دحلان، تبعیدی فلسطینی، گزینه‌ای برای اداره غزه؟

به گزارش مجله خبری نگار، وال استریت ژورنال نوشت این سوال که چه کسی غزه را اداره خواهد کرد، تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ ۹ ماهه رژیم صهیونیستی علیه حماس را با مشکل مواجه کرده است. برخی از مقام‌های آمریکایی، اسرائیلی و عربی در حال تلاش برای قدرت بخشیدن به یک رئیس سابق امنیت فلسطین هستند که خود زمانی سعی در سرکوب این جنبش داشت، سپس از کرانه باختری تبعید شد و اکنون در ابوظبی زندگی می‌کند.

برخی از مذاکره‌کنندگان به طور فزاینده‌ای به سمت «محمد دحلان» به عنوان یک راه‌حل موقت برای معضلی که غزه پس از جنگ با آن مواجه است، جذب می‌شوند: قرار دادن فردی مسئول امنیت در باریکه‌ای که تل‌آویو، حماس و قدرت‌های خارجی مانند ایالات متحده و کشور‌های عربی خلیج فارس همه آن را خوشایند می‌دانند.

در حالی که میانجیگران آتش‌بس تلاش می‌کنند تا مذاکرات متوقف شده را احیا کنند، گفتگو‌ها در حال افزایش است. مذاکره‌کنندگان قصد داشتند این هفته در دوحه قطر تشکیل جلسه دهند، اما اکنون احتمالا هفته آینده با یکدیگر دیدار خواهند کرد.

تحلیلگران سیاسی رژیم صهیونیستی گفتند که دحلان یک رهبر فلسطینی نادر است که هم از حماس و هم از تشکیلات خودگردان فلسطینی که بخش‌هایی از کرانه باختری را اداره می‌کند، مستقل است و او را به فردی تبدیل می‌کند که تل‌آویو به طور بالقوه می‌تواند با او همکاری کند؛ و در واشنگتن، جایی که دولت جورج دبلیو بوش در آن زمان او را به عنوان رئیس آینده فلسطین می‌دید، برخی از مقامات به طور خصوصی از زمان طوفان الاقصی در هفتم اکتبر، او را به عنوان یک بازیگر کلیدی معرفی کرده‌اند.

دحلان، یک تاجر ثروتمند که در غزه و در فقر بزرگ شده، بیش از یک دهه است که در حاشیه سیاست فلسطین بوده و اخیرا گفته است که نمی‌خواهد خودش غزه را رهبری کند.

اما او یک حزب سیاسی دارد که در آنجا فعال است و با گروه‌هایی در میدان پیوند دارد که می‌توانند به تشکیل یک نیروی امنیتی کمک کنند تا از پایان جنگ به هر آنچه در آینده پیش بیاید، پل بزند.

از زمان شروع جنگ، او بین امارات متحده عربی - یک کشور ثروتمند حوزه خلیج فارس که می‌تواند به بازسازی غزه کمک کند و نیرو‌هایی را برای یک نیروی تثبیت‌کننده بین‌المللی فراهم کند - و مصر که مرزش با غزه و اراضی اشغالی آن را برای آینده این منطقه جدایی‌ناپذیر می‌کند، حرکت کرده است.

محمد دحلان به رهبران هر دو کشور امارات و مصر مشاوره داده و از حمایت آنها بهره برده است.

آرون دیوید میلر، مذاکره‌کننده باسابقه صلح ایالات متحده در خاورمیانه، گفت که دحلان دارای کاریزما، اعتبار میدانی و ارتباطات در سراسر طیف سیاسی برای موفقیت است.

او گفت که دحلان فوق‌العاده مؤثر است و می‌تواند تحت شرایطی که به او اجازه می‌دهد عملکردی را ارائه دهد، عمل کند. او گفت، از جمله با دولت حامی تل‌آویو و حمایت ایالات متحده و کشور‌های کلیدی عربی.

رسانه آمریکایی مدعی است حماس مخالفت خود را با دحلان نرم‌تر کرده است و به میانجیگران در هفته‌های اخیر نشان داده است که می‌تواند او را به عنوان بخشی از راه حل موقت برای کمک به پایان جنگ بپذیرد.

دحلان پس از پیروزی این گروه در انتخابات سال ۲۰۰۶ برای حکومت بر نوار غزه، نیرو‌های امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین را در درگیری خونین تحت حمایت ایالات متحده با حماس رهبری کرد.

باسم نعیم، یکی از مقامات ارشد حماس، گفت که این گروه به یک دیدگاه کلی برای غزه پس از جنگ که «بر اساس منافع ملی و اجماع ملی» بر مخالفت یا حمایت از افراد خاص است، اولویت می‌دهد. او به وال استریت ژورنال گفت: «این غیرقابل قبول است که چیزی به یک طرف از بالا تحمیل شود.»

محمد دحلان گفته است که اکنون مرتب با حماس صحبت می‌کند و معتقد است که نمی‌توان این گروه را ریشه‌کن کرد.

وال استریت ژورنال پیشتر گزارش داد که تل‌آویو قبلا به دحلان نزدیک شده بود تا فلسطینیان ضدحماس را مسئول کمک‌رسانی به غزه کند، طرحی که حماس به سرعت آن را متوقف کرد.

مقامات عرب گفتند، بر اساس گزینه‌ای که در حال حاضر در دست بررسی است، دحلان بر یک نیروی امنیتی فلسطینی متشکل از ۲۵۰۰ نفر نظارت خواهد کرد که با هماهنگی یک نیروی بین‌المللی کار می‌کند و همچنین این با خروج نیرو‌های صهیونیستی همراه می‌شود.

مقامات گفتند که نیرو‌های فلسطینی توسط ایالات متحده، اسرائیل و مصر بررسی خواهند شد و وفاداری آشکار به تشکیلات خودگردان فلسطینی که بنیامین نتانیاهو نمی‌خواهد غزه را کنترل کند، نخواهند داشت.

این مقامات افزودند، در صورت موفقیت، این نیرو می‌تواند برای کمک به بازسازی غزه با آموزش از سوی ایالات متحده و کشور‌های عربی گسترش یابد. این مقامات گفتند که شرکت‌های امنیتی خصوصی غربی هم می‌توانند نقش داشته باشند.

افراد دیگری هم برای اداره نیروی امنیتی غزه در نظر گرفته شده‌اند، از جمله مجید فرج، مدیر سرویس اطلاعاتی تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری اشغالی.

ایهود یااری، تحلیلگر اسرائیلی مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که دحلان مذاکرات مقدماتی با مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی در مورد نقش احتمالی در غزه داشته، اما پذیرش از سمت تل‌آویو تضمین نشده است. به گفته او، دحلان «می‌تواند نقشی ایفا کند، اما نمی‌تواند راه‌حل باشد. او می‌تواند بار را تقسیم کند.»

دفتر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از اظهار نظر درباره دحلان خودداری کرد.

ایده‌های دحلان تا حد زیادی منعکس‌کننده ایده‌های کشور‌های عربی است که در مذاکرات آتش‌بس، مانند مصر، یا در بحث‌های مربوط به تامین مالی بازسازی غزه، مانند امارات، شرکت داشتند. این موارد شامل یک دولت انتقالی برای اداره امنیت و خدمات اساسی می‌شوند تا زمانی که ترتیبات دائمی‌تر، به طور بالقوه از طریق انتخابات پارلمانی ایجاد شود.

از سوی دیگر، محمد دحلان همچنان رقیب عباس است. دیمیتری دیلیانی، سخنگوی جریان اصلاحات دموکراتیک دحلان، گفت که این جناح می‌خواهد ریاست عباس را به یک نقش تشریفاتی تبدیل کند. دیلیانی گفت که باید فضایی برای گروه‌های فلسطینی فراتر از حماس و فتح عباس وجود داشته باشد تا در آینده غزه اظهار نظر کنند. مقامات مصری هم گفتند که شرکای دحلان ممکن است به همراه شرکای بین‌المللی به اداره گذرگاه رفح بین غزه و مصر کمک کنند.