خبری-سبک زندگی نگار: ماهی لانگ فیش (lungfish) یا ماهی سالاماندر (salamanderfish) یک ماهی بومی آبهای شیرین است که یک ویژگی خارق العاده دارد. این ماهی میتواند ماهها و حتی سالها را در خشکی و بدون دسترسی به آب زندگی کند.
این ماهی همچون سایر حیوانات در خشکی زندگی میکند. بعضی از گونههای لانگ فیش به حدی عادت به نفس کشیدن در هوا دارند که با نزدیک شدن به دوران بزرگسالی عملکرد آبشش خود را از دست داده و درحالیکه ادامه عمر خود را در آب میگذارند، اما به طور منظم برای برای گرفتن اکسیژن هوا به سطح آب میآیند. جالب است بدانید این ماهیها اگر برای مدت طولانی زیر آب بمانند گاهی غرق میشوند.
همانطور که از اسم آن بر میآید (لانگ فیش به معنی ماهی شش دار) این ماهی یک سیستم تنفسی بسیار تکامل یافته دارد که میتواند اکسیژن را نیز به طور مستقیم از هوا دریافت کند؛ درست مانند موجودات دیگری که روی زمین زندگی میکنند.
در واقع برخی از گونههای ماهی لانگ فیش چنان به تنفس از طریق هوای آزاد عادت کرده اند که رفته رفته و در دوران بلوغ دیگر به آبشش نیاز ندارند. اگر چه این ماهی همچنان در آب زندگی میکند، اما باید برای نفس کشیدن به سطح آب بیاید. آبششهای ماهی لانگ فیش در دوران بلوغ کارآیی خود را از دست میدهند بدین ترتیب اگر برای مدت زیادی زیر آب بماند غرق خواهد شد.
آبششهای ماهی لانگ فیش در دوران بلوغ کارآیی خود را از دست میدهند
ماهیهای لانگ فیش مانند انواع مارماهیها بدن کشیدهای دارند با بالههایی تار مانند در نزدیک سر و بالههای لگنی که برای شنا کردن و خزیدن در کف دریا از آنها استفاده میکند. این ماهی معمولا در آبهای کم عمقی مانند مردابها یا لجن زارها زندگی میکند، اما گونههایی از آنها در رودخانهها نیز یافت میشوند.
لانگ فیشها عموماً در آبهای کم عمق مانند مردابها و باتلاقها زندگی میکنند، اما در دریاچههای بزرگتر نیز دیده میشوند. این ماهی در آب مثل سایر ماهیها رفتار میکند، در آب شنا کرده و از ماهیهای کوچک و سخت پوستان کف برکه و جویبار تغذیه میکند. در فصول خشک، این ماهی در زیر گل پنهان شده و با دهانش یک سوراخ را حفر میکند و زمانی که به عمق مناسبی رسید حفاری را متوقف میکند و با ترشح یک نوع مخاط، پیلهای در اطراف خود تشکیل میدهد و فقط تنها دهانش را برای تنفس باز میگذارد.
این ماهی در صورتی که به آب دسترسی داشته باشد همانند یک ماهی معمولی رفتار میکند بدین صورت که در آب شنا کرده و از ماهیهای کوچک و سخت پوستان کف آبگیرها و رودخانهها تغذیه میکند. اما در دوران خشکسالی که آب در دسترس وی قرار ندارد، لانگ فیش در درون گل و لای خود را پنهان میکند و با بلعیدن گل و لای و دفع آن از طریق آبششها به اعماق زمین میرود.
وقتی که به یک عمق مطمئن و راحت رسید همان جا مانده و با مادهی لزجی که از پوستش ترشح میشود یک ساختار پیلهای شکل دور بدن او تشکیل میشود که بعد از مدتی سفت میگردد و تنها دهان ماهی برای تنفس بیرون از این پوشش باقی میماند. در این دوران ماهی لانگ فیش به شدت متابولیسم بدن خود را پایین آورده و برای زنده ماندن از بافتهای ماهیچهای انتهای دم خود تغذیه میکند.
بعد از این که بارندگی آغاز شده و آب به محل زندگی این ماهی باز میگردد، گل و لای کاملا نرم شده و این ماهی با حرکات مارپیچی ووول خوردن از پناهگاه خود خارج شده و به سطح زمین میآید. برخی منابع ادعا کرده اند که این ماهی میتواند تا ۴ سال را در زیر زمین خشک زنده بماند.
این ماهی در صورتی که به آب دسترسی داشته باشد همانند یک ماهی معمولی رفتار میکند
ماهیهای لانگ فیش تنها در آفریقا، آمریکای جنوبی و استرالیا یافت میشوند. در آفریقا معمولاً بومیان با کندن زمین در مناطقی که قبلا در آن آب جمع شده است این ماهی را از اعماق خاک بیرون کشیده و به عنوان یکی از منابع غذایی مورد استفاده قرار میدهند. این ماهی مزهی بسیار تندی داشته و هر کسی مزهی آن را دوست ندارد.
لانگ فیشها برای خواب طولانی سوخت و ساز بدن خود را کاهش داده و هنگامی که به آب باز میگردند از همان حفرهای که ایجاد کرده اند خارج میشوند. برخی گزارشها حاکی از این است که این ماهی میتواند ۴ سال در خشکی زندگی کند. لانگ فیشها تنها در آفریقا، آمریکای جنوبی و استرالیا پیدا میشوند که اغلب مردم محلی آفریقا بعنوان غذا آن را مصرف میکنند و طعم لذیذی دارد.
محققان از کشف نوعی ماهی آفریقایی به نام Protopterus annectens خبر دادند که این ماهی عجیب میتواند تا پنج سال بدون آب و غذا میخوابد.
جانورانی که در دنیای پیرامون ما وجود دارند خلقت پیچیدهای دارند، چنانچه گاهی اوقات در بعضی از این جانداران تواناییها و رفتارهایی مشاهده میشود که درکشان کمی دشوار است، ماهی ریه دار آفریقایی که نامش Protopterus annectens است یکی از این جانداران آبزی میباشد که بدون آب و غذا برای سه تا پنج سال زنده میماند و در حالت حیات معلق بسر میبرد و به اصطلاح به رخوت تابستانی میرود. هنگامی که آب در دسترس باشد، ماهی از خواب بیدار میشود.
در طول حیات معلق، حیوان برای یک دوره طولانی، بدون آب و غذا و بدون نیاز به دفع ادار و مدفوع، غیرفعال میشود. در حالت رخوت، سرعت ساعت بیولوژیکی کم میشود. حیات معلق موضوعی است که دانشمندان در حال بررسی کاربرد آن در زمینههای مختلف پزشکی و سفرهای فضایی هستند.
هنگامی که آب در دسترس باشد، ماهی از خواب بیدار میشود
اگر حالت معلق در انسان ممکن بود، جراحان در لحظات بحرانی مثل زمانی که گردش خون بیمار متوقف میشود، زمان بیشتری برای جراحی داشتند و رویای سفر به فضاهای دور هم برای انسان محقق میشد.
تیم تحقیق به سرپرستی کونگ یوئن از دانشگاه ملی سنگاپور بر روی این ماهی بررسیهایی انجام دادند و به نتایجی دست یافتند.
محققان دریافتند پدیده تعلیق در میان ماهیهای شش دار آفریقایی در شرایط خشک و دمای بالا اتفاق میافتد و فعالیتهای گوناگون سلولی را تنظیم میکند.