روزه آب برای چه کسانی ممکن نیست؟

به گزارش مجله خبری نگار،روزه گرفتن، روشی برای محدود کردن مصرف غذا، هزاران سال است که در سراسر دنیا انجام می‌شود. در این میان روزه آب نوعی روزه است که مصرف خوراکی هر چیزی به جز آب در آن محدود می‌شود. این روش طی سال‌های اخیر به عنوان راهی سریع برای کاهش وزن به محبوبیت فراوانی دست یافته است.

مطالعات معتبر نشان داده اند که روزه آب می‌تواند فواید مهمی برای سلامتی به همراه داشته باشد. برای مثال، ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن را کاهش دهد و اتوفاژی را تحریک کند. اتوفاژی فرآیندی است که به بدن کمک می‌کند تا بخش‌های قدیمی سلول‌های ما را تجزیه و بازیافت کند. ‎ این دسته از پژوهش‌ها از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی هستند.

با این وجود، مطالعات انسانی در مورد روزه آب بسیار محدود هستند. علاوه بر این، باید توجه داشت که روزه مذکور در کنار همه مزایای احتمالی، خطرات زیادی برای سلامتی دارد و ممکن است برای همه مناسب نباشد.

در ادامه مروری بر روزه آب و نحوه عملکرد آن و همچنین فواید و مضرات آن ارائه می‌شود.

روزه آب چیست؟
روزه آب نوعی روزه است که در آن فرد نمی‌تواند چیزی غیر از آب مصرف کند.

بیشتر روزه‌های آب ۲۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند. هیچ شخصی نباید بیش از این بازه زمانی و بدون نظارت پزشکی از روزه آب پیروی کند.

و، اما دلایل اصلی که مردم روزه آب را امتحان می‌کنند:

- دلایل معنوی

- به منظور کاهش وزن

- برای "سم زدایی"

- به خاطر مزایای سلامتی آن

- آماده شدن برای یک عمل پزشکی

با این حال دلیل اصلی این موضوع که مردم روزه آب را انجام می‌دهند، بهبود وضعیت سلامتی آنها است.

در واقع، چندین مطالعه معتبر روزه داری با آب را با برخی از مزایای سلامتی چشمگیر، از جمله کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها، بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت مرتبط دانسته اند.

چگونه روزه آب بگیریم؟
هیچ دستورالعمل علمی در مورد نحوه شروع روزه آب وجود ندارد. با این حال، چندین گروه از افراد وجود دارند که نباید بدون نظارت پزشکی روزه آب بگیرند. آنها شامل افراد مبتلا به نقرس، دیابت (هر دو نوع ۱ و ۲)، اختلالات تغذیه ای، افراد مسن، بانوان باردار و کودکان هستند.

اگر پیش از این هرگز روزه آب را امتحان نکرده اید، بهتر است ابتدا به مدت ۳ تا ۴ روز بدن خود را برای بدون غذا ماندن آماده کنید. شما می‌توانید این کار را با مصرف حجم غذای کمتر در هر وعده غذایی یا با ناشتا بودن طی بخشی از ساعات روز انجام دهید.

روزه آب (۲۴ تا ۷۲ ساعت)

بسیاری از افراد طی دوره روزه آب، روزانه دو تا سه لیتر آب می‌نوشند. روزه آب ۲۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد. به دلیل خطرات سلامتی، نباید بیش از این مدت بدون نظارت پزشکی ناشتا باقی بمانید.

برخی از افراد ممکن است طی دوره روزه آب احساس ضعف یا سرگیجه کنند. از این رو بهتر است از کار با ماشین آلات سنگین و رانندگی به منظور جلوگیری از ایجاد سانحه اجتناب شود.

پس از روزه آب (۱ تا ۳ روز)

پس از روزه آب، باید در مقابل میل به خوردن یک وعده غذایی بزرگ مقاومت کنید. این مسئله بدین دلیل است که مصرف یک وعده غذایی بزرگ بعد از چند روز روزه ممکن است علائم ناراحت کننده‌ای ایجاد کند.

در عوض، روزه خود را با یک اسموتی یا وعده‌های غذایی کوچکتر باز کنید. در ادامه و با احساس راحتی بیشتر، می‌توانید شروع به مصرف وعده‌های غذایی بزرگتر طی روز کنید.

مرحله پسا روزه به ویژه پس از روزه‌های طولانی مدت اهمیت ویژه‌ای دارد. زیرا ممکن است فرد در معرض خطر سندرم تغذیه مجدد قرار بگیرد؛ یک وضعیت بالقوه کشنده که در آن بدن دچار تغییرات سریع در سطح مایعات و الکترولیت‌ها می‌شود.

این مرحله به طور معمول یک روز طول می‌کشد، اما افرادی که ۳ روز یا بیشتر روزه می‌گیرند ممکن است نیاز به رعایت فاصله زمانی بیشتری داشته باشند. بدین ترتیب توصیه می‌شود که تا حداکثر ۳ روز پس از اتمام روزه از مصرف وعده‌های غذایی بزرگ پرهیز شود.

از فواید روزه آب
هم مطالعات انسانی و هم حیوانی، روزه آب را با انواع فواید سلامتی مرتبط دانسته اند. در ادامه چند فایده اصلی و محتمل برای روزه آب را بررسی خواهیم کرد:

- ممکن است اتوفاژی را افزایش دهد

اتوفاژی فرآیندی است که در آن بخش‌های قدیمی سلول‌های ما شکسته شده و بازیافت می‌شوند.

چندین مطالعه حیوانی نشان داده اند که اتوفاژی ممکن است به محافظت در برابر بیماری‌هایی مانند سرطان، آلزایمر و امراض قلبی کمک کند. مطالعه مورد نظر از طریق مجله انجمن قلب آمریکا در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

اتوفاژی همچنین ممکن است از تجمع قسمت‌های آسیب دیده سلول‌ها نیز جلوگیری کند که یک عامل خطر مهم برای بسیاری از سرطان‌ها است. این عملکرد ممکن است به جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی کمک کند.

مطالعات حیوانی به طور مداوم نشان داده اند که روزه آب به تقویت اتوفاژی کمک می‌کند. علاوه بر این مشاهده شده که اتوفاژی ممکن است به افزایش طول عمر یاری برساند.

با این حال، مطالعات انسانی بسیار کمی در مورد روزه آب، اتوفاژی و پیشگیری از بیماری‌های جدی مانند سرطان وجود دارد. از این رو همچنان به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

- ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند

تحقیقات نشان می‌دهند که روزه آب طولانی‌تر و تحت نظارت پزشکی ممکن است به افراد مبتلا به فشار خون بالا کمک کند تا به طور طبیعی فشار خون خود را کاهش دهند.

یک مطالعه روی ۴۸ فرد دارای اضافه وزن یا چاقی نشان داد که روزه آب به مدت ۱۷ روز تحت نظارت پزشکی، منتج به کاهش فشار خون سیستولیک می‌شود. این وضعیت همچنین با بهبود سطح کلسترول LDL (بد) و التهاب همراه بود.

- ممکن است حساسیت به انسولین و لپتین را بهبود ببخشد

انسولین و لپتین هورمون‌های مهمی هستند که بر متابولیسم بدن تاثیر می‌گذارند. انسولین به بدن کمک می‌کند تا مواد مغذی را از جریان خون ذخیره کند، در حالی که لپتین به احساس سیری یاری می‌رساند.

تحقیقات نشان می‌دهند که روزه آب می‌تواند بدن شما را نسبت به لپتین و انسولین حساس‌تر کند. حساسیت بیشتر این هورمون‌ها را اثربخش‌تر می‌کند.

- ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش دهد

شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه روزه آب ممکن است عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، سرطان و بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.

در یک مطالعه در سال ۲۰۱۳، ۳۰ فرد بزرگسال سالم به مدت ۲۴ ساعت روزه آب را دنبال کردند. پس از روزه داری، سطح تری گلیسیرید خون آنها به میزان قابل توجهی کاهش یافت. این فاکتور یک عامل خطر مهم برای بیماری‌های قلبی است.

برخی از تحقیقات همچنین نشان می‌دهند که روزه آب ممکن است از قلب در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌ها آسیب بزنند. آنها در بسیاری از بیماری‌های مزمن نقش دارند.

علاوه بر این، مطالعات انجام شده روی حیوانات و انسان‌ها نشان داده است که روزه آب می‌تواند ژن‌هایی را که به رشد سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند، سرکوب کند. بدین ترتیب در عین حال می‌تواند اثرات شیمی درمانی را نیز بهبود ببخشد.

مخاطرات احتمالی روزه آب
هرچند روزه آب ممکن است فوایدی متعددی برای سلامتی داشته باشد، نباید از خطرات احتمالی آن نیز غافل شد:

- ممکن است بدن دچار کم آبی شود (هرچند عجیب به نظر می‌رسد، اما روزه آب می‌تواند شما را دچار کم آبی کند. این موضوع بدین دلیل است که تقریبا ۲۰ تا ۳۰ درصد از آب مصرفی روزانه ما از غذا‌هایی است که می‌خوریم. در نتیجه اگر به همان میزان آب می‌نوشیم، اما غذا نمی‌خوریم، ممکن است نتوانیم آب کافی مورد نیاز بدن خود را تامین کنیم)

- ممکن است منجر به افت فشار خون ارتواستاتیک شود. (افت فشار خون هنگام ایستادن)

- ممکن است باعث ایجاد نقرس (با افزایش تولید اسید اوریک) و مشکلات تغذیه‌ای شود.