انقلابی در فناوری عصبی، آنچه را که زمانی فقط داستان علمی تخیلی بود، به واقعیت تبدیل می‌کند

به گزارش مجله خبری نگار-پاریس: فناوری عصبی پیشرفت‌های چشمگیری داشته است، به‌ویژه در ترجمه مستقیم افکار به کلمات و قادر ساختن افراد فلج به راه رفتن دوباره. انتظار می‌رود تحقیقات در این زمینه، مانند هوش مصنوعی، انقلابی باشد، اما نگرانی‌های اخلاقی جدی را نیز برانگیخته است.

آن ون‌هاستنبرگ، محققی در کالج کینگ لندن، به خبرگزاری فرانسه گفت: «مردم هنوز متوجه نیستند که چه مقدار از آنچه زمانی علمی تخیلی بود، به واقعیت تبدیل شده است.»

او سرپرستی آزمایشگاهی را بر عهده دارد که در حال توسعه دستگاه‌های الکترونیکی است که در سیستم عصبی کاشته می‌شوند، که نه تنها شامل مغز، بلکه شامل نخاع، اندامی که سیگنال‌های مغزی را به بقیه بدن منتقل می‌کند، نیز می‌شود.

این حوزه پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه می‌کند و باعث شده است که بسیاری از ناظران و محققان این فناوری را به عنوان یک انقلاب علمی قابل مقایسه با هوش مصنوعی ببینند، اما انقلابی که به همان اندازه مورد توجه رسانه‌ها قرار نگرفته است.

چندین مثال اخیر این رشد سریع را نشان می‌دهد. در ماه ژوئن، مجله نیچر مقاله مفصلی در مورد چگونگی تبدیل افکار فرد مبتلا به ALS (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک) به کلمات تقریباً بلافاصله، در یک چهلم ثانیه، با استفاده از یک ایمپلنت مغزی که توسط تیمی در کالیفرنیا توسعه داده شده بود، منتشر کرد.

سال‌هاست که یک تیم سوئیسی در حال انجام آزمایش‌هایی روی فناوری‌ای است که شامل کاشت الکترود در نخاع می‌شود و به افراد فلج اجازه می‌دهد تا میزان قابل توجهی از کنترل حرکات خود را بازیابند و حتی در برخی موارد، دوباره راه بروند.

این آزمایش‌ها و بسیاری دیگر، هنوز تا بازگرداندن کامل توانایی‌ها به این گروه از بیماران فاصله زیادی دارند، اما امید است که این آزمایش‌ها گسترش یابند و طیف وسیع‌تری از افراد را در بر گیرند.

با این حال، ونهوستنبرگ می‌گوید: «عموم مردم از آنچه در حال حاضر موجود است و در حال تغییر زندگی بسیاری از افراد است، بی‌اطلاع هستند.» او تأکید می‌کند که این دستگاه‌ها به طور فزاینده‌ای مؤثر می‌شوند.

او توضیح می‌دهد که فعال کردن این دستگاه‌ها برای ترجمه افکار یک فرد به چند کلمه «قبلاً به هزاران ساعت آموزش نیاز داشت، اما امروزه فقط چند ساعت طول می‌کشد.» پیشرفت قابل توجه در این زمینه به ترکیبی از پیشرفت‌های علمی که توسط داده‌های جدید در مورد مغز و پیشرفت فناوری، به ویژه از طریق کوچک‌سازی فزاینده دستگاه‌ها، امکان‌پذیر شده است، نسبت داده می‌شود. خود هوش مصنوعی قابلیت‌های الگوریتم‌های مورد استفاده را تا حد زیادی افزایش داده است. بخش

خصوصی نیز به شدت درگیر توسعه فناوری عصبی شده است. از اواخر دهه ۲۰۰۰، چندین استارتاپ ظهور کرده‌اند که ده‌ها میلیارد دلار از طریق عرضه اولیه سهام (IPO) جمع‌آوری کرده‌اند و اکنون در حال کسب نتایج ملموس هستند. برجسته‌ترین این شرکت‌ها، Neuralink، متعلق به میلیاردر آمریکایی، ایلان ماسک، است. از سال ۲۰۲۴، این شرکت اعلام کرده است که دستگاه خود را در تقریباً ده بیمار کاشته است. با این حال، تعدادی از کارشناسان آن را واقعاً نوآورانه نمی‌دانند. هروه شنوا، متخصص اخلاق عصبی در مؤسسه ملی بهداشت و تحقیقات پزشکی فرانسه (INSERM)، در مصاحبه‌ای با AFP اهمیت Neuralink را کم‌اهمیت جلوه داد و آن را «فقط ظاهرسازی و همراه با تبلیغات فراوان» توصیف کرد. او می‌افزاید: «وقتی آنها بتوانند محصولات تجاری را عرضه کنند، و خیلی طول نمی‌کشد که این کار را انجام دهند، دیگر برای نگرانی در مورد آنها خیلی دیر خواهد بود.»

این فناوری‌ها در حال حاضر نگرانی‌های جدی را ایجاد کرده‌اند، به خصوص از آنجایی که برخی از شرکت‌ها، به ویژه نورالینک، قصد ندارند آنها را به بخش مراقبت‌های بهداشتی محدود کنند. آنها در حال حاضر محصولاتی را تبلیغ می‌کنند که ادعا می‌کنند توانایی‌های شناختی را برای همه بهبود می‌بخشند. در این زمینه، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) توصیه‌هایی را برای کشور‌ها در مورد تنظیم این بخش تصویب کرده است که از روز چهارشنبه لازم‌الاجرا خواهد شد، اما از نظر قانونی الزام‌آور نیستند.

نویسندگان این توصیه‌ها، از جمله اشنویس، تعریف بسیار گسترده‌ای از فناوری عصبی را اتخاذ کرده‌اند که شامل دستگاه‌های موجود در بازار، مانند ساعت‌های هوشمند و کلاه‌های ایمنی می‌شود که مستقیماً بر مغز تأثیر نمی‌گذارند، بلکه شاخص‌هایی را اندازه‌گیری می‌کنند که بینشی از وضعیت روانی کاربر ارائه می‌دهند. اشنویس توضیح می‌دهد که "خطر اصلی امروز نقض حریم خصوصی است" و می‌افزاید: "حریم خصوصی روانی ما در معرض تهدید است. " او می‌گوید: "این داده‌ها می‌تواند به دست مدیر شما بیفتد، که مثلاً ممکن است ساعات بیداری شما را برای شرکت نامناسب بداند. " برخی از کشور‌ها و ایالت‌ها قبلاً در مورد این موضوع اقداماتی انجام داده‌اند. در ایالات متحده، کالیفرنیا، قطب جهانی تحقیقات فناوری عصبی، در پایان سال ۲۰۲۴ قانونی را برای محافظت از داده‌های مغزی افراد تصویب کرد و چارچوبی مشابه آنچه برای داده‌های موقعیت جغرافیایی استفاده می‌شود، ایجاد کرد. (AFP)