مطالعه جدید نشان می‌دهد که چگونه ویروس کرونا از سیستم ایمنی بدن فرار می‌کند

به گزارش مجله خبری نگار، ویروس کرونای جدید SARS-CoV-۲ آنزیمی دارد که می‌تواند با دفاع ذاتی سلول در برابر ویروس‌ها مقابله کند، و به همین دلیل است که این ویروس نسبت به ویروس‌های قبلی که باعث سارس و مرس می‌شدند، عفونی‌تر است. کشف دانشگاه کوبه می‌تواند راه را برای توسعه دارو‌های مؤثرتر علیه این بیماری و احتمالاً بیماری‌های مشابه در آینده هموار کند.

وقتی ویروسی حمله می‌کند، پاسخ ایمنی بدن دو لایه اصلی دفاعی دارد: سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی. در حالی که سیستم ایمنی اکتسابی وقتی بدن به طور مکرر در معرض یک عامل بیماری‌زای خاص قرار می‌گیرد، در برابر آن قوی‌تر می‌شود و اساس واکسیناسیون است، سیستم ایمنی ذاتی مجموعه‌ای از مکانیسم‌های مولکولی است که در سطح پایه علیه طیف وسیعی از عوامل بیماری‌زا عمل می‌کنند.

شوجی ایکوئو، ویروس‌شناس دانشگاه کوبه، گفت: «با این حال، ویروس کرونای جدید آنقدر مسری است که ما از خود می‌پرسیدیم این ویروس از چه مکانیسم‌های هوشمندانه‌ای برای فرار مؤثر از سیستم ایمنی ذاتی استفاده می‌کند.»

تیم شوجی پیش از این روی پاسخ ایمنی به ویروس‌های هپاتیت کار کرده بود و نقش یک برچسب مولکولی به نام «ISG۱۵» را که سیستم ایمنی ذاتی به واحد‌های سازنده ویروس متصل می‌کند، بررسی می‌کرد. پس از اینکه فهمید ویروس کرونای جدید آنزیمی دارد که به طور ویژه در از بین بردن این برچسب مؤثر است، او تصمیم گرفت از تخصص تیمش برای درک تأثیر برچسب ISG۱۵ بر ویروس کرونا و مکانیسم مقابله ویروس استفاده کند.

در مقاله‌ای در مجله ویروس‌شناسی، تیمی به رهبری دانشگاه کوبه اکنون اولین کسی است که گزارش می‌دهد برچسب ISG۱۵ به محل خاصی روی پروتئین نوکلئوکپسید ویروس، داربستی که ماده ژنتیکی پاتوژن را بسته‌بندی می‌کند، متصل می‌شود. برای مونتاژ ویروس، چندین نسخه از پروتئین نوکلئوکپسید باید به یکدیگر متصل شوند، اما برچسب ISG۱۵ از این امر جلوگیری می‌کند، که مکانیسم پشت عمل ضد ویروسی برچسب است. شوجی توضیح می‌دهد: «با این حال، ویروس کرونای جدید همچنین آنزیمی دارد که می‌تواند برچسب‌ها را از نوکلئوکپسید خود جدا کند و توانایی آن را برای مونتاژ ویروس‌های جدید بازیابی کند و در نتیجه بر پاسخ ایمنی ذاتی غلبه کند.»

ویروس کرونای جدید ویژگی‌های مشترک زیادی با ویروس‌های سارس و مرس دارد که به یک خانواده از ویروس‌ها تعلق دارند؛ و این ویروس‌ها نیز آنزیمی دارند که می‌تواند برچسب ISG۱۵ را حذف کند. با این حال، تیم شوجی دریافت که نسخه‌های آنها در انجام این کار نسبت به نسخه موجود در ویروس کرونای جدید، کارایی کمتری دارند؛ و در واقع، اخیراً گزارش شده است که آنزیم‌های موجود در ویروس‌های قبلی هدف اصلی متفاوتی دارند. شوجی می‌گوید: «این نتایج نشان می‌دهد که ویروس کرونای جدید در فرار از این جنبه از مکانیسم دفاعی سیستم ایمنی ذاتی، بهتر عمل می‌کند و همین امر توضیح می‌دهد که چرا اینقدر مسری است.».

اما درک اینکه چرا ویروس کرونای جدید تا این حد مؤثر است، راه را برای توسعه درمان‌های مؤثرتر نیز هموار می‌کند.

شوجی ایکوئو گفت: «اگر بتوانیم عملکرد آنزیم ویروسی که علامت ISG۱۵ را حذف می‌کند، مهار کنیم، ممکن است بتوانیم دارو‌های ضد ویروسی جدیدی تولید کنیم. استراتژی‌های درمانی آینده همچنین ممکن است شامل عوامل ضد ویروسی باشند که مستقیماً پروتئین نوکلئوکپسید را هدف قرار می‌دهند، یا ترکیبی از این دو رویکرد.»