دانشگاه باید در اقتصاد، اجتماع و نوآوری شهر جلوه‌گر باشد

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از روابط عمومی دانشگاه آزاد، دیدار صمیمانه مدیران صنعت و اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد نیشابور با دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد در محل این واحد دانشگاهی برگزار شد. دکتر طهرانچی در این نشست با بیان اینکه امروز دانشگاه مدرن دانشگاهی است که صاحبان صنعت و اجتماع در آن نقش جدی دارند، گفت: «دوران دانشگاه‌هایی که در آن علم برای علم است، تمام شده. البته امروز با آنچه غرب تعریف کرده، مواجهیم. دورانی بود که در تهران افرادی را از خارج کشور می‌آوردند تا سخنرانی‌هایی با عنوان Science for science داشته باشند. مطالبی که در آن انحراف بزرگی وجود داشت. می‌دانید که تمدن دوران اسلامی در نیشابور و سبزوار و در این دیار با زلزله‌ای که در این سرزمین رخ داد، فرونشست. معمولا آنجا که شتر تمدن می‌خوابد، انتظار می‌رود که از آنجا تمدن برخیزد.»

وی ادامه داد: «مشهد فقط محل شهادت امام رضا (ع) است و نیشابور محل بروز علم امام و اقبال عمومی مردم به علی بن موسی الرضا (ع) است که این دیار در تاریخ استثنایی شده است. هزار کاتبی که حدیث معروف سِلسِلَةُ‌الذَّهَب را نوشتند، نشان از نخبگانی بودن و جایگاه ویژه نیشابور دارد. تا روزی که مردم نیشابور و عالمان آن این را باور نکنند، نیشابور بر‌نمی‌خیزد. آن روزی که نیشابور برخیزد، روزی است که می‌توان به سیر تمدن نوین اسلامی امیدوار بود؛ چون نیشابور شهر کتابخانه‌هاست.» رئیس دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه آینده به گذشته وابسته است، گفت: «انسانی که آلزایمر داشته باشد، آینده نیز ندارد و کسی که گذشته را نیک به یاد آورد، می‌تواند آینده را بسازد.»

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «در سال ۲۰۱۵ مقاله‌ای در نیچر نوشته شده بود که بیان می‌کرد ایران در حال بازسازی مرجعیت علمی خود است و این مرجعیت علمی که به پرچمداری رهبر‌معظم‌انقلاب صورت گرفته، در دست کسانی است که روزی رهبری علمی جهان را در دست داشتند و به دستاورد‌های علمی خود آگاه هستند. بلاشک یکی از دانشکدگانی که باید در این واحد مستقر شود، دانشکده فرهنگ و تمدن است که یادآور نگاه تمدنی و فرهنگی نیشابور بزرگ است.» وی افزود: «می‌بینید که غرب تاریخ ندارد، ولی تاریخ می‌سازد. ما تاریخ داریم و حال را می‌سازیم. فضا‌هایی را بازسازی می‌کنند که عمر آن تنها ۵۰۰ سال است و به این ۵۰۰ سال افتخار می‌کنند. می‌گویند به این واسطه آینده را نیز داریم. دانشگاه هاروارد خیلی زحمت بکشد، عمرش به یک مدرسه کلیسایی درنهایت ۲۸۰ ساله می‌رسد. بدون شک باید خود را به گذشته وصل کنیم. ملتی که آلزایمر بگیرد، آینده ندارد.»

وی با بیان اینکه این واقعیتی است که اگر کسی ایام را نشناسد، تفکر را از دست می‌دهد، زیرا زبان چهارچوب تفکری هر ملتی است، گفت: «ساختار این چهارچوب در بزرگان ادبیات آن سرزمین نهفته است. دانشکده فرهنگ و تمدن شهر خیام و عطار باید برای معرفی فرهنگ و تمدن آینده‌ساز که غرب از آن به عنوان دستاورد‌های علمی می‌ترسد، سرآمد جهان باشد.» دکتر طهرانچی تصریح کرد: «فرهنگ و تمدن آینده‌ساز است. فرهنگ و تمدن موزه نیست؛ بلکه یک زندگی فعال رو به جلوست. در این شهر بزرگانی اتفاقاتی را رقم زده‌اند که نسل بعد از آن‌ها باید آن را احیا کند. در بعضی تیم‌های فوتبال؛ مثلا استقلال، چون دو ستاره دارد، هرچه می‌بازد، به باخت خود کاری ندارند و می‌گویند به آن دو ستاره تکیه کنید. واقعیت این است که ما کجا به ستاره‌های نیشابور افتخار کرده‌ایم؟ این نسل همان نسل است، اگرچه زمان گذشته است. این نسل آنقدر توانمند بوده که پس از ویرانی نیز رصدخانه مراغه، مسجد گوهرشاد و قرآن بایسُنغُری را پدید آورده است. این نسل، نسل بزرگی است.»

نیشابور را باید تجلی معرفت رضوی نامید

رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه حیف است نیشابور را تجلی معرفت رضوی ننامیم، اظهار داشت: «شهری که پایتخت علم و فناوری زمان خود بوده است. ما به قدمگاه امام رضا (ع) افتخار می‌کنیم، اما قدمگاه اصلی آن است که در نیشابور حدیث سِلسِلَةُ‌الذَّهَب وجود داشت و امام رضا (ع) آن را در جمع عالمان این شهر بیان کرد. نباید بگذاریم این تاریخ و بزرگی فراموش شود.»

وی خاطرنشان کرد: «دشمن از ایران فرهنگی می‌ترسد، زیرا می‌داند این‌ها روزی قهرمان و سرآمد علم و فناوری بوده‌اند. نیشابور شهر تمدنی بزرگان و عالمانی است که می‌توانند تمدن‌ساز باشند. مأمون نیز بعد از نیشابور و دیدن کتابخانه‌های این شهر به بغداد رفت و در آنجا کتابخانه ساخت. داستان سیر هجرت امام رضا (ع) که در نیشابور هزار قلم به دست برای کتابت حدیث سِلسِلَةُ‌الذَّهَب بوده‌اند، بحث جدی است که بیش از این‌ها جای اتکا و تفکر دارد.»

دانشگاه تلاقی فرهنگ، دانش، فناوری و جامعه با هدف تعالی بشر است

دکتر طهرانچی با بیان اینکه دانشگاه در دنیا با سه قاعده علم، تکنولوژی و جامعه شناخته می‌شود، گفت: «حضور دانش‌آموزان در اعتکاف مسجد دانشگاه و حضور اصحاب صنایع در این جلسه نشان از الحاق تکنولوژی و جامعه به دانشگاه دارد. تکنولوژی می‌خواهد زندگی راحت‌تر باشد و جامعه مطالبه این امر را از تکنولوژی دارد. دوران Science for science گذشت. امروز عباراتی، چون Science for society یا Science for work مطرح می‌شود که باز هم کامل نیستند. ما می‌گوییم دانشگاه تلاقی‌دهنده فرهنگ، دانش، فناوری و جامعه با هدف تعالی بشر است.»

وی با تاکید بر اینکه دانشگاه در مدل ما به شدت با جامعه خود درگیر است، گفت: «صنایع نوآورانه در جامعه شکل می‌گیرند. مهارت‌های جدید در جامعه زاییده می‌شوند. تحصیل و توانمندسازی نیاز جامعه است. رفتارسازی اجتماعی در جامعه ظهور و بروز دارد و ساختار‌های جدید اجتماعی در جامعه شکل می‌گیرد. اساسا شبکه دانش در جامعه معنا پیدا می‌کند. انتقال دانش به جامعه و ثبات اجتماعی در جامعه ظهور پیدا می‌کند.»
رئیس دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: «دانشگاهی که اساتید آن مهمان آن شهر هستند، پیشرفت نمی‌کند؛ زیرا تعلق خاطری به آن ندارند. وقتی ما سخن از اتصال جامعه و دانشگاه می‌گوییم، جایی است که اعضای هیات علمی آن در گوشه‌های آن شهر زندگی می‌کنند. استاد جامعه‌شناسی که از مغازه‌های این شهر خرید نکند و تعاملات این مردم را نشناسد، چه چیزی را می‌خواهد در کلاس درس بگوید؟»

ظهور دانشگاه باید در اقتصاد، اجتماع و نوآوری شهر جلوه‌گر باشد

وی افزود: «دانشگاه که دارای سه ساحت فرهنگ، علم و فناوری است، ظهور و بروزش باید در اقتصاد، اجتماع و نوآوری شهر جلوه‌گر باشد. اینکه کارخانه فولاد در شهر زده‌ایم و آب شهر را می‌مکیم، نتیجه بد عمل کردن ما نسبت به انتقال دانش به جامعه نیشابور بوده است. اگر انتقال دانش و سطح سواد اجتماعی بالا می‌رفت و آینده‌نگری در این شهر در نگاه همه مردم وجود داشت، هیچ وقت نمی‌بایست کارخانه فولادی که باید در کنار دریا باشد، در وسط این شهر قرار گیرد تا آب آن را بخار و تبدیل به آهن سیاه کند. اگر توسعه شهر دچار مشکل شده، حتما دانشگاه مقصر است؛ زیرا ارتباط عمیقی با بدنه شهر نداشته است.» دکتر طهرانچی با بیان اینکه در نگاه ما جریان ملی دانش باید شکل بگیرد، گفت: «دانشگاه باید در جریان حکمرانی و سطح زندگی نیشابور مداخله داشته و اثرگذار باشد. دقت کنید که کار فرهنگی ما اجتماع‌ساز است. کار علمی باید اقتصادساز باشد و کار فناوری ما باید منجر به نوآوری شود. نکته مهم آن است که این شهر باید شهر پیشرفته‌ای باشد که اگر پیشرفته نشود، نمی‌تواند دوباره تمدن ساز باشد.»

رئیس دانشگاه آزاد تصریح کرد: «شما در نیشابور می‌توانید با آجر‌های خیلی از خانه‌های خود حرف بزنید. آجر‌ها تشکیل شده از اجزای بدن بزرگانی که در گذشته برای آینده این شهر اندیشه می‌کردند. در و دیوار این شهر و خاک آن زرخیز است؛ نه زری که فقط بگوییم طلاست. نه، این در و دیوار از خاک انسان‌های بزرگی است که روی این سرزمین راه رفته‌اند. از خاک آمده‌اند و جسم آن‌ها دوباره به خاک بازگشت. این سرزمین با سرزمینی که خاکش از انسان‌های آدمکش و تمدن خراب‌کن ساخته شده، متفاوت است.» وی با تاکید بر اینکه دانشگاه باید بتواند فناوری تولید کند که به نوآوری ختم شود، خاطرنشان کرد: «علمی تولید کند که اقتصاد را تقویت کند و فرهنگی تولید کند که اجتماع تراز داشته باشد. این اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه دست در دست هم دهیم. تا زمانی که دور دانشگاه دیوار بکشیم، نمی‌توانیم به این اهداف امیدوار باشیم.»

آموزش عالی در تربیت مهندس به چالش خورده است

دکتر طهرانچی با بیان اینکه سه سال پیش در اولین جلسه‌ام با اتاق بازرگانی اصفهان پرسیدم چرا جوانان ما را در صنعت به کار نمی‌گیرید و آن‌ها پاسخ دادند جوانی که شما تربیت می‌کنید، به درد صنعت نمی‌خورد، گفت: «این جوانی که بعد از ۲۶ سالگی وارد صنعت شده، کار نمی‌کند تا لباسش روغنی نشود. با آن‌ها به این نتیجه رسیدیم که دانشجو را از ۱۸ سالگی باهم تربیت کنیم. سه روز هفته را در دانشگاه و سه روز در صنعت. «پویش» را به این ترتیب راه انداختیم و این باعث احیای خیلی از رشته‌ها در اصفهان شد. به شما خبر بدهم که در آینده این شهر و ایران مهندس پیدا نخواهید کرد. همه یا مدیریت می‌خوانند یا روانشناسی یا حقوق یا حسابداری. آینده آموزش عالی ایران از لحاظ تربیت مهندس به چالش جدی برخورده است. زیرا شما از کیسه‌ای مصرف می‌کنید که دیگر در آن تولیدی جدیدی وجود ندارد.»

وی اظهار داشت: «فیروزه این شهر چرا باید به‌راحتی از این شهر خارج شود. چرا پرداخت فیروزه را فقط محدود به افراد سنتی‌کار سپرده‌ایم. چه کسی می‌خواهد به این فکر کند؟ چگونه نیرو‌های موردنیاز صنعت فیروزه را تربیت کنیم؟ راه‌حل با هم کار کردن و دست به دست هم دادن برای تربیت دانشجو در آینده‌ای نزدیک است که صنعت در آن با بحران مواجه می‌شود. آینده‌ای نه‌چندان دور بلکه آینده‌ای در ۵ تا ۱۰ سال آینده.»

دوران بین پژوهش‌های اکتشافی و اقتصادی کوتاه شده است

رئیس دانشگاه آزاد گفت: «امروز بزرگ‌ترین مولد‌های مقالات پژوهشی، دانشگاه‌ها نیستند بلکه صنعت پیشتاز این عرصه شده است. امروز دوران بین پژوهش‌های اکتشافی و اقتصادی کوتاه شده است. امروز دانشگاه و صنعت درهم تنیده‌اند و ساختار جدیدی ساخته‌اند که این ساختار می‌تواند محصولاتی را تولید کند که محصول برتر شود. بخواهیم یا نخواهیم، غول چین درحال بلند شدن است. صنعت ما اگر به تکنولوژی نو دست پیدا نکند و هزینه تولید خود را عالمانه پایین نیاورد، مسلم بدانید که با کنترل واردات نمی‌تواند راه به جایی ببرد.» وی ادامه داد: «صنعت باید بتواند محصول ارزان و پیشرفته تولید کند و این فقط با فناوری میسر است. چین برای پشت سر گذاشتن آمریکا در ابتدا مسیر علم را انتخاب کرد و در ۲۰۲۲ در تعداد مقالات آمریکا را پشت سر گذاشت. پشت هر صنعتی در چین، دانشگاه قرار دارد. صنعت و دانشگاه اگر دست در دست هم ندهند، هر دو شکست می‌خورند. این نگاه نو باید شکل بگیرد.» دکتر طهرانچی در پایان خاطرنشان کرد: «امروز خوشحالم که شما صاحبان صنایع به بهانه تقدیر از رئیس واحد نیشابور در این دانشگاه حضور دارید.»

ضرورت اتصال جریان مهارت‌آموزی به درآمدزایی

دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد در ادامه برنامه‌های سفر خود به استان خراسان رضوی، از دانشکده مهارت و کارآفرینی دانشگاه آزاد واحد نیشابور بازدید کرد و با حضور در جمع دانشجویان کارآفرین این دانشکده با آن‌ها به بحث و گفتگو پرداخت. رئیس دانشگاه آزاد در حاشیه این بازدید، با تاکید بر ضرورت توجه به اتصال جریان مهارت‌آموزی به درآمدزایی، گفت: «دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی در دانشگاه آزاد با فلسفه مهارت‌افزایی دانشجویان برای کسب درآمد راه‌اندازی شده است. دانشجویان باید بتوانند شهریه را از آموخته دانشگاهی خود کسب کنند.»

وی افزود: «تاسیس شرکت دانش‌بنیان و راه‌اندازی فروشگاه دائمی محصولات تولیدی دانشجویان دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، یکی از راه‌های افزایش درآمدزایی و افزایش اقبال عمومی به رشته‌های مهارتی به این واسطه است.» رئیس دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: «فراهم کردن بستر علم و تکنولوژی و درکنار آن بازار مناسب فروش از ضرورت‌های حمایت از دانشجویان دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی است.»

گشایش نخستین سرای نوآوری فناوری‌های نوین سبز کشور

نخستین سرای نوآوری فناوری‌های نوین سبز کشور با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، مسئولان کشوری و استانی در دانشگاه آزاد واحد مشهد افتتاح شد. این سرا با زیربنای ۷۰۰ مترمربع در خیابان راهنمایی ۲۴ در مجاورت مرکز بیولوژی کاربردی احداث شده و حدود ۴۰ شرکت و هسته فناور در حوزه‌های مرتبط با فعالیت طرح‌ها در آن مستقر هستند که با راه‌اندازی آن حدود ۲۵۰ دانش‌آموخته دانشگاه به‌کارگیری خواهند شد. رئیس سرای نوآوری فناوری‌های نوین سبز دانشگاه آزاد واحد مشهد در حاشیه این مراسم گفت: «این سرای نوآوری بالاترین مرجع تکنولوژی در حوزه فناوری‌های سبز به شمار می‌رود.»

محمد رستگارمقدم افزود: «فناوری‌های سبز به معنی گسترش فناوری‌های پاک برای به حداقل رساندن تهدید‌های سلامت انسان و محیط‌زیست است که باعث کاهش اثرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های مجموعه‌های فناور انسانی روی کره زمین و نیز هزینه‌های تمام‌شده صنایع در حوزه فعالیت‌های صنعتی می‌شود.» وی بیان کرد: «حوزه‌های فعالیت این سرا در حوزه مشاوره و همکاری در تغییر خطوط صنعتی و استانداردسازی برای تبدیل به تولیدات سبز، توسعه فناوری‌های نوین سبز در صنعت ساختمان، تولید محصول یا مواد مختلف با مواد اولیه طبیعی، توسعه فناوری‌های انرژی‌های سبز و تجدیدپذیر، فرآوری و تولید محصولات سبز، شیمی سبز، سوخت‌های زیستی پرینتر‌های سه‌بعدی نانوبیوتکنولوژی و نیز زیست‌شناسی محاسباتی است.»

به گزارش آنا، رئیس سرای نوآوری فناوری‌های نوین سبز دانشگاه آزاد واحد مشهد ادامه داد: «یک دستگاه شتاب‌دهنده تخصصی و دفتر صندوق پژوهش فناوری استان خراسان رضوی در این سرا مستقر است تا حمایت‌ها و پشتیبانی مالی را در راستای رشد تیم‌های فناور داشته باشد و نیز ۲۰ نفر از استادان برجسته و تخصصی به‌عنوان راهنما و مشاور به‌منظور ارائه خدمات به تیم‌های فناور در این سرا مستقر هستند.»