قاچاق‌پوشی در شب عید! سیطره لباس‌های خارجی در بازار آخر سال

به گزارش مجله خبری نگار/ایران-یوسف حیدری: مرد چند شلوار جین را روی میز پهن می‌کند و با حرارت خاصی از کیفیت بالای آن‌ها و مارک‌شان و از اینکه به سختی آن‌ها را از ترکیه وارد کرده صحبت می‌کند. برای اثبات حرف‌هایش آتش فندک را نزدیک شلوار می‌گیرد تا نشان بدهد ضد آتش است. از نگاه فروشنده جنس خارجی از داخلی خیلی بهتر است و مردم هم دوست دارند پوشاکی که می‌خرند خارجی باشد. می‌گوید: «برای اینکه بازرس تعزیرات ایراد نگیرد می‌گوییم همه جنس‌های مغازه ایرانی است، ولی واقعیت ندارد و خیلی از این‌ها از ترکیه و چین و بنگلادش قاچاقی آمده‌اند.»

روز‌های پایانی سال تب خرید پوشاک نو بالا می‌رود و خیلی از خانواده‌ها بعد از گرفتن عیدی آخر سال راهی بازار می‌شوند تا برای سال جدید پوشاک نو بخرند. در این میان باز هم بحث پوشاک قاچاق و برخورد با این پدیده در رأس اخبار قرار می‌گیرد. از ۳۰ مهرماه سال ۹۷ که ورود ۱۲۵ برند پوشاک خارجی به ایران ممنوع شد، هر سال ستاد مبارزه با قاچاق کالا با اجرای (طرح برخورد با عرضه‌کنندگان محرز پوشاک قاچاق) مقداری از پوشاک قاچاق را از بازار جمع می‌کند و بعد از تشکیل پرونده قضایی آن‌ها را در اختیار سازمان اموال تملیکی قرار می‌دهد. اما اجرای طرح‌های مختلف جمع‌آوری پوشاک قاچاق و برخورد با فروشندگان آن هنوز نتوانسته است جلوی پدیده پوشاک قاچاق را بگیرد.

کافی است به مراکز خرید و پاساژ‌های بزرگ سر بزنید تا با انواع پوشاک و کفش با برند‌های مختلف خارجی روبه‌رو شوید. بسیاری ازاین پوشاک از کشور‌های بنگلادش، پاکستان و چین به ایران قاچاق می‌شود. به گفته برخی از فروشندگان پوشاک امروز بازار ترکیه را هم پوشاک چینی گرفته و برخی از مسافرانی که به ترکیه می‌روند پوشاک چینی را به تصور اینکه ترکیه‌ای است می‌خرند.

علی یکی از تولیدکنندگان ایرانی است که دو سالی می‌شود قید تولید را زده و سراغ کار دیگری رفته است. می‌گوید: قاچاق پوشاک تولید داخل را به زمین می‌زند: «سال‌ها قبل یک برند معروف در زمینه تولید پوشاک کودک به راه انداختیم. سعی کردیم از پارچه‌های با کیفیت برای تولید پوشاک کودک استفاده کنیم و چند فروشگاه بزرگ در نقاط مختلف تهران و شهرستان‌ها برای فروش محصولات‌مان به راه انداختیم. شرایط خوب بود و مردم هم از برند ما استقبال می‌کردند تا اینکه پوشاک قاچاق مثل اختاپوس به جان تولید داخل افتاد. لباس‌هایی که به شکل فله‌ای و استوک از شرق آسیا وارد ایران شدند بازار لباس کودک را گرفتند. خیلی از مردم به تصور اینکه این‌ها برند خارجی هستند آن‌ها را بر پوشاک تولید داخل ترجیح دادند. درحالی که آن‌ها به هیچ عنوان کیفیت ندارند. فصل حراج در کشور ترکیه یکی از زمان‌هایی است که برخی از مردم ایران با چمدان‌های خالی آنجا می‌روند تا برای خودشان پوشاک برند بخرند و با چمدان پر برگردند. چند ماه قبل؛ وقتی فصل حراج در شهر وان ترکیه بود فیلمی از مردم که پشت مرز با چمدان ایستاده بودند منتشر شد. همین هجوم مردم برای خرید پوشاک خارجی که اتفاقاً کیفیت خوبی هم ندارند باعث می‌شود تا تولید داخل لطمه بخورد.»

وی ادامه داد: «بعد از مدتی چک‌های ما یکی یکی برگشت خورد و فروشگاه‌های ما هم یکی یکی تعطیل شدند. فروشنده‌ها نمی‌توانستند به تعهدشان نسبت به ما عمل کنند و بعد از مدتی مجبور شدیم تولیدی پوشاک را برای همیشه تعطیل کنیم.»

سهم ۳۰ درصدی پوشاک قاچاق

این روز‌ها با توجه به نزدیک شدن به بازار شب عید اعتراض تولیدکنندگان داخلی به گسترش پوشاک قاچاق بالا گرفته و از مسئولان می‌خواهند تا با عرضه‌کنندگان و قاچاقچیانی که این پوشاک را وارد کشور می‌کنند برخورد کنند. آمار‌های ثبت شده نشان می‌دهد نزدیک به ۱۲۰ هزار واحد صنفی تولیدی ثبت شده در حوزه صنعت پوشاک فعالیت می‌کنند و بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفردر صنعت پوشاک کشور مشغول به کار هستند.

چندی قبل مجید افتخاری؛ عضو هیأت مدیره اتحادیه پوشاک ایران خبر داد: «بالاترین حجم پوشاک قاچاق در سطح عرضه است و پوشاک قاچاق به شکل استوک و تاناکورا و کیلویی و با قیمت خیلی پایین وارد کشور می‌شود. امروز بازار پوشاک عبدل آباد دست بنگلادش، بازار تهران در اختیار چینی‌ها و مهاباد و سقز دست پوشاک استوک اروپایی است. درحال حاضر بیش از سه میلیارد دلار پوشاک قاچاق در سطح کشور وجود دارد یعنی بیش از ۳۰ درصد حجم بازار پوشاک در ایران قاچاق است.»

عطا یکی از فروشندگان پوشاک در مرکز خرید غرب تهران است. آخر امسال برای همیشه مغازه‌اش را جمع می‌کند. می‌گوید: «۱۰ سال قبل با هزار امید مغازه فروش پوشاک دراین مرکز تجاری باز کردم. در این سال‌ها هم فقط پوشاک تولید داخل می‌فروختم و با افتخار می‌گفتم که تولید داخلی است. اما از وقتی سروکله پوشاک قاچاق باز شد ذائقه مردم هم فرق کرد. خیلی‌ها دنبال برند خارجی بودند. من هم چند بار به ترکیه رفتم و پوشاک عمده‌ای خریدم وکنار پوشاک داخلی فروختم. اما از وقتی قیمت دلار بالا رفت و ارز مسافری هم کم شد نتوانستم به ترکیه بروم. اجناس استوک هم کیفیت ندارند و دوست ندارم جنس بی‌کیفیت دست مشتری بدهم. الان برخی از این مغازه‌دار‌ها جنس بنگلادشی و پاکستانی و چینی را به اسم برند معروف اروپایی می‌فروشند درحالی که هیچ کدام از این‌ها کیفیت ندارند و بعد از چند ماه استفاده پاره می‌شوند. شرایط طوری شده که دیگر نمی‌توانم ادامه بدهم و آخر امسال می‌خواهم مغازه را جمع کنم و سراغ کار دیگری بروم.»

فروش پوشاک قاچاق فقط منحصر به مغازه‌ها و بوتیکی‌ها نیست. در فضای مجازی و برخی از سایت‌های پوشاک قاچاق به اسم برند معتبر خارجی خرید و فروش می‌شود. چندی قبل مدیر کل هماهنگی امور مقابله و رصد مالی قاچاق؛ از مسدود شدن ۳۰۰ وبسایت که برند‌های غیرمجاز به فروش می‌رساندند خبر داد. کافی است در فضای مجازی کلمه پوشاک با برند خاصی را جست‌و‌جو کنید تا با ده‌ها صفحه که پوشاک مورد نظر را اینترنتی می‌فروشند مواجه شوید. سارا؛ چند وقتی مشتری‌های این سایت‌ها بوده است، می‌گوید: «برای میهمانی و عروسی یکی از دوستانم دنبال لباس مارک دار بودم. در فضای مجازی لباس مورد نظرم را سفارش دادم. اما وقتی جنس به دستم رسید با چیزی که در سایت دیده بودم فرق داشت. در سایت نوشته بود برند زارا، ولی چیزی که به دستم رسید کیفیت این برند را نداشت و تولید چین بود. متأسفانه هیچ آدرسی هم ثبت نشده بود و مجبور شدم با همان لباس به میهمانی بروم.»

شناسه‌دار کردن پوشاک یکی از راه‌هایی است که وزارت صمت برای پیشگیری از قاچاق پوشاک آغاز کرده است. به گفته مدیران این طرح شناسه‌دار شدن پوشاک مهم‌ترین ابزار برای تشخیص کالای ساخت داخل با کالای قاچاق است. طرح شناسه‌دار شدن پوشاک با هدف جلوگیری از عرضه پوشاک قاچاق از ابتدای دی‌ماه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای آغاز شد و قرار است در همه فروشگاه‌ها اجرا شود. به گفته مسئولان وزارت صمت پوشاکی که شناسه کالا ندارد کالای قاچاق است و فروش آن ممنوع است.