به گزارش مجله خبری نگار، سونیا گاندی فعالیت سیاسی خود را به عنوان بانوی اول هند در دوران نخست وزیری همسرش راجیو گاندی از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۰ آغاز کرد.
اگرچه سونیا گاندی سال بعد همسرش را در اثر ترور از دست داد و مادر شوهرش ایندیرا گاندی نیز قبلاً در سال ۱۹۸۴ ترور شده بود، اما او پس از یک وقفه ۶ ساله به حزب کنگره پیوست.
از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳، سونیا رهبری اپوزیسیون را در پارلمان هند بر عهده داشت و با موفقیت توانست در سال ۲۰۰۳ رأی عدم اعتماد علیه دولت اتحاد دموکراتیک ملی (NDA) به رهبری آتال بیهاری واجپایی را به دست آورد و سپس حزب خود را برای اولین بار در ۱۳ سال گذشته در انتخابات مه ۲۰۰۴ به پیروزی رساند.
قرار بود او به عنوان رئیس حزب پیروز، بر هند حکومت کند و دولت آن را رهبری کند، اما به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و در ۱۸ مه مجبور به استعفا از نخست وزیری شد، زیرا او را یک خارجی توصیف کردند.
سونیا گاندی با کارزار شدیدی از سوی ملیگرایان هندو، به ویژه از سوی حزب بهاراتیا جاناتا، که بر ریشههای ایتالیایی او تمرکز داشتند، مواجه شد. این مخالفان از پیشینه خارجی او برای زیر سوال بردن مشروعیتش سوءاستفاده کردند و سونیا را متهم کردند که یک خارجی است و برای رهبری هند مناسب نیست، در حالی که هوادارانش این کمپین را نژادپرستانه توصیف کردند.
اوما بهارتی، وزیر سابق هند، این مخالفت را با به قدرت رسیدن سونیا گاندی در هند ابراز کرد و در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «هر خارجی که نخست وزیر شود، امنیت ملی و عزت نفس کشور را به خطر خواهد انداخت.»
در همین حال، پس از امتناع سونیا گاندی از نخست وزیری هند، اعتراضاتی در نزدیکی خانه او برگزار شد. در جریان اعتراضات، حادثه خشونتآمیزی رخ داد که طی آن یکی از هواداران از سقف ماشین سونیا گاندی بالا رفت، اسلحهای را روی سرش گذاشت و تهدید کرد که اگر سونیا گاندی به عنوان نخستوزیر منصوب نشود، خودکشی خواهد کرد.
مرد فریاد زد: «به سونیا گاندی زنگ بزن. به او بگو اگر نخست وزیر جدید نشود، خودکشی خواهم کرد.» با زحمت، تعدادی از اطرافیانش توانستند جلویش را بگیرند و اسلحه را از دستش بگیرند.
فشار بر سونیا گاندی فقط خارجی نبود. برخی از رهبران کنگره، علیرغم حمایت اکثریت از سونیا گاندی، به دلیل «خطرات سیاسی مرتبط با داراییهای او»، در انتخاب او برای رهبری دولت تردید داشتند.
علاوه بر این، خانوادهاش بیم آن داشتند که با تشدید تنشهای سیاسی در کشور، او نیز به سرنوشت همسرش، راجیو گاندی، و مادرشوهرش، ایندیرا گاندی، دچار شود.
گذشته از این، خود سونیا گاندی نگران سرنوشت فرزندان و زندگی خودش بود و با اصرار از پذیرش این سمت خودداری کرد و گفت: «من مجبورم با کمال فروتنی این پیشنهاد را رد کنم.» او همچنین تأکید کرد که «نمیخواسته به دلیل ملیتش باعث تفرقه در کشور شود.»
سونیا گاندی پس از کنارهگیری از حکومت، مانموهان سینگ، اقتصاددان و سیاستمدار مشهور، را برای تصدی مقام نخستوزیری نامزد کرد. او اولین فرد از اقلیت سیک بود که این سمت را بر عهده میگرفت.
برخی از هواداران او تصمیم بیسابقه او برای استعفا از نخستوزیری را «فداکاری برای ثبات کشور» میدانستند، در حالی که برخی دیگر آن را امتیازی برای یک حق دموکراتیک میدانستند.
سونیا گاندی در دسامبر ۲۰۱۷ از ریاست حزب کنگره استعفا داد و پسرش و معاون سابق نخست وزیر، راهول گاندی، جانشین او شد.
پسر او بعداً در اوت ۲۰۱۹ پس از شکست در انتخابات، از رهبری حزب استعفا داد و سونیا گاندی به عنوان رهبر موقت منصوب شد. سونیا گاندی تا سال ۲۰۲۲ در این سمت باقی ماند.