به گزارش مجله خبری نگار/ایران: بر اساس گزارش تازه منتشر شده مرکز آمار ایران نرخ اشتغال ناقص در پاییز امسال نسبت به پاییز سال گذشته از ۹.۵ درصد به ۸.۱ درصد رسیده است که نشانگر کاهش ۱.۴ درصدی است.
«اشتغال ناقص» یکی از شاخصهای مهم بازار کار است که این رقم از برآورد جمعیت دارای اشتغال ناقص در سن کار (۱۵ ساله و بیشتر) به جمعیت شاغل در سن کار به دست میآید. اشتغال ناقص به این معناست که نیروی کار قادر به کار بیشتر (ساعات کاری کامل در هفته) بودهاند، ولی به دلیل محدودیتهای بازار کار نتوانستهاند این نیاز خود را برطرف کنند.
بر این اساس این افراد کمتر از میزان استاندارد و کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کردهاند. کار این افراد تحت عنوان اشتغال ناقص شناخته میشود.
تغییرات نرخ اشتغال ناقص به عوامل اقتصادی، محدودیتهای بازار کار، مناسبات سرمایهداری و نیروی کار فصلی بستگی دارد که کاهش روند این نرخ منجر به افزایش بهرهوری نیروی کار و افزایش نرخ مشارکت میشود.
براساس دادههای مرکز آمار در پاییز امسال، ۲۴ میلیون و ۷۷۵ هزار و ۹۱۳ نفر از جمعیت شاغل، در سن کار بوده اند و بخشی از این افراد کمتر از میزان خواست و توانایی خود در طول هفته کار کرده اند. تعداد این افراد در پاییز امسال و در کل کشور، به ۲ میلیون و هفت هزار و ۹۹۸ نفر رسیده است. یعنی سهم اشتغال ناقص از کل اشتغال کشور در پاییز ۱۴۰۲ به ۸.۱ درصد رسیده است.
طبق این گزارش، در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۶۶ هزار و ۸۳۹ نفر از جمعیت اشتغال ناقص خارج شدهاند.
بررسی اشتغال ناقص در پاییز امسال نسبت به فصل بهار نیز نشان میدهد که در سه ماه اول امسال این نرخ ۸.۳ درصد یعنی شامل جمعیت نزدیک به ۲ میلیون و ۱۰ هزار نفری بوده است که در پاییز امسال روند کاهش را به خود گرفته است.
تحلیل وضعیت اشتغال ناقص در جمعیت مردان و زنان نشان میدهد که این سهم در مردان روند کاهشی داشته است و از ۱۰.۳ به ۸.۷ درصد رسیده که نشانگر کاهش ۱.۶ درصدی است.
سهم اشتغال ناقص نشان میدهد که این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. یعنی سهم مردان از اشتغال ناقص یک میلیون و ۷۹۹ هزار و ۸۶۱ نفر گزارش شده است. همچنین سهم زنان از اشتغال ناقص ۵.۲ درصد با جمعیتی حدود ۲۰۸ هزار و ۱۳۷ نفری به ثبت رسیده است.
بر این اساس جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بودهاند. در حالی که ۳۷.۷ درصد از شاغلان ۱۵ ساله و بیشتر، ۴۹ ساعت و بیشتر در هفته کار کردهاند.
بررسی تغییرات بازار کار در پاییز امسال نشان میدهد که سهم شهرنشینان از اشتغال ناقص ۶.۹ درصد بوده است که این آمار نسبت به پاییز سال ۱۴۰۱ که ۸.۳ درصد بوده کاهش ۱.۴ درصدی را نشان میدهد. همچنین جمعیت اشتغال ناقص در روستاها نیز مانند نقاط شهری روند کاهشی داشته است به گونهای که از ۱۳.۲ درصد به ۱۲.۱ درصد رسیده است.
به طور کلی جمعیت شاغلان ناقص در شهرها با جمعیت یک میلیون و ۳۰۳ هزار نفری و در روستاها ۷۰۴ هزار نفری به ثبت رسیده است.
بررسی روند اشتغال ناقص در فصلهای پاییز از سالهای ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نشان میدهد که به ترتیب این نرخ ۱۰.۶، ۹.۵ و ۸.۱ درصد بوده است. یعنی از آغاز به کار این دولت تاکنون به ۲.۵ درصد کاهش رسیده است.
نکته قابل توجه و نویدبخش در اشتغال ناقص این است که از سال ۱۴۰۰ تاکنون این نرخ کاهش داشته است و اکنون به پایینترین نرخ رسیده و تک رقمی شده است.
بررسی این شاخص و افزایش نرخ مشارکت و اشتغال و کاهش آمار بیکاران در فصل پاییز نشان میدهد در دولت سیزدهم برای سومین مرتبه کاهش نرخ بیکاری رکورد خود را شکست از این رو طبق نتایج آمارگیری مربوط به پاییز ۱۴۰۲، ۶۴ میلیون و ۶۴۷ هزار نفر شاغل ۱۵ ساله و بیشتر از آن هستند که از این تعداد نرخ مشارکت اقتصادی فعال ۴۱ درصد (۲۶ میلیون و ۷۷۶ هزار نفر) و نرخ مشارکت غیرفعال ۵۸.۵ درصد (۳۷ میلیون و ۸۲۷ هزار نفر) است.
همچنین نرخ اشتغال در بازه زمانی پاییز ۱۴۰۲ به ۹۲.۴ درصد و نرخ بیکاری به ۷.۶ درصد رسیده است. ضمن اینکه نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر ۰.۵ درصد افزایش داشته که سهم بیشتری از این تغییرات مربوط به مشارکت اقتصادی زنان است. نه تنها سهم اشتغال و مشارکت اقتصادی افزایش و نرخ بیکاری کاهش یافته است بلکه در سایر شاخصها از جمله اشتغال ناقص نیز روند نزولی داشته است که همه این موارد نشانگر بهبود شرایط بازار کار است.
تحلیل شاخصهای بازار کار نشان میدهد که بهرهوری نیروی کار از سال ۱۴۰۰ تاکنون نشانگر بهبود فضای کسب و کار است. یعنی افرادی که توانایی به کار بیشتری دارند، ولی به دلیل محدودیتهای بازار کار نمیتوانستند به شغل مورد نظر خود بپردازند، کمتر شده است. به طور قطع این تغییر نقص مثبتی در تحلیل بازار کار و شاخصهای اقتصادی دارد.