تغذیه و سلامت از اساسیترین نیازهای پایهای انسانی است از همین رو یکی از برنامههای علمی دانشگاه آزاد اسلامی در نظام پایش آزاد «منظومه علمی صنعت و سلامت» است.
به گزارش مجله خبری نگار، طرح پایش آزاد خلاصه «پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکهای دانشگاه آزاد اسلامی» است که هدف آن تبدیل چالشهای کلان کشور به زمینههای پژوهشی است که استاد و دانشجو بتوانند بر اساس آن موضوع پایاننامه و یا رساله تعریف کنند. بر اساس طرح پایش آزاد، واحدهای ویژه نیز مانند دانشگاههای آزاد اسلامی استان در یک موضوع خاص پیشران شده تا به حل چالشهای کشور کمک کنند.
بر اساس هرم مازلو، تغذیه و سلامت از اساسیترین نیازهای پایهای انسانی است؛ این دو شاخص بهخودیخود وارد فضای امنیت و آسایش جامعه میشود که بخش مهمی از کیفیت زندگی انسان را تشکیل میدهد و از طرف دیگر در سایهسار پیشرفت علوم در حال حاضر برخلاف گذشته که شاخص سازی معلوم به شکل مستمر صورت میگیرد و حوزههای علمی به سمت تخصصی شدن پیش میرفت، علوم به سمت گرایشهای تلفیقی میانرشتهای و بینرشتهای در حال حرکت هستند.
به گفته فرشاد هاشمیان سرپرست معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران ازآنجاییکه دانش به مفهوم اخص کلمه از حیطه افراد به سمت گروهها و خرد جمعی حرکت کرده است در فضایی ابری به مفهوم سیار و پویا تبدیلشده است تلفیق و ترکیب آگاهیها و مهارتها و همچنین نحوه بهکارگیری آنها در به ثمر رسیدن فعالیتهای علمی و همگرا نقشی پررنگ پیداکرده است.
وی افزود: همکاری در مجموعه دانشگاهی از حوزه علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و غیر علوم پزشکی واحد تهران غرب میتواند بهعنوان تجلیهای مهم در جهت گامی بلند بهمنظور پیشرفت در همافزایی نخبگان منشأ اثر باشد.
سرپرست معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران عنوان کرد: در ابتدای کار در چند حوزه تعریفشده اقدام به جمعآوری اطلاعات نظرات و تشکیل اتاقهای فکر شدند که ماحصل آن تدوین پروتکلها و اسناد بالادستی نظام موضوعات است که امید است پیوستگی و جامعیت لازم را داشته باشد.
یکی از نظام موضوعات نظام پایش، «منظومه علمی صنعت و سلامت» است. این برنامه علمی تبدیل هدفمند و منسجم مطالعهای حوزه صنعت و سلامت به موضوعات پژوهشی قابلبررسی در دانشگاههای کشور از طریق انجام پایاننامههای کارشناسی ارشد، رسالههای دکتری و پروژههای تحقیقاتی است.
منظومه علم صنعت و سلامت ضمن ارائه راهبرد و برنامههای مشخص برای انجام پژوهشهای هدفمند در راستای امکان تولید دانش افزودهٔ همگرا و ثروت ملی از طریق پژوهشهای منسجم و هماهنگ گام برمیدارد که این همان هدف غایی طرح پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکهای یا طرح پایه است که بهمنظور هدفمندسازی پژوهشهای آموزش عالی با بهرهمندی از پتانسیل اعضای هیئتعلمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی به حل چالشهای پیش روی کشور در حوزههای مختلف میپردازد.
صنعت سلامتمحور منابع انسانی ظرفیتهای تولید و تحقیق و توسعه در خلال دهههای اخیر رشد چشمگیری داشته است و بدون اقرار صنایع تولیدی کالاهای سلامتمحور توسعه بسیاری پیداکرده و به آخرین دستاوردهای علمی و فناوریهای روز مجهز هستند.
همزمان با پیشرفتها و ارائه خدمات ارزنده حوزه سلامت در سالهای اخیر ابلاغ سیاستهای کلان سلامت از سوی مقام معظم رهبری به جهت حمایت از تولید باکیفیت داخلی و اجرای طرح تحول نظام سلامت در ضرورت انجام مسئولیتهای اجتماعی صنایع پیشرو در این حوزه را دوچندان میکند.
نظر به نقش سازنده بخش صنعت در پیشبرد اهداف طرح تحول نظام سلامت در سطح کلان کشور دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب با همکاری دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران به شناسایی مهمترین چالشهای پیش روی حوزه سلامت پرداختند.
به گفته حمیدرضا رحیمی معاونت پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، شناسایی چالشها گام نخست معرفی ابر موضوعها به جامعه دانشگاهی است. در این راستا با عنایت به اسناد ابلاغیه دفتر مقام معظم رهبری (سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و...)، مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام، برنامههای توسعه پنجساله و بیستساله کشور، برنامههای توسعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مصوبات مجلس شورای اسلامی، مصوبات هیئت دولت و آرای نخبگان، ۱۱ چالش اصلی در حوزه صنعت و سلامت به شرح زیر شناسایی شد:
۱. مشکلات دارویی
۲. عدم توجه به ویژگیهای کالبدی در فضاهای درمانی بیماریهای خاص
۳. عدمکفایت مواد و تجهیزات دندانپزشکی ساخت داخل
۴. پایین بودن راندمان تولید تعدادی از داروهای نوترکیب
۵. شناسایی دیرهنگام بیماریها
۶. عدمکفایت مواد و تجهیزات پزشکی ساخت داخل
۷. عوامل زیانآور محیط کار
۸. عدم اجرای طرح پوشش همگانی بیمه سلامت
۹. عدم تناسب و فراگیر بودن فناوری اطلاعات در پزشکی
۱۰. ضعف نظام آموزش علوم پزشکی
۱۱. کاربرد محدود ناکافی علوم مختلف حرکتدرمانی در پزشکی
هدف غایی از چالش مشکلات دارویی ترین سند راهبردی در راستای حل مشکلات و داروی افزایش کارایی کاهش عوارض جانبی داروها و ارتقای سلامت جامعه است.
اهداف عینی این چالش شامل یافتن مولکول های جدید از ساخت مواد اولیه مورد مصرف در صنایع داروسازی، بررسی و شناخت مشکلات داروها، صنایع دارویی، نیازها آینده پژوهی، پیشرفت در زمینه داروسازی نوین با حرکت به سمت تولید دارو ها بر پایه فناوری نانو و فناوری بیو و توسعه گیاهان دارویی (شناسایی، تعیین خواص، فرمولاسیون و بررسی اثرات بالینی و سایتوتکسیک و اینمونولوژیک) است.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات لازم جهت یافتن مولکول های جدید
۲. تدوین مجموعه اقدامات لازم در جهت ارتقاء سلامت در حوزه دارویی
۳. تدوین مجموعه اقدامات لازم در جهت ساخت و فرمولاسیون داروها
۴. تدوین مجموعه اقدامات لازم در حوزه دارورسانی با استفاده از فناوری نوین
۵. تدوین مجموعه اقدامات لازم در جهت توسعه طب سنتی و گیاهان دارویی
هدف غایی این چالش طراحی فضاهای درمانی بیماریهای خاص با حداکثر بازدهی است. افزایش بهرهوری فضا، تسریع و تسهیل فرآیند درمان و کاهش از نظر روانی منفی ناشی از بیماری از اهداف عینی چالش عدم توجه به ویژگی های کالبدی در فضاهای درمانی بیماریهای خاص است.
راهبردها:
۱. هماهنگی عملکرد با فضای کالبدی
۲. بهکارگیری دانش روانشناسی محیط در طراحی فضاهای درمانی
۳. مطالعات اثرات منفی کوتاه مدت و بلند مدت بیماری فرآیندهای درمان
هدف غایی چالش عدم کفایت مواد و تجهیزات دندانپزشکی ساخت داخل، ساخت مواد و تجهیزات مورد استفاده در شاخه دندانپزشکی و استاندارد سازی آنها جهت ایجاد برند داخلی است.
از اهداف عینی این چالش میتوان به طراحی و ساخت تجهیزات مورد استفاده در رشته دندانپزشکی و ارتقای کیفیت و استاندارد سازی مواد تجهیزات دندانپزشکی ساخت داخل نام برد.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات عملیات لازم جهت طراحی و ساخت تجهیزات استاندارد مورد استفاده در رشته دندانپزشکی
۲. تدوین مجموعه اقدامات عملیاتی لازم جهت ارتقای کیفیت و استانداردسازی مواد و تجهیزات دندانپزشکی ساخت داخل
هدف غایی این چالش افزایش میزان تولید داروهای نوترکیب با حفظ خصوصیات کیفی آنها است همچنین از اهداف عینی چالش چهارم میتوان به مهندسی سوی در سیستمهای بیانی باکتریایی، قارچی و جانوری، مهندسی فرآیند های تولید پروتئینهای نوترکیب، مدیریت چالشهای مربوط به اعمال تغییرات در فرآیند تولید پروتئین های دارویی و انتقال دانش به شرکتهای تولید کننده اشاره کرد.
راهبردها:
۱. مجموعه اقدامات مربوط به مهندسی سویه های تولید کننده پروتئین های نوترکیب
۲. مجموعه اقدامات مربوط به مهندسی فرآیند های تولید داروهای نوترکیب
۳. مجموعه اقدامات جهت مدیریت چالشهای مربوط به اعمال تغییرات در فرآیند تولید قوطیهای دارویی و انتقال دانش فنی به شرکتهای تولید کننده
هدف غایی چالش شناسایی دیرهنگام بیماریها، بهبود سلامت کلی جامعه از طریق شناسایی زودهنگام انواع بیماریها است. شناسایی عوامل موثر در انواع بیماری های مهم جامعه و پیشبینی انواع بیماریهای مطرح در جامعه ایرانی از اهداف عینی این چالش است.
راهبردها:
۱. به کارگیری تکنیکهای مهندسی جهت تحلیل بهینه دادههای غربالگری و سلامت افراد
۲. استفاده از مهندسی نرم افزار و علوم اطلاعات جهت پیاده سازی سامانه های اطلاعاتی و برنامه های کاربردی سلامت
ساخت مواد و تجهیزات پزشکی و استاندارد سازی آنها از اهداف غایی چالش عدم کفایت مواد و تجهیزات پزشکی ساخت داخل است که توسعه نرم افزارهای مورد استفاده در رهیافت پزشکی و طراحی تجهیزات مورد استفاده در رهیافت پزشکی نیز از اهداف عینی این چالش هستند.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات عملیاتی لازم جهت توسعه نرم افزار و طراحی تجهیزات استاندارد پزشکی
۲. تدوین مجموعه اقدامات عملیاتی لازم جهت طراحی تجهیزات استاندارد پزشکی
هدف غایی از چالش عوامل زیان آور محیط کار ارتقای سلامت سطح کارکنان است. همچنین بهبود شرایط محیط های کاری، کاهش میزان مواجه کارکنان با عوامل زیان آور محیط کار و آگاهی پرسنل از عوامل زیان آور محیط کار از اهداف عینی این چالش است.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات فنی جهت کنترل عوامل زیان آور محیط کار
۲. تدوین مجموعه اقدامات فنی جهت اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار
۳. تدوین مجموعه اقدامات فنی جهت کاهش میزان مواجهه کارکنان با عوامل زیان آور محیط کار
۴. تدوین مجموعه اقدامات مدیریتی جهت آموزش پرسنل از عوامل زیان آور محیط کار
هدف غایی این چالش ارتقای سطح سلامت جامعه است که دارای چهار هدف عینی است. اهداف عینی این چالش شامل دریافت خدمات بیمهای در مراکز درمانی دولتی و خصوصی برای کلیه بیمهشدگان در راستای ارائه خدمات بیمهای کامل و فراگیر، مشارکت و تشویق افراد در انتخاب یکی از طرح های جامع در طرح خدمات بیمه ای در راستای ارائه خدمات بیمه ای کامل و فراگیر، پایش اجرایی بیمه در قالب همکاری بین بخشی در راستای ارتقای سطح سلامت جامعه و استفاده از تکنولوژی مناسب و متناسب در راستای افزایش سطح رضایتمندی بیمه شدگان بر ارتقاء سطح سلامت جامعه می شود.
راهبردها:
اجرای طرح نظام هماهنگ بیمه در کشور
۲. گسترش چتر خدمات بیمههای درمانی در کشور
۳.طرح تحول نظام بیمهای در کشور
۴. پیاده سازی و اجرای نرم افزار جامع مدیریت بیمه های درمانی در کشور
ارتقای سطح مدیریت پزشکی جامعه از اهداف غایی چالش عدم تناسب و فراگیر بودن فناوری اطلاعات در پزشکی است و همچنین به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت پزشکی نیز از اهداف عینی این چالش است.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت پزشکی
هدف غایی چالشه دهم ارتقاء سطح مدیریت پزشکی است و تدوین الگوی مناسب جهت ارتقای آموزش و عملکرد حرفه ای پزشکی از اهداف عینی این چالش است.
راهبردها:
۱. مجموعه اقدامات عملیات آقای آموزش و عملکرد حرفهی پزشکی
ارتقاء سطح مدیریت ورزشی در پزشکی جامعه از اهداف غایی این چالش یازدهم است و افزایش کیفیت زندگی، پیشگیری از بیماری و افزایش سرعت بهبود و توانبخشی در بیماران از اهداف عینی چالش کاربرد محدود ناکافی علوم مختلف حرکت درمانی در پزشکی است.
راهبردها:
۱. تدوین مجموعه اقدامات مدیریت ورزش در پزشکی
منبع: آنا