شعاری خوشبینانه، هدفی غیرقابل اکتساب

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: اجلاس جدید گروه ۲۰ در حالی امروز (سه‌شنبه ۲۴ آبان) در جزیره بالی اندونزی آغاز می‌شود که تنش‌های سیاسی آشکار بین امریکا، چین و روسیه، احتمال رسیدن آن‌ها به توافق‌های اقتصادی پایدار را به حداقل رسانده است.

بحران اقتصادی، درد مبتلا‌به بسیاری از کشور‌های غربی است و نرخ تورم در آن کشور‌ها به حد بی‌سابقه‌ای در ۳ تا ۴ دهه اخیر رسیده است. سرآمد اقلام گران، حامل‌های انرژی است که منازعه روسیه – اوکراین آن را تشدید کرده است. قیمت اجناس ضروری با بروز و شدت گرفتن کووید ۱۹ طی سه سال‌ونیم گذشته افزایش چشمگیری یافته بود و روند تعطیلی کسب‌وکار‌ها و بی‌رونق شدن کارخانه‌ها و دشت‌های کشاورزی را تشدید کرده بود، اما سال رو به پایان میلادی، سرآمد تورم و نماد گرانی‌های کمرشکن بوده و بعید است این روند به کل سال تازه (۲۰۲۳) بسط نیابد.

دل‌هایی که با این نشست همسو نیست

در چنین شرایطی شعار نشست گروه ۲۰ یعنی «با هم بازیابی کنیم و قوی‌تر برخیزیم»، هدف‌گذاری بیش از حد خوشبینانه‌ای را نشان می‌دهد که بهتر است آن را جدی نگرفت و صرفاً یک شوخی انگاشت. کشور‌های مختلف جهان و حتی «قدرت»‌های درجه دوم حاضر در گروه ۲۰ در حالی از امریکا، روسیه و چین توقع دارند که به‌عنوان سه غول اقتصادی- سیاسی جهان به‌پا خیزند و مشکلات اقتصادی سایرین را رفع کنند که آن‌ها از فرط پرداختن به جنگ‌های جاری بین خودشان، نه وقت کمک به دیگران را دارند و نه از تمایل لازم برای این امر برخوردار هستند.

«ترین انگوین» کارشناس ارشد شاغل در بنیاد تحقیقاتی ناتیگ زیس ایژیا که در هنگ‌کنگ مستقر است، می‌گوید: «بحث‌ها و اولویت‌های جاری در اینگونه مجامع کاملاً آشکار است، اما مسائل محدودکننده‌ای وجود دارند که رسیدگی به این مباحث را به حداقل می‌رساند.

بحث اول، بحث تورم و بحث دوم لزوم کاستن از آلودگی‌های جو کره‌زمین است، اما دنیا در نقطه‌ای ایستاده که جنگ روسیه – اوکراین و سرنوشت آن برای دولت‌های بزرگ مهم‌تر از ارقام وحشتناک تأمین ارزاق عمومی و ایجاد انواع ناامنی‌های زیستی در کره‌زمین است. با این اوصاف یک بار دیگر شاهد گردهمایی سران مطرح‌ترین کشور‌های جهان خواهیم بود، بدون اینکه دل آن‌ها با اهداف این نشست همسو و سرنوشت اقتصادی و زیستی مردم برایشان مهم باشد. برای آن‌ها ژئوپلیتیک جهانی و اینکه یکدیگر را در بازی‌های سیاسی زمین بزنند، مهم‌تر از هر چیز دیگری است.»

چشم و همچشمی‌های بیهوده

از دید سایر ناظران بین‌الملل، بزرگ‌ترین هدف گروه ۲۰ باید ایجاد زنجیره‌ای از کمک‌رسانی اقتصادی به کشور‌های محتاجی باشد که توانشان برای دور زدن تورم‌ها و رسیدن به امنیت نسبی اقتصادی ناکافی است. این گروه با همه ادعا‌های دهان پرکن خود هرگز نتوانسته است در ۱۵ سال اخیر آماری را در زمینه‌های اقتصادی در کشور‌های نیازمند به ثبت برساند که جوابگوی تورم‌های موجود و به فراخور قدرت پرداخت خانواده‌های کم برخوردار باشد. محصول چنین نقصانی، کمبود چشمگیر حامل‌های انرژی و گرانی هولناک اقلام ضروری در فروشگاه‌ها است که اگر چه ابتدا به بسط پاندمی کرونا و سپس به تبعات بحران اوکراین نسبت داده شد، اما از سال‌ها پیش از این اتفاقات آغاز شده و مردم جهان و حتی امریکایی‌هایی را که به داشتن زندگی‌های کم‌دغدغه و نه‌چندان گران شهره بوده‌اند، آزرده کرده است.

جوکو ویدودو، رئیس‌جمهور اندونزی به‌عنوان میزبان نشست گروه ۲۰ معترف است تشنج‌های سیاسی حاکم بر روابط کشور‌های بزرگ غربی، امکان هر گونه بهره‌گیری حداکثری را از این گردهمایی گرفته و حتی چهره‌ای کاملاً سیاسی به آن بخشیده است. او می‌گوید: «معضلات پیچیده اقتصادی حرف نخست و نیاز اول انسان‌ها در طلیعه سال ۲۰۲۳ است، اما درگیری‌های عمیق سیاسی و چشم و همچشمی‌های بیهوده اجتماعی این امکان را از کشور‌های حاضر در این معرکه گرفته است.»

حرف‌هایی با طول عمر دو روز

رادیتیو دارماپوترا، استاد رشته روابط بین‌الملل در دانشگاه ایرلانگا واقع در منطقه سورا بایای اندونزی حرف آخر و مهم‌تر را در این ارتباط می‌زند. او می‌گوید: «شعار‌های شیرینی را که اینجا می‌شنوید، باور نکنید، زیرا دلمشغولی اکثر رهبران حاضر در این اجلاس نه نیاز‌های عاجل اقتصادی جهان بلکه سبقت جستن از یکدیگر در بازی‌های سیاسی است که فعلاً کانون آن در کی‌یف و به واقع در قلب ستیز روسیه با اوکراین به شمار می‌آید. اندونزی مجبور به برگزاری این اجلاس بود، اما آگاهان سیاسی نیک می‌دانند بهره‌های اقتصادی این همایش نزدیک به صفر است. شاید هم تنها دلخوشی سران اندونزی و یکی از معدود بهره‌های این گردهمایی، نزدیکتر شدن موقتی کشور‌ها و شنیدن حرف‌های یکدیگر باشد؛ حرف‌هایی که البته در پایان این اجلاس دو روزه به سرعت از یاد‌ها خواهد رفت.»

منبع: AL Jazeera(عاصیه للوین، نظریه‌پرداز اقتصادی – سیاسی)