به گزارش مجله خبری نگار، عمر خیام، ریاضی دان، فیلسوف، ستاره شناس و رباعی سرای معروف دورهی سلجوقیان میباشد، وی در ٢٨ اردیبهشت ۴٢٧ در نیشابور متولد و در ١٢ آذر ۵١٠ در نیشابور وفات یافت، او به نامهای خیامی، خیام نیشابوری و خیامی النیساری نیز معروف است. خیامی در عرصهی علم و دانش برتر از شعر و ادب میباشد، ولی بیشتر شهرت وی نیز به واسطهی رباعیات بی نظیرش میباشد. (حجه الحق) لقب وی میباشد.
امروزه رباعیات خیام به بیشتر زبانهای زندهی دنیا ترجمه شده است، رباعیات خیام توسط ادوارد فیتزجرالد به زبان انگلیسی ترجمه شده و این امر موجب معرفی بیشتر خیام در اروپا شده است. از مهمترین آثار خیام میتوان به اصلاح گاهشماری ایران در دورهی ملکشاه سلجوقی که وی بعنوان وزیر خواجه نظام المک بود اشاره کرد. خیام در زمینهی نجوم، علوم ادبی، دینی، تاریخی و ریاضی تبحر بسیار فراوانی داشت. خیام در حل معادلات درجه سوم و تحقیقاتش دربارهی اصل پنجم اقلیدس نقش بسزایی در ریاضیات ایفا کرد. کشف و ارائهی نظریهای در مورد نسبتهای هم ارز با نظریهی اقلیدس از درخشانترین کارهای وی در زمینهی ریاضیات میباشد. به مناسبت فرا رسیدن سالروز بزرگداشت حکیم عمر خیام گلچینی از زیباترین پیامکهای تبریک این روز را ملاحظه خواهید کرد.
چون عهده نمیشود کسی فردا را
حالی خوش کن تو این دل شیدا را
مینوش بماه تابای ماه که ماه
بسیار بتابد و نیابد ما ر ا
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
در کارگه کوزه گری کردم رای
بر پله چرخ دیدم استاد بپای
میکرد دلیر کوزه را دسته و سر
از کله پادشاه و از دست گدای
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
تا کی غم آن خورم که دارم یا نه
وین عمر به خوشدلی گذارم یا نه
پرکن قدح باده که معلومم نیست
کاین دم که فرو برم برآرم یا نه
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
عمرت تا کی به خودپرستی گذرد
یا در پی نیستی و هستی گذرد
میخور که چنین عمر که غم در پی اوست
آن به که بخواب یا به مستی گذرد
سالروز بزرگداشت عمر خیام مبارک
این قافله عمر عجب میگذرد
دریاب دمی که با طرب میگذرد
ساقی غم فردای حریفان چه خوری
پیش آر پیاله را که شب میگذرد
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
یک عمر به کودکی به استاد شدیم
یک عمر زاستادی خود شاد شدیم
افسوس ندانیم که ما را چه رسید
از خاک بر آمدیم و بر باد شدیم
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
از منزل کفر تا به دین یک قدم است
وز عالم شک تا یقین یک نفس است
این یک نفس عزیز را خوش میدار
کز حاصل عمر ما همین یک نفس است
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
هنگام سپیده دم خروس سحری
دانی که چرا همی کند نوحه گری
یعنی که نمودند در آیینه صبح
کز عمر شبی گذشت و تو بی خبری
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
بر خیر و مخور غم جهان گذران
خوش باشو دمی به شادمانی گذران
در طبع جهان اگر وفایی بودی
نوبت به تو خود نیامدی از دگران
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
ای دل ز زمانه رسم احسان مطلب
وز گردش دوران سرو سامان مطلب
درمان طلبی درد تو افزون گردد
با درد بسازو هیچ درمان مطلب
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
اسرار ازل را نه تو دانی و نه من
وین حرف معما نه تو دانی و نه من
هست از پس پرده گفتگوی من و تو.
چون پرده برافتد نه تو مانی و نه من
بزرگداشت حکیم عمر خیام گرامی باد
افسوس که سرمایه زکف بیرون شد
در پای اجل بسی جگرها خون شد
کس نامد از آن جهان که پرسم از وی
کاحوال مسافران دنیا، چون شد
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
شیخی به زنی فاحشه گفتا مستی
هر لحظه به دام دگری پا بستی
گفتا شیخا هر آن چه گویی هستم
آیا تو چنان که مینمایی هستی
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
«ای بس که نباشیم و جهان خواهد بود»
«نی نام زما و نه نشان خواهد بود»
«زین پیش نبودیم و نبد هیچ خلل»
«زین پس چو نباشیم همان خواهد بود»
سالروز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
چون آب به جویباروچون باد به دشت
روزی دگر از نوبت عمرم بگذشت
هرگز غم دوروز مرا یاد نگشت
روزی که نیامدست و روزی که گذشت
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
آن به که در این زمانه کم گیری دوست
با اهل زمانه صحبت از دور نکوست
آنکس که به جمگی ترا تکیه بر اوست.
چون چشم خرد باز کنی دشمنت اوست
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
از جمله رفتگان این راه دراز
باز آمدهای کو که به ما گوید باز
هان بر سر این دو راهه از سوی نیاز
چیزی نگذاری که نمیآیی باز
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
در هر دشتی که لاله زاری بوده است
آن لاله ز خون شهریاری بوده است
چو برگ بنفشه کز زمین میروید
خالیست که بر رخ نگاری بوده است
روز بزرگداشت خیام مبارک
ساقی، گل و سبزه بس طربناک شده است
دریاب که هفته دگر خاک شده است
مینوش و گلی بچین که تا درنگری
گل خاک شده است سبزه خاشاک شده است
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
ای آمده از عالم روحانی تفت
حیران شده در پنج و چهار و شش و هفت
مینوش ندانی ز کجا آمدهای
خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
آسمان تاریک است
و مرا چشم به اندوهی دور
میگریزد از من
هرچه میسازد نور
کاش میدانستم...
که همه هستی ِ من در پی چیست؟
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
نیکی و بدی که در نهاد بشر است
شادی و غمی که در قضا و قدر است
با چرخ مکن حواله کاندر ره عقل
چرخ از تو هزار بار بیچارهتر است
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
چه کنم!
باجامِ مِیی بِدست، گیرم که مرا در آینه دیدی، چه کنم!
پَرپَرگلم بر شاخهی خشکی، گیرم که مرا چیدی، چه کنم!
زانو به بغل، دستی به سرُ دستی به کمر، حالم بین جانان
نیستیَم بهتر، گیرم که مرا دوباره جان بخشیدی، چه کنم!
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
این قافله عمر عجب میگذرد
دریاب دمی که با طرب میگذرد
ساقی غم فردای حریفان چه خوری
پیش آر پیاله را که شب میگذرد
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
ای صاحب فتوا ز تو پرکارتریم
با این همه مستی زتو هُشیار تریم
تو خون کسان خوری و ما خون رزان
انصاف بده کدام خونخوار تریم؟
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
دیدم به سر عمارتی مردی فرد
کو گِل بلگد میزد و خوارش میکرد
وان گِل با زبان حال با او میگفت
ساکن، که چو من بسی لگد خواهی کرد
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد
وقتی با شعر عطار انس گرفتیم، میبینیم که در آن سوی بعضی ناهماهنگی ها، چه منظومه منسجمی از احساس و اندیشه موج میزند.
روز بزرگداشت حکیم خیام مبارک باد