سوت پایان تنش‌های درون عربی؟

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: میزبانی قطر برای جام جهانی و نتایج برخی بازی‌ها مانند پیروزی غیرمنتظره تیم ملی عربستان بر آرژانتین چنان شور و شعف و احساس غرور را در سراسر دنیای عرب برانگیخته است که اختلافات و تنش‌های درون عربی به خانه نسیان سپرده شده و اتحاد و همدلی جای آن را گرفته است. این فضا تا حدودی معطوف به رفتار میزبان عرب است.

امیر قطر که کشورش قبل از مصالحه ۲۰۲۱، سه سال در محاصره همه جانبه عربستان، امارات، بحرین و مصر بود، به تماشای بازی عربستان در ورزشگاه نشست و پس از پیروزی تیم ملی آن، پرچمش را بالا برد و به گردن انداخت و قطری‌ها به تشویق فوتبالیست‌های ریاض نشستند. همین رفتار شیخ تمیم اندک کدورت‌های باقی مانده را زدود و آشتی را به مرز اتحاد رساند و مردمی کرد. رهبر جنبش فلسطینی حماس نیز که ده‌ها عضوش در زندان‌های عربستان هستند، به پادشاه و ملت عربستان تبریک گفت.

اگر تا چند وقت پیش هم برخی رقبای قطر ناخرسند از میزبانی جام جهانی جسته و گریخته انتقاد می‌کردند و قبل از آشتی می‌تاختند، اما پس از این پیروزی و رفتار امیر قطر اکنون جام جهانی قطر را جام جهانی عربی نام می‌نهند و زبان به ستایش می‌گشایند. حتی دیروز نیز محمد بن زاید آل نهیان، رئیس دولت امارات در سفری رسمی وارد قطر شد. این اولین سفر بن زاید به قطر بعد از بهبود روابط عربستان و هم پیمانانش با این کشور است. خبرگزاری امارات اعلام کرد که سفر بن زاید در پاسخ به دعوت رسمی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر و با توجه به روابط برادرانه میان دو کشور انجام شده است.

بن زاید در توئیت خود درباره این سفر نوشت: «وارد دوحه شدم که میزبان موفق جام جهانی است. به برادرم تمیم بن حمد و ملت برادر قطر این دستاورد را تبریک می‌گوییم.» او افزود: درباره روابط برادرانه و راه‌های تقویت و توسعه آن در راستای منافع مشترک بحث کردیم. تنش در روابط بین قطر و چهار کشور امارات، عربستان، بحرین و مصر در گذشته باعث شده بود که این چهار کشور قطر را تحت محاصره و تحریم قرار دهند. هدف امارات، عربستان، بحرین و مصر فشار بر مقامات قطری برای تغییر موضع آن‌ها درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای بود، اما آن‌ها در آن زمان اعلام کردند که از استقلال و حاکمیت خود دست نمی‌کشند.

قطر در نهایت با همکاری با دیگر کشور‌های منطقه توانست زیر فشار‌ها دوام بیاورد و با تغییر معادلات منطقه ای، چهار کشور تحریم کننده در نهایت در دو سال پیش در اجلاس «العلا» مجبور شدند که به سمت آشتی و رفع تنش با قطر حرکت کنند. این اولین سفر بن زاید به قطر از زمان اجلاس العلا و پایان تحریم قطر است. به هر حال میزبانی قطر از جام جهانی و اتفاقات آن نه تنها می‌تواند سرآغاز عهد جدید همکاری دو بلوک عربی و غیر عربی با محوریت قطر و عربستان باشد، بلکه می‌تواند قدرت نرم و نفوذ قطر را در جهان عرب و کانون‌های قدرت بین المللی افزایش دهد؛ قدرت و نفوذی که محور عربی محاصره کننده قطر را پس از سه سال محاصره و تهدید نظامی، پای میز آشتی کشاند بدون این که دوحه امتیازی بدهد.