رژیم گیاه‌خواری آسیب زاست یا خیر؟

به گزارش مجله خبری نگار/شفاآنلاین،تغییر رژیم‌های غذایی و حرکت به سمت رژیم‌های گیاهی به تدریج در حال تبدیل شدن به یک فرهنگ است. هرچند این حرکت کند صورت می‌گیرد، با این حال به نظر می‌رسد در یک دهه گذشته مطالعات و علاقه‌مندی‌های افراد جوامع مختلف به موضوع رژیم غذایی مبتنی بر گیاه‌خواری و پرهیز از مصرف گوشت و فرآورده‌های حیوانی افزایش یافته است.
۱۵‌درصد کاهش بیماری‌های قلبی
Medicalnewstoday در گزارشی با بیان اینکه رژیم‌های گیاه‌خواری می‌توانند از دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی پیشگیری کنند نوشت: نتایج دو بررسی علمی جدید درباره تاثیر این رژیم‌ها در بهبود سلامت قلبی متابولیک نشان می‌دهد رژیم‌های گیاه خواری می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید باشد و به پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک کند. با این حال برخی متخصصان تغذیه و سلامت در حمایت از رژیم‌های گیاه‌خواری تردید دارند که ممکن است به دلیل برخی مطالعات قدیمی یا تصورات غلط باشد. متیو لاندری، دکترای RDN، می‌گوید: اکنون مطالعات فراوانی داریم که الگو‌های غذایی گیاه‌خواری را بررسی کرده اند و در حال مرور بر بررسی سیستماتیک تحقیقات و کمک به عملکرد بالینی مبتنی بر شواهد هستیم. این مطالعات که به طور متوسط ۲۶ هفته به طول انجامیده، شامل ۷۷۰ شرکت‌کننده عمدتا میانسال بین ۴۴ تا ۶۱ساله بود.

در رژیم‌های گیاه‌خواری به طور کلی گوشت، مرغ و غذا‌های دریایی حذف می‌شوند و در برخی موارد حتی دیگر محصولات حیوانی مانند تخم‌مرغ و لبنیات نیز از دامنه مصرف خارج می‌شوند. نتایج این بررسی با اطمینان متوسط نشان می‌دهد که رژیم‌های گیاه‌خواری از کنترل قند خون، کاهش هموگلوبین A ۱ c تا ۰.۴۰‌درصد و کاهش شاخص توده بدنی ۰.۹۶ پشتیبانی می‌کند. این رژیم‌ها همچنین ممکن است امکان کاهش نیاز به دارو‌های دیابتی را فراهم و حساسیت به انسولین را تا حدود ۱۰‌درصد در مقایسه با رژیم‌های غیر‌گیاهی بهبود بخشند. با این حال به نظر نمی‌رسد رژیم‌های گیاه خواری به طور قابل توجهی بر قند خون ناشتا، انسولین ناشتا، یا کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) تاثیر بگذارد.

در مطالعه دوم، محققان یک بررسی جامع از ۲۱ بررسی سیستماتیک را برای تجزیه و تحلیل اینکه چگونه رژیم‌های گیاه‌خواری بر نتایج سلامت قلبی عروقی و عوامل خطرگذار دیگر تاثیر بگذارد، انجام دادند. تمرکز این آزمایش‌ها روی بزرگسالان ۱۸ ساله و بالاتر بود. در مقایسه با رژیم‌های غیر‌گیاه خواری، به نظر می‌رسد که الگو‌های غذایی گیاه خواری ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را تا ۱۵‌درصد و خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی را تا ۸‌درصد کاهش می‌دهد. نویسندگان این گزارش‌ها خاطرنشان کرده اند که رژیم‌های گیاه خواری «احتمالا» بروز بیماری‌های قلبی عروقی را با اطمینان متوسط کاهش می‌دهند.

کانال‌های اثرگذاری رژیم غذایی
«وارینگ»، یک متخصص غدد درون‌ریز، دیابت و متابولیسم و مسوول ارشد پزشکی در ۹ amHealth در مورد اینکه چگونه رژیم‌های گیاه‌خواری می‌توانند به پیشگیری و مدیریت این چالش‌ها کمک کند می‌گوید: این رژیم‌ها به طور کلی بر اساس آنچه از غذا حذف می‌شود (مانند محصولات حیوانی، گوشت و ماهی)، فواید خود را ایجاد می‌کنند. در مقایسه با رژیم‌های همه‌چیزخوار، رژیم‌های گیاه‌خواری معمولا شامل فیبر رژیمی، چربی‌های غیر‌اشباع، آنتی اکسیدان‌ها و سایر ترکیبات گیاهی و ویتامین‌ها و مواد معدنی خاص هستند و بر اساس نتایج بررسی‌ها جایگزینی چربی‌های حیوانی با چربی‌های غیراشباع گیاهی می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی عروقی را با کاهش التهاب رگ‌های خونی و جلوگیری از انسداد آنها کاهش دهد.

علاوه بر این، چربی‌های غیر‌اشباع و فیبر ممکن است عملکرد رگ‌های خونی را بهبود بخشند و فشار خون را کاهش دهند. وارینگ معتقد است این جایگزینی ممکن است به کاهش تری گلیسیرید، کاهش مقاومت به انسولین و بهبود قند خون و سلامت متابولیک کمک کند. توماس ام. هالند، پزشک و استادیار موسسه RUSH در این زمینه خاطرنشان کرد که رژیم‌های گیاه‌خواری اغلب مصرف کلی چربی را کاهش و فیبر را افزایش می‌دهند که جذب قند را کند می‌کند و افزایش انسولین را کاهش می‌دهد و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد. او گفت که عامل کلیدی دیگر کاهش التهاب است – احتمالا ناشی از افزایش آنتی اکسیدان‌ها و پلی فنول‌های موجود در میوه ها، سبزیجات و غلات کامل – که آترواسکلروز و خطر بیماری قلبی عروقی را کاهش می‌دهد و همچنین کاهش وزن را سبب می‌شود.

او گفت که تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که رژیم غذایی عمدتا گیاهی دارند، به طور متوسط ۳۰ پوند وزن کمتری نسبت به وزن میانگین جمعیت عمومی دارند. مطالعات نشان می‌دهد که کاهش وزن به طور قابل توجهی به کاهش سطح هموگلوبین A ۱ C کمک می‌کند که نشان دهنده بهبود کنترل قند خون است. نظرسنجی سالانه سلامت شورای بین‌المللی اطلاعات غذا (IFIC) در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که حدود ۸‌درصد از آمریکایی‌ها اکنون یکی از این رژیم‌ها را دنبال می‌کنند. نظرسنجی دیگری از IFIC نشان می‌دهد که مصرف گیاهی در سال‌های اخیر، به ویژه در میان نسل‌های جوان، از حدود ۴‌درصد به ۱۱‌درصد در ایالات متحده رسیده است.

تحقیقات در عین حال تاکید دارند رژیم‌های گیاه خواری که سرشار از کربوهیدرات‌های تصفیه شده اعم از دسر‌ها و نوشیدنی‌های شیرین گیاهی، غذا‌های بسیار فرآوری شده، چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع شده مانند روغن نخل و روغن نارگیل هستند، می‌توانند فرد را در معرض خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی قرار دهند. سکته مغزی، التهاب، چاقی و کمبود ویتامین و مواد معدنی نیز از جمله اثرات دیگر استفاده از این محصولات هستند. واقعیت آن است که مزایای یک رژیم سالم تنها در صورتی قابل دستیابی است که پایدار باشد و رژیم‌های گیاه‌خواری فقط برای کسانی که علاقه‌مند به رعایت طولانی‌مدت آن هستند پیشنهاد می‌شود؛ بنابراین به جای تشویق مردم به رعایت یک رژیم غذایی خاص، توصیه می‌شود بخش‌هایی از آن رژیم که به طور خاص با بهبود سلامت مرتبط هستند، شامل میوه‌ها و سبزیجات تازه، کربوهیدرات‌های پیچیده و غلات کامل و پایه‌های گیاهی در نظر گرفته شوند.

باور‌های غلط رایج و موانع اتخاذ رژیم گیاه‌خواری
در حالی که تحقیقات از اتخاذ الگو‌های رژیم گیاه خواری سالم حمایت می‌کند، بسیاری از افسانه‌ها وجود دارند؛ از نگرانی در مورد کمبود پروتئین گرفته تا این تصور که رژیم‌های گیاه‌خواری بی مزه اند یا رضایت بخش نیستند. یک تصور رایج، حتی در میان برخی از متخصصان سلامت، این است که شما باید پروتئین‌های گیاهی را در هر وعده غذایی ترکیب کنید تا آمینو اسید‌های لازم را به دست آورید که این اظهارات بر اساس تحقیقات قدیمی است و اکنون می‌دانیم که صرف مصرف انواع پروتئین‌های گیاهی در طول روز می‌تواند تمام اسید‌های آمینه ضروری را تامین کند. درست است که برای گنجاندن پروتئین کافی در رژیم غذایی خود بدون محصولات حیوانی باید کمی اصلاحات در نظر گرفت، اما بسیاری از منابع سالم پروتئین وجود دارند که خوشمزه، سیرکننده و گیاهی هستند؛ مانند آجیل، غلات مانند کینوا، عدس و لوبیا.