ماجرای جریان گاز روسیه و تورم و قیمت گازی که در اروپا رکورد زد

به گزارش مجله خبری نگار/وطن امروز: نرخ تورم در اروپا با رسیدن به ۸.۹ درصد رکورد تاریخی جدیدی را ثبت کرد؛ قیمت گاز اروپا هفته پیش تنها در ۲ روز ۳۰ درصد افزایش یافت صندوق بین‌المللی پول: توقف کامل جریان گاز روسیه می‌تواند باعث سهمیه‌بندی انرژی در اروپا شود و رشد اقتصادی این قاره را در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بشدت کاهش دهد.

اقتصاددانان انتظار دارند سال آینده با توجه به خطرات رکود اقتصادی در اروپا، وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصاد این قاره ادامه یابد. حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه قیمت انرژی و مواد غذایی را در اروپا افزایش و قدرت خرید مصرف‌کنندگان را کاهش داده است. همه این‌ها در حالی است که در هفته‌های اخیر، عرضه گاز از سمت روسیه به اروپا با اختلال مواجه شده است؛ گازپروم روسیه اواخر هفته گذشته اعلام کرد جریان گاز از طریق خط لوله «نورد استریم یک» به آلمان به دلیل تعمیر و نگهداری به حدود یک‌پنجم سطح عادی خود رسیده است.

این خط لوله کلیدی که روسیه را به آلمان متصل می‌کند، برای نخستین‌بار در ماه ژوئن به ۴۰ درصد از ظرفیت کاهش یافت؛ همین امر باعث شد تا سیاستمداران اروپایی از روسیه بابت تبدیل تامین گاز اروپا به سلاحی علیه این قاره انتقاد کنند. گازپروم هفته گذشته با اشاره به تاخیر در بازگرداندن توربین گازی پس از تعمیر و نگهداری در کانادا توسط تامین‌کننده تجهیزات زیمنس انرژی، تحریم‌ها را عامل این کاهش عرضه دانست. قیمت گاز اروپا هفته پیش تنها در ۲ روز حدود ۳۰ درصد افزایش یافت. این در حالی است قیمت گاز اروپا در یک سال اخیر ۹ برابر شده است. کاهش طولانی‌مدت جریان گاز روسیه به اروپا باعث می‌شود این منطقه نتواند تا قبل از فصل زمستان، به اندازه کافی ذخایر خود را پر کند و این امر باعث می‌شود گاز برای کاربران صنعتی پرمصرف جیره‌بندی شود. صندوق بین‌المللی پول روز سه‌شنبه در حالی که پیش‌بینی خود را برای رشد آلمان در سال آینده ۱.۹ درصد کاهش داده بود، هشدار داد: توقف کامل جریان گاز، می‌تواند باعث سهمیه‌بندی انرژی شود و بر بخش‌های صنعتی تأثیر بگذارد و رشد منطقه یورو را در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بشدت کاهش دهد. اتحادیه اروپایی هدفی را برای اکثر کشور‌های این اتحادیه تعیین کرده است که مصرف گاز را تا ۱۵ درصد کاهش دهند. دولت آلمان از خانوار‌ها و شرکت‌ها خواست تا حتی بیش از این میزان صرفه‌جویی کنند.

در همین باره رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان گفته است: «ما در شرایط خطیری قرار داریم، زمان آن فرا رسیده است که همه این را بفهمند». سناریوی کابوس‌آور برای بانک مرکزی اروپا و دولت‌ها به طور یکسان رکود تورمی خواهد بود، با قطع عرضه گاز روسیه منطقه یورو وارد رکود می‌شود و این در حالی است که بحران انرژی و ضعیف‌تر شدن ارزش یورو همچنان قیمت‌ها را حتی بالاتر می‌برد و باعث تورم می‌شود.

چهارشنبه گذشته گلدمن ساکس گفت که حتی اگر روسیه به طور کامل عرضه انرژی را قطع نکند، احتمال وقوع رکود فنی با رشد منفی در ۲ فصل متوالی سال جاری، امری ممکن است. رکود شدیدتر احتمالا در صورت اختلال شدیدتر در جریان گاز یا رکود اقتصادی ایالات متحده وجود دارد. پیش‌بینی می‌شود در صورت قطع کامل گاز روسیه، تولید ناخالص داخلی منطقه یورو در سال آینده بین یک تا ۲ درصد کاهش یابد و تورم حداقل برای یک سال دیگر بسیار بالاتر از هدف ۲ درصدی بانک مرکزی اروپا باقی بماند. همچنین ایگنازیو ویسکو، سیاست‌گذار بانک مرکزی ایتالیا و عضو شورای راهبری بانک مرکزی اروپا هشدار داد که ممکن است رکود اقتصادی در اروپا رخ دهد. ویسکو در یک رویداد آنلاین در روز پنجشنبه (۲۸ جولای) گفت: خطر رکود اقتصادی وجود دارد. وی افزود: اگر این اتفاق بیفتد، بانک مرکزی اروپا باید درباره آنچه باید انجام دهد بحث کند.

*رکوردشکنی تورم در حوزه یورو

نرخ تورم در حوزه یورو تحت تاثیر پیامد‌های اقتصادی جنگ اوکراین در ماه جاری عدد ۸.۹ درصد را به ثبت رساند و رکورد افزایش تورم سالانه در این حوزه را شکست. مرکز آمار اتحادیه اروپایی (یورواستات) دیروز تازه‌ترین آمار میزان رشد اقتصادی و نرخ تورم را در ۱۹ کشور حوزه پولی واحد منتشر کرد. در حالی که تورم با رسیدن به عدد ۸.۹ درصد در ماه جولای (تیر/ مرداد) رکورد افزایش تورم سالانه را شکسته است، اما این حوزه در بخش رشد اقتصادی با ثبت ۰.۷ درصد برای ۳ ماه دوم سال ۲۰۲۲، وضعیت بهتری را نسبت به ۳ ماهه اول سال نشان می‌دهد.

*کالا‌های اساسی در آلمان کمیاب می‌شود؟

نشریه آلمانی «Zeit Online» روز گذشته نوشت در صورت کاهش عرضه گاز روسیه در ما‌ه‌های آینده، آلمان ممکن است با کمبود کالا‌های اساسی مانند کاغذ توالت و مقوا مواجه شود. یورگن شالر، رئیس هیات اتحادیه کاغذ باواریا هشدار داد، اگر کارخانه‌های تولید کاغذ مجبور شوند به علت کمبود گاز، ظرفیت تولید خود را کاهش دهند، احتمالا از سوددهی خارج خواهند شد. شالر توضیح داد که تولید کاغذ به مقدار زیادی آب، برق و گاز نیاز دارد. وی افزود این تکنولوژی آزمایش و آزموده شده است و به سرعت قابل تغییر نیست. شالر به نشریه «Zeit» گفت: «بسیاری از کارمندان شرکت من در حال حاضر بسیار نگران هستند. من نمی‌توانم آن‌ها را سرزنش کنم، زیرا اگر بتوانیم تنها ۵۰ یا ۶۰ درصد تولید کنیم، این تولید برای ما مقرون به صرفه نیست. صادقانه بگویم، من هم نگرانم».

***

افزایش بیکاری در آمریکا

تازه‌ترین آمار‌های وزارت کار آمریکا نشان می‌دهد نرخ بیکاری در این کشور به سرعت در حال بالارفتن است و طی ۸ ماه اخیر به رکورد بی‌سابقه‌ای رسیده است. در حالی که درخواست‌ها برای دریافت بیمه بیکاری برای نخستین‌بار در هفته منتهی به ۲۳ جولای با ۵ هزار مورد کاهش به رقم ۲۵۶ هزار درخواست رسیده، اما نرخ بیکاری از نوامبر گذشته تاکنون همچنان در بالاترین رقم قرار دارد و این امر ممکن است منجر به افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی شود.

همچنین در هفته منتهی به ۱۶ جولای یک میلیون و ۳۵۹ هزار آمریکایی بیمه بیکاری دریافت کرده‌اند که این رقم از نوامبر سال گذشته تاکنون بی‌سابقه بوده است. بر این اساس، برای چهارمین ماه متوالی، نرخ بیکاری با رقم ۳.۶ درصد ثبت شده که این رقم در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. این در حالی است که شرکت‌های بزرگ مانند تسلا، نتفلیکس، کاروانا و ردفین اخیرا اقدام به اخراج بسیاری از کارکنان خود کرده‌اند و برخی شرکت‌های بزرگ دیگر مانند گوگل، اپل، متا و مایکروسافت نیز اعلام کرده‌اند که در بحبوحه ابهامات اقتصادی جهانی، روند استخدام نیروی خود را به شکل چشمگیری کاهش داده‌اند.