Nutrients: رژیم غذایی ممکن است بر بیماری‌ام اس تأثیر بگذارد

به گزارش مجله خبری نگار، یک مطالعه اخیر در مجله Nutrients مشخص می‌کند که آیا رژیم غذایی نقشی در ایجاد بیماری‌ام‌اس (MS) دارد یا خیر.‌ام‌اس یک بیماری التهابی خودایمنی مزمن است که معمولاً افراد را در سنین اولیه تا میانسالی تحت تأثیر قرار می‌دهد.‌ام‌اس با آسیب به سیستم عصبی مرکزی (CNS) مشخص می‌شود که می‌تواند باعث اختلالات شناختی یا جسمی مانند از دست دادن هماهنگی، فلج، اختلال حسی و اختلال بینایی شود.

بیماری‌ام‌اس بر اساس فنوتیپ‌های مختلف به زیرگروه‌های زیادی تقسیم شده است. این زیرگروه‌ها شامل سندرم بالینی ایزوله، عودکننده-بهبودیابنده، پیشرونده اولیه و پیشرونده ثانویه می‌شوند.

تنها در انگلستان، سالانه بین ۸ تا ۱۱ مورد جدید ابتلا به‌ام‌اس در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر وجود دارد. احتمال ابتلا به‌ام‌اس در زنان دو برابر مردان است.

بیماری‌ام‌اس یک بیماری چند عاملی است که می‌تواند به دلیل عوامل ژنتیکی و محیطی مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش B (UVB)، عفونت ویروس اپشتین بار (EBV)، چاقی و سیگار کشیدن ایجاد شود.

رژیم غذایی یک تعدیل‌کننده حیاتی هموستاز روده است که می‌تواند از طریق محور روده-مغز بر سلامت سیستم عصبی مرکزی (CNS) تأثیر بگذارد. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که استفاده مکرر از مکمل‌های غذایی می‌تواند منجر به "روده نشت‌کننده" یا اختلال در همزیستی روده شود که خطر ابتلا به بیماری آلزایمر (AD) را افزایش می‌دهد.

همچنین گزارش شده است که یک محیط روده‌ای پیش‌التهابی، خطر ابتلا به‌ام‌اس را افزایش می‌دهد. به همین منظور، یک مطالعه‌ی گروهی اخیر در بانک زیستی بریتانیا نشان داد که یک سبک زندگی سالم شامل فعالیت بدنی منظم، مقادیر سالم شاخص توده بدنی (BMI) و یک رژیم غذایی سالم، با شیوع‌ام‌اس ارتباط معکوس دارد.

مطابق با این یافته‌ها، مطالعه‌ی دیگری تأثیر مثبت مصرف سبزیجات، ماهی، غذا‌های دریایی، آجیل، لبنیات و غلات کامل را بر بهبود علائم‌ام‌اس نشان داد. اگرچه مطالعات متعددی تأثیر مثبت رژیم غذایی سالم بر علائم‌ام‌اس را گزارش کرده‌اند، اما رابطه‌ی بین غذا‌های مختلف و خطر ابتلا به‌ام‌اس همچنان نامشخص است.

مطالعه‌ی حاضر از داده‌های گروه بیوبانک بریتانیا برای بررسی ارتباط بین رژیم غذایی و بروز بیماری‌ام‌اس استفاده کرد. بیوبانک بریتانیا یکی از بزرگترین منابع سلامت عمومی است که برای شناسایی عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی که باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری‌ها می‌شوند، استفاده می‌شود.

در شروع مطالعه، شرکت‌کنندگان در مطالعه پرسشنامه فراوانی مصرف غذا (FFQ) را تکمیل کردند که اطلاعات مربوط به رژیم غذایی آنها را ارائه می‌داد. از سوابق خدمات بهداشت ملی (NHS) در انگلستان، سوابق بیماری‌های اسکاتلند و پایگاه داده دوره‌های بیماری ولز برای ارزیابی تشخیص و پیامد‌های MS استفاده شد.

مطالعه‌ی حاضر از یک رویکرد آینده‌نگر و چندوجهی برای بررسی نقش رژیم غذایی در ابتلا به بیماری‌ام‌اس استفاده کرد. داده‌های مربوط به ۵۰۲،۵۰۷ نفر در سنین ۴۰ تا ۶۹ سال در بانک زیستی بریتانیا موجود بود که از این تعداد، ۷۰،۴۶۷ نفر بر اساس معیار‌های واجد شرایط بودن برای مطالعه انتخاب شدند.

به طور متوسط، دوازده سال داده‌های پیگیری طولانی‌مدت در دسترس بود که طی آن ۴۷۸ مورد بیماری‌ام‌اس از گروه مورد مطالعه شناسایی شد. این نشان دهنده میزان شیوع ۷.۷۸ مورد بیماری‌ام‌اس در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر-سال است.

سیگار کشیدن به عنوان یک عامل خطر قابل اصلاح شناخته شده است که خطر ابتلا به‌ام اس را افزایش می‌دهد، به طوری که افراد سیگاری فعلی، نسبت به افراد سیگاری سابق، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به‌ام اس هستند. نکته قابل توجه این است که مطالعات قبلی پیش‌بینی کرده‌اند که ترک سیگار می‌تواند میزان ابتلا به‌ام اس را حداقل ۱۳ درصد کاهش دهد.

افرادی که سیگار می‌کشند، کمبود ویتامین D دارند، سابقه عفونت EBV دارند یا آنتی‌ژن لکوسیت انسانی (HLA) DR۱۵*۱۵۰۱ دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به‌ام‌اس هستند. علاوه بر سیگار کشیدن، چاقی دوران کودکی و نوجوانی و عوامل ژنتیکی چاقی نیز خطر ابتلا به‌ام‌اس را افزایش می‌دهند. اثرات ترکیبی التهاب مزمن خفیف، افزایش سطح لپتین، کاهش فراهمی زیستی ویتامین D و چاقی ممکن است در ایجاد‌ام‌اس نقش داشته باشد.

مصرف متوسط ​​ماهی، به ویژه خوردن ماهی چرب یک بار در هفته، با اثر محافظتی کمی بیشتر در برابر بروز MS نسبت به مصرف مکرر آن همراه بود. مصرف ماهی چرب در نوجوانی و اواخر زندگی با خطر ابتلا به MS ارتباط معکوس داشت، و این مزایا به ویژه برای افرادی که در مناطقی با قرار گرفتن کمتر در معرض نور خورشید زندگی می‌کنند، که به سنتز ضعیف ویتامین D کمک می‌کند، قابل اجرا است.

یک مطالعه قبلی نشان داد که ماهی‌های چرب، منبع خوبی از اسید‌های چرب اشباع نشده امگا ۳ (PUFAs)، واسطه عملکرد‌های تعدیل‌کننده سیستم ایمنی ویتامین D هستند. مشخص شده است که PUFAs اثر پیشگیرانه‌ای در برابر آلزایمر و بیماری‌های التهابی دارند. علاوه بر این، نشان داده شده است که مصرف روزانه چهار گرم روغن ماهی، دفعات عود و التهاب را در بیماران مبتلا به‌ام‌اس کاهش می‌دهد.

طبق مطالعات قبلی، رژیم غذایی مدیترانه‌ای تأثیر مثبتی در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر دارد. همچنین ارتباطی بین مصرف الکل و خطر ابتلا به بیماری‌ام‌اس مشاهده شده است.

* اطلاعات ارائه شده صرفاً جهت اطلاع رسانی است و به عنوان توصیه‌ای برای درمان بیماری‌ها عمل نمی‌کند.