به گزارش مجله خبری نگار/آنا،پیشتر آزمایش خون معمولی فقط ابزاری برای سنجش قند، چربی یا کمخونی به حساب میآمد. اما پژوهشی تازه نشان میدهد پشت همین اعداد ساده، الگوهایی پنهان است که با کمک «یادگیری ماشینی» (Machine Learning) آشکار میشوند؛ الگوهایی که میتوانند پیشبینی کنند بیماری چه مسیری خواهد رفت، و حتی جان بیماران آسیب نخاعی را نجات دهند. این دستاورد علمی نه تنها هزینهای اضافه بر دوش بیمارستانها نمیگذارد، بلکه از دادههایی استفاده میکند که همین حالا هم هر روز از بیماران گرفته میشود.
خونی که فراتر از آزمایشگاه حرف میزند
در سراسر جهان بیش از ۲۰ میلیون نفر با آسیب نخاعی زندگی میکنند و هر سال حدود ۹۳۰ هزار مورد جدید به این آمار اضافه میشود. این آسیبها اغلب پس از تصادف یا حادثه رخ میدهند و مسیر درمانشان بسیار پیچیده است. تشخیص شدت آسیب در روزهای اول دشوار است، چرا که آزمونهای عصبی به واکنش بیمار وابستهاند و همیشه نتایج دقیق نمیدهند.
اینجاست که آزمایش خون معمولی به کمک میآید. تیم دانشگاه «واترلو» (University of Waterloo) نشان داده است که بررسی تغییرات سادهترین شاخصهای خونی از «الکترولیتها» (Electrolytes) تا «سلولهای ایمنی» (Immune Cells) میتواند کلید پیشبینی آینده بیمار باشد.
الگوریتمی که میلیونها داده را غربال میکند
به گزارش سایت «ساینس دیلی» (Science Daily)؛ پژوهشگران دادههای بیش از ۲۶۰۰ بیمار آمریکایی را بررسی کردند. آنها میلیونها نقطه داده را از سه هفته اول بستری بیماران در بیمارستان جمعآوری کردند و با کمک الگوریتمهای یادگیری ماشینی، الگوهایی کشف کردند که پزشکان با چشم غیرمسلح نمیبینند.
چرا این کشف مهم است؟
مدلهای ساختهشده توانستند تنها در یک تا سه روز پس از بستری شدت آسیب یا احتمال مرگومیر را پیشبینی کنند. برخلاف روشهای سنتی، این پیشبینیها به معاینات عصبی اولیه وابسته نبودند. دقت پیشبینی با گذشت زمان و اضافه شدن آزمایشهای بیشتر افزایش یافت.
این یعنی حتی در شرایط اورژانسی یا در بیمارستانهایی که امکانات پیشرفته مثل «اِمآرآی» (MRI) یا آزمایشهای ژنتیکی گرانقیمت ندارند، میتوان از دادههای ساده خون برای تصمیمگیری حیاتی استفاده کرد.
پیامدهای بالینی و آینده
«آبل تورس اسپین» (Abel Torres Espin)، استاد «دانشگاه واترلو» (University of Waterloo)، میگوید: «پیشبینی شدت آسیب در روزهای نخست برای تصمیمگیری بالینی بسیار مهم است. ما نشان دادیم دادههای خونی معمولی میتوانند به پزشکان کمک کنند اولویتهای درمان و تخصیص منابع را بهتر تعیین کنند.»
این یافتهها میتوانند آینده مراقبتهای ویژه را متحول کنند. از انتخاب بین جراحی فوری یا مراقبت محافظهکارانه گرفته تا تخصیص تختهای «آیسییو» (ICU)، هوش مصنوعی میتواند نقش یک دستیار نجاتبخش را ایفا کند.
هوش مصنوعی نشان داده است که حتی سادهترین آزمایشها میتوانند حامل اطلاعاتی حیاتی باشند. اگر این فناوری در بیمارستانها بهکار گرفته شود، پزشکان به جای انتظار برای نتایج پیچیده و گرانقیمت، میتوانند تنها با چند آزمایش خون روزانه مسیر درمان را تغییر دهند. در آیندهای نهچندان دور، شاید دیگر خون تنها نشانهای از وضعیت فعلی بدن نباشد، بلکه پیشگوی آینده سلامت ما نیز باشد.