به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: صنعت تایر از سابقهای ۶۰ ساله در کشور برخوردار است. اکنون ۱۱ شرکت تایرسازی در زمینه ساخت تایرهای خودروهای سواری، باری، اتوبوسی، وانتی، راهسازی، کشاورزی، همچنین تایر دوچرخه، موتور و انواع تیوب در کشور مشغول به فعالیتند. ۱۵ هزار نفر به صورت مستقیم و بیش از ۲۵۰ هزار نفر بهطور غیرمستقیم در زنجیره ارزش این صنعت اشتغال به کار دارند. جمع تولیدات تایرسازان در سه ماهه نخست امسال ۶۲هزار و ۴۹۴ تن مشتمل بر پنج میلیون و ۹۶۸ هزار و ۵۳۶ حلقه انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، باری و اتوبوسی، کشاورزی، راهسازی و صنعتی بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر تعداد رشد یک درصدی، اما از نظر وزنی ۲ درصد افت داشته است. صنعت تایرسازی کشورمان متشکل از ۱۱ تایرساز و واحد تولیدی است. سال گذشته مجموع تایرهای تولیدی اعضای انجمن صنعت تایر ایران ۳۱۰ هزار تن بود که ۲۶۰ هزار تن آن را تایر خودرو تشکیل میداد.
همچنین تولید لاستیک خودروهای سواری با ۲۱.۵ میلیون حلقه در سال ۱۴۰۰، بیش از ۹۰ درصد نیاز داخل به این محصول را پوشش داد و در این زمینه شرکتها به خودکفایی کامل نزدیک شدهاند. در تایرهای سواری رینگ ۱۶ اینچ به بالا، سالیانه نیازمند یک میلیون حلقه واردات هستیم که پارسال نیمی از این نیاز در داخل تولید شد. امسال برای تولید ۱.۷ میلیون حلقه از این تایرها برنامهریزی شده است. در سالهای گذشته در زمینه ساخت داخل ماشینآلات این صنعت پیشرفتهای خوبی حاصل شده است و اکنون ۵۰ درصد ماشینآلات مورد نیاز خطوط تولید در داخل ساخته میشود. همچنین نیاز به تایرهای باری سنگین رادیال در کشور سالیانه ۱.۴ میلیون حلقه است که فقط ۴۰۰ هزار حلقه آن در داخل تولید و تامین میشود و بقیه آن وارداتی است.
«حمیدرضا عبدالمالکی» در نشست خبری افزود: خودروسازان مطابق قرارداد، تایرهای مورد نیاز خود را چهار ماهه از تایرسازان میخرند، اما پرداختیهایشان تا ۶ ماه و در پارهای موارد تا یک سال به طول میانجامد. وی بیانداشت: این دیرکردها سبب شده تا منابعی که تایرسازان از بانکها به عنوان سرمایه در گردش دریافت میکردند نیز دچار مشکل شده و در صنعت خودروسازی قفل شود.
این مقام صنفی خواستار آن شد تا به عنوان یک راهکار برای برونرفت از این شرایط، اعتبارات تایرسازان در بانکها افزایش یابد. وی خاطرنشانکرد: تایری که به خودروسازان عرضه میشود لاستیک فابریک است که از امکانات و استانداردهای خاص خود برخوردار است، با این حال وفای به عهد خودروسازان ضعیف است. عبدالمالکی تصریحکرد: از آنجایی که خودروسازان جزو مشتریان عمده تایرسازان هستند و علاقهمند به رشد و توسعه آنها هستیم، همچنین با توجه به الزام وزارت صمت، با آنها همکاری تنگاتنگی داریم. وی تاکید کرد: تایرسازان حتی برای تولید تایرهای جدید برای محصولات نوبرانه خودروسازان نیز آمادگی کامل دارند. وی بیانداشت: در حالی که در حدود پنج سال گذشته شرکت کیانتایر از سوی سازمان حمایت از صنایع وزارت صمت به خوبی اداره میشد، اما مشکلات این واحد از پارسال و با قیمتگذاریهای دستوری محصولات آغاز و وارد زیاندهی شد.
وی تاکید کرد: زمانی کیانتایر بهترین لاستیکهای معدنی و همچنین بهترین تایرهای لیفتراک کشور را تولید میکرد، اما امروز با توقف در تولید مواجه شده است. این مقام صنفی اظهار داشت: با توقف تولیدات داخلی، اکنون فعالان معدنی بهطور متوسط برای هر یک جفت لاستیک معدنی چینی باید حدود ۱۰۰ میلیون تومان پرداختی داشته باشند. وی تصریحکرد: در حالی که با واقعیسازی قیمتها و ممانعت از قیمتگذاری دستوری میشد به کیان تایر کمک کرد و مانع از تعطیلی آن شد، اکنون که قیمت تایرهای وارداتی معدنی و سنگین رشد فزایندهای داشته، هیچکس از حمایت از مصرفکننده دم نمیزند. وی افزود: افزود: صنعت تایر متشکل از ۱۱ واحد تولیدی است که انواع تایرها را تولید میکنند؛ سال گذشته ۳۱۰ هزار تن تایر اعم از تایرهای سواری، کامیون و باری و کشاورزی تولید شد.
وی با بیان اینکه سه چالش در صنعت تایر وجود دارد، گفت: مهمترین چالش بحث قیمت گذاری دستوری است که این قیمت گذاری منجر به کاهش سود تولید کنندگان شده است؛ در سال ۱۴۰۰ بدون اینکه وزارت صمت مشورتی با فعالان این صنعت داشته باشد، تایر را مشمول قیمت گذاری دستوری کرد. عبدالمالکی افزود: از طرفی قیمت گذاری دستوری باعث اختلاف قیمت ۶۰ درصدی بین تولیدکننده و بازار شد و اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند، فعالیت با چالشهایی روبه رو خواهد بود؛ امسال ۷۷ درصد تورم نرخ مواد اولیه داشتیم که وزارت صمت ۳۰ درصد بیشتر افزایش نرخ نداد، پیشنهاد انجمن ۷۰ درصد بوده که موافقت با این افزایش قیمت نشده است. خودکفایی در تولید تایر خوردوهای سواری مدیرعامل ایران تایر اضافه کرد: سال گذشته تایر خودروهای سواری ۲۱.۵ میلیون حلقه تولید شد و ۹۰ درصد نیاز داخل را تامین کرد طوری که در خودروهای سواری به خودکفایی کامل رسیدیم. وی افزود: مشکل در تولید تایر سواری خودروهای شاسی بلند رینگ ۱۶ داریم که برنامههایی برای داخلی سازی آن انجام شده است؛ نیاز به ۱.۵ میلیون حلقه است که انجمن صنفی تایر برنامه دارد تولید را به نیاز کشور برساند.
عبدالمالکی گفت: مجموع تولید تایر در سال ۲۴ میلیون حلقه است؛ صنعت تایر در زمینه ساخت داخل ماشین آلات پیشرفت خوبی داشته، به طوری که ۵۰ درصد ماشین آلات مورد نیاز در داخل تولید میشود که این کار نیز با حمایت شرکتها انجام شده است. به گفته مدیرعامل ایران تایر، تولیدکنندگان داخلی ۳۰ درصد نیاز بازار به لاستیک خودروهای سنگین را تامین میکنند؛ یک میلیون و ۴۰۰ هزار حلقه نیاز است که نزدیک به ۴۰۰ هزار حلقه در داخل تولید میشود که شرکت بارز کرمان این میزان را تولید میکند و شرکت آرتاویل اردبیل نیز وارد چرخه تولید شده است. عبدالمالکی با بیان اینکه بحث صادرات نیز جزو چالشهای صنعت تایر است، گفت: امسال ۱۰ درصد مجوز صادرات برای تایرهای سواری و ۳۰ درصد تایر کشاورزی داده شده، اما اکنون مدام درگیر کارهای اداری آن هستیم طوری که برای اینکه این فرآیند طی شود ۴۵ روز طول میکشد نامه به گمرک برسد تا صادرات انجام شود.
«جمال میرزایی» افزود: کیان تایر نخستین کارخانه تایرسازی ایران و خاورمیانه است و از سابقهای طولانی برخوردار است. وی گفت: امروز وظیفه همه ما است که مشکلات این شرکت را جدی گرفته و برای رفع آنها تلاش کنیم، زیرا از ظرفیتهای خوبی برخوردار بوده و حرفهای زیادی در بازار برای گفتن دارد. میرزایی، بلاتکلیفی مالکیت کیان تایر و همچنین بالا رفتن ارزش زمین را دو مشکل اساسی پیش روی این شرکت برشمرد و تصریحکرد: به دلیل پایین آمدن تیراژ تولید، بهتر است کیانتایر برای تداوم بقا با شرکتی دیگر در این عرصه ادغام شود یا به هر شکل ممکن بتوان تولید آن را حفظ کرد. وی تاکید کرد: کیانتایر از برندی معروف و جهانی برخوردار است که انتظار میرود تصمیم مناسبی از سوی مسوولان امر برای آن گرفته شود.
ستوده صنعت تایر گفت: طی سه ماه امسال سود صنعتی تولید تایر به زیر ۷ درصد رسیده است در صورتی که سود صنعت حداقل باید ۱۸ درصد باشد؛ بانکها برای رونق تولید تسهیلات دادند، اما سودی که برای این تسهیلات در نظر گرفتند به جای ۱۸ درصد، ۲۲ درصد بود و همین عامل باعث افزایش زیان تولیدکنندگان شد. وی افزود: افزایش سی درصدی قیمتها پس از ۱۸ ماه تحمیل قیمت، در شرایط تورمی به هیچ عنوان کفایت نمیکند و مانع تداوم روند زیاندهی کارخانجات تولیدی نمیشود. رئیس هیئت مدیره یزد تایر در ادامه اظهار داشت: جالب است که کارشناسان سازمان حمایت افزایش قیمت ۵۸ درصدی را پس از ۱۸ ماه پیشنهاد کردند که مورد موافقت ستاد تنظیم بازار قرار نگرفت و تنها با افزایش سی درصدی موافقت کردند که برای پیشگیری زیاندهی تولید کارخانجات با توجه به روند افزایشی نهادههای تولید، کافی نبود. ستوده گفت: سال ۱۴۰۰ قیمت مواد اولیه افزایش یافت، اما قیمت نهایی افزایش نیافت و هر کدام از کارخانهها اعم از بارز، کویر تایر، آرتاویل تایر و یزد تایر به جای سود زیان کردند و این زیان در کدال بورس ثبت شده است.
محمدحسین زینلی مدیرعامل کویر تایر گفت: طی سالهای اخیر در تلاش بودیم به خودکفایی در تولید انواع تایر و ماشین آلات برسیم، اما وزارت صمت همکاریهای لازم را انجام ندادند و اکنون تنها در برخی تولیدات به خودکفایی رسیده ایم. مدیرعامل کویر تایر افزود: در سال گذشته صدها میلیارد تومان شرکتها ضرر کردند و سودی نداشتند؛ برای داخلی سازی نیاز به حمایتهای وزارت صمت داریم، اکنون قیمت گذاری دستوری را روی قیمت تایر اعمال کرده و همین عامل باعث شده زیان تولید کنندگان افزایش یابد. زینلی گفت: علاوه بر این موضوع صادرات تایر با چالشهایی همراه بود و باعث شد صادرات با مشکل انجام شود؛ اکنون در تولید تایرهای سواری و سنگین در نوع بایاس به خودکفایی کامل رسیدیم و مازاد تولید هم داریم. در ادامه آقای میرزایی مدیرعامل بارز گفت: در خواست داریم بورس کالا را برای همه محصولات تایر باز کنند، چون مواد اولیه را از بورس کالا میخریم؛ فضای خوبی برای صنعت تایر رقم نخورده، دولت اگر قرار است افزایش قیمت به محصولات دهد و فقط مواد اولیه را گران کند، زیان کارخانجات افزایش مییابد و این زیان در نهایت منجر به تعطیلی کارخانجات میشود.