سیاه‌چاله‌ها قابل مشاهده و فقط ویران‌گر هستند؟ سیاه‌چاله‌ی خفته چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: به نقل از رویترز، «پل کروتر» (Paul Crowther)، استاد اخترفیزیک، آن را به عنوان یک کشف بسیار هیجان انگیز توصیف کرد. این سیاه‌چاله یکی از اعضای منظومه‌ای دوتایی است و به دور ستاره‌ای با جرمی ۲۵ برابر خورشید، می‌چرخد؛ ستاره‌ای که پیش‌بینی می‌شود خودش هم روزی به سیاه‌چاله بدل و با زوج خفته‌ی خود ادغام شود.

منجمان برای تحقیق درباره‌ی این سیاه‌چاله‌ی خفته، از رصد شش ساله‌ی تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا در شیلی استفاده کردند که گزارش کامل آن در نشریه‌ی «نیچر آسترونومی» (Nature Astronomy) منتشر شده است.

سیاه‌چاله‌های خفته معمولاً به سختی قابل تشخیص هستند، زیرا با محیط اطراف خود تعامل بسیار کمی دارند؛ به همین دلیل، این سیاه‌چاله را «سوزن در انبار کاه» هم می‌نامند.

سیاه‌چاله چیست؟

سیاه‌چاله‌ها یکی از شگفت‌انگیزترین اجسام در فضا هستند. جرم بسیار زیاد سیاه‌چاله، سبب ایجاد نیروی گرانشی بسیار زیاد در اطراف آن می‌شود؛ به گونه‌ای که حتی نور نمی‌تواند از جاذبه‌ی قوی آن فرار کند. آلبرت اینشتین برای اولین بار در سال ۱۹۱۶ با نظریه‌ی نسبیت عام، احتمال وجود سیاه‌چاله‌ها را مطرح کرد.

سیاه‌چاله‌ها چگونه تشکیل می‌شوند؟

معمول‌ترین راه تشکیل سیاه‌چاله، مرگ ستاره‌هاست. اغلب ستاره‌ها در زمان پایان عمر خود، متورم می‌شوند و جرم خود را از دست می‌دهند و در نهایت به شکل کوتوله‌های سفید سرد درمی‌آیند؛ اما ستاره‌های بزرگی که جرم آن‌ها به ۱۰ الی ۲۰ برابر جرم خورشید می‌رسند، در پایان عمر به ستاره‌های نوترونی یا سیاه‌چاله تبدیل می‌شوند.

صفت «سیاه» در نام سیاه‌چاله، برگرفته از این واقعیت است که همه‌ی نوری را که مرکز آن می‌گذرد، به دام می‌اندازد. از این نگاه، سیاه‌چاله، رفتاری شبیه به جسم سیاه در ترمودینامیک دارد. سیاه‌چاله‌ها میلیارد‌ها سال است که درون کهکشان‌ها جا خوش کرده‌اند و این‌طور به نظر می‌رسد که هیچ نیرویی در فضا، قدرتمندتر از نیروی سیاه‌چاله‌ها نیست.

آیا سیاه‌چاله‌ها فقط ویران‌گر هستند؟

جواب ایت سؤال، «نه» است؛ زیرا سیاه‌چاله‌ها می‌توانند باعث تولد ستاره‌ها و دیگر منظومه‌ها بشوند.

آیا می‌توان سیاه‌چاله‌ها را مشاهده کرد؟

خود سیاه‌چاله‌ها قابل دیدن نیستند و دانشمندان می‌توانند تأثیر آن‌ها را بر پیرامونشان مشاهده کنند. در واقع وقتی ستاره‌های معمولی به کام سیاه‌چاله‌ها فرو می‌روند، اشعه‌ی ایکسی تولید می‌کنند که ناشی از سرعت و گرمای بسیار زیاد است و این اشعه‌ها را تلسکوپ‌هایی که در مدار می‌چرخند رصد می‌کنند.

سیاه‌چاله‌ی خفته چیست؟

به سیاه‌چاله‌ای که به طور فعال مواد را نبلعد و در نتیجه هیچ نور یا تشعشع دیگری را از خود منتشر نکند، سیاه‌چاله‌ی خفته می‌گویند.