تکنیک‌های نقاشی یا رنگ‌های تازه را امتحان کنی»؟ مهم‌تر از همه آن که ستایش کودک و تقویت مثبت او باید دقیقا در لحظه‌ای رخ بدهد که آن عمل در آن زمان انجام شده است. با شناسایی فوری ارتباط بین یک رفتار و پاسخ مثبت آن را تقویت می‌کنیم. به‌این‌ترتیب، تحسین یا پاداش به خود عمل مرتبط خواهد بود و نه به هویت، شخصیت یا ارزش ذاتی کودک.