به گزارش مجله خبری نگار،محققانی که تحقیقی روی بیماران مسن در دانشکده تربیت بدنی و ورزش دانشگاه سائوپائولو در برزیل انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که ورزش عصرگاهی بهدلیل بهبود کنترل قلبی عروقی توسط سیستم عصبی خودمختار از طریق یک مکانیسم که بهعنوان حساسیت بارورفلکس شناخته میشود، برای تنظیم فشار خون بهتر است.
لئاندرو کامپوس دی بریتو، محقق اول این تحقیق، گفت: مکانیسمهای متعددی برای تنظیم فشار خون وجود دارد، اگرچه تمرین صبحگاهی مفید بود، اما فقط تمرین عصرگاهی با افزایش حساسیت بارورفلکس، کنترل کوتاهمدت فشار خون را بهبود بخشید. این مهم است، زیرا کنترل بارورفلکس تاثیر مثبتی بر تنظیم فشار خون دارد و هیچ دارویی برای تعدیل این مکانیسم وجود ندارد.
این تحقیق بخشی از پروژه تحقیقاتی پسا دکتری بریتو بود که توسط بنیاد تحقیقات سائوپائولو پشتیبانی میشود و توسط کلودیا لوسیا د موراس فورجاز، استاد دانشگاه نظارت میشود.
در این پژوهش، ۲۳ بیمار سالمند که تحت درمان فشار خون بالا بودند شرکت کردند و بهطور تصادفی در ۲ گروه تمرین صبحگاهی و تمرین عصر قرار گرفتند. هر ۲ گروه بهمدت ۱۰ هفته با دوچرخه ثابت با شدت متوسط و سه جلسه ۴۵ دقیقهای در هفته تمرین کردند.
پارامترهای کلیدی قلبی عروقی مانند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و ضربان قلب پس از ۱۰ دقیقه استراحت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دادهها قبل و حداقل سه روز پس از اتمام ۱۰ هفته تمرین توسط داوطلبان، جمعآوری شد.
محققان همچنین مکانیسمهای مربوط به سیستم عصبی خودمختار که تنفس، ضربان قلب، فشار خون، هضم و سایر عملکردهای غیر ارادی بدن را کنترل میکند، مانند فعالیت عصب سمپاتیک عضلانی که جریان خون محیطی را از طریق انقباض و شل شدن رگهای خونی در بافت عضلانی تنظیم میکند و حساسیت بارورفلکس سمپاتیک، ارزیابی کنترل فشار خون از طریق تغییرات در فعالیت عصب سمپاتیک عضلانی، را زیر نظر گرفتند.
در گروه تمرین عصر، هر چهار پارامتر تجزیه و تحلیل شده فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، حساسیت بارورفلکس سمپاتیک و فعالیت عصب سمپاتیک عضلانی بهبود یافتند. در گروه تمرین صبح، هیچ بهبودی در فعالیت عصب سمپاتیک عضلانی، فشار خون سیستولیک یا حساسیت بارورفلکس سمپاتیک مشاهده نشد.
تمرین عصرگاهی از نظر بهبود تنظیم خودکار قلب و عروق و کاهش فشار خون موثرتر بود. این امر تا حدی بهدلیل بهبود حساسیت بارورفلکس و کاهش فعالیت عصب سمپاتیک عضلانی است که در عصر افزایش یافت.
بریتو در حال حاضر استاد موسسه علوم بهداشت حرفهای دانشگاه اورگان در ایالاتمتحده است و به بررسی این موضوع از طریق مطالعات ریتم شبانهروزی ادامه میدهد. وی ابراز کرد: در حال حاضر، تنها چیزی که میدانیم این است که کنترل بارورفلکس، حداقل از نقطه نظر قلبی عروقی، عامل تعیینکنندهای است که تمرین عصرگاهی را مفیدتر از تمرین صبحگاهی میکند، زیرا سایر مزایای مورد تجزیه و تحلیل را القا میکند، با این حال، کارهای زیادی باید در این زمینه انجام شود تا درک بهتری از مکانیسمهای مربوطه بهدست آید.
حساسیت بارورفلکس هر بازه ضربان قلب را تنظیم و فعالیت خودمختار را در سراسر ارگانیسم کنترل میکند. این مکانیسمی است که شامل رشتههای حساس و تغییر شکل در دیواره شریانها در مکانهای خاص مانند قوس آئورت و جسم کاروتید است.
بریتو توضیح داد: زمانی که فشار خون کاهش مییابد، این ناحیه به منطقه مغزی که سیستم عصبی خودکار را کنترل میکند، هشدار میدهد و به نوبه خود به قلب سیگنال میدهد که سریعتر بزند و باعث میشود شریانها با شدت بیشتری منقبض شوند. اگر فشار خون بالا برود، به قلب هشدار میدهد که آهستهتر بزند و باعث میشود شریانها کمتر منقبض شوند. بهعبارت دیگر، فشار شریانی را در هر ضربان تعدیل میکند.
در مطالعات قبلی، گروه تحقیقاتی دانشگاه سائوپائولو نشان داد که تمرین هوازی عصر بهطور موثرتری فشار خون را در مقایسه با تمرین صبحگاهی در مردان مبتلا به فشار خون، کاهش میدهد و پاسخ مؤثرتر به تمرین عصرگاهی از نظر کنترل فشار خون با کاهش بیشتر مقاومت عروقی سیستمیک و تغییرپذیری فشار سیستولیک همراه بود.
بریتو اظهار کرد: تکرار نتایج بهدستآمده در تحقیقات قبلی و در گروههای مختلف بیماران فشار خون بالا، همراه با استفاده از تکنیکهای دقیقتر برای ارزیابی پیامدهای اصلی، این نتیجه را تقویت کرده که انجام ورزش هوازی در عصر برای سیستم عصبی خودمختار در بیماران مبتلا به فشار خون بالا، مفیدتر است. این امر میتواند بهویژه برای کسانی که مقاومت به درمان با دارو دارند، مهم باشد.